ფილტვის ქრონიკული ობსტრუქციული დაავადება(ფქოდ)

ასთმა, როგორც წესი, სიცოცხლის ადრეულ ეტაპებზე ვლინდება. ხშირია ალერგიის, რინიტის და ეგზემის პირადი ან ოჯახური ანამნეზი. სიმპტომები ყოველდღიურად იცვლება, აშკარად გამოხატულია მსტვინავი სუნთქვა, რომელიც, ჩვეულებრივ სწრაფად ემორჩილება ბრონქოდილატატორებით მკურნალობას. ასთმა, რომელიც ხველით მიმდინარეობს მრავალი ნიშნით გავს ფქოდს.

სპირომეტრიით ვლინდება შექცევადობა ბრონქოდილატატორების ფონზე. ფილტვის ფუნქციური ტესტებით ვლინდება შექცევადობა ბრონქოდილატორების გამოყენების შემდგომ ნახშირბადის მონოქსიდის დიფუზიის უნარის შემცირების გარეშე. ნახველში ან სისხლში ეოზინოფილიის არსებობა მიუთითებს ასთმაზე.

ჩვეულებრივ სახეზეა კარდიოვასკულური დაავადების ანამნეზი. პაციენტები აქვთ ორთოპნოესთვის დამახასიათებელი ჩივილები და აუსკულტაციით ჩასუნთქვისას კარგად მოისმინება ბიბაზილარული ხიხინი.

B-ტიპის ნატრიურეზული პეპტიდის დონე, როგორც წესი, მომატებულია და გულმკერდის რენტგენოლოგიური კვლევით ვლინდება ფილტვის სისხლძარღვოვანი სურათის გაძლიერება. ექოკარდიოგრაფიით შესაძლებელია დიაგნოზის დადასტურება.

შესაძლებელია იყოს განმეორებითი ინფექციის ანამნეზი ბავშვობაში. დამახასიათებელია დიდი რაოდენობით ჩირქოვანი ნახველი. აუსკულტაციით შესაძლებელია უხეში ხიხინის მოსმენა. დიაგნოზის გასაღებს წარმოადგენს ანამნეზში ყივანახველასა და ტუბერკულოზის არსებობა.

გულმკერდის CT (კომპიუტერული ტომოგრაფია) შეესაბამება ბრონქების დილატაციის და კედლების შესქელების სურათს.

ჩვეულებრივ სახეზეა ცხელების, ღამის ოფლიანობის, წონის კლების და ქრონიკული პროდუქტიული ხველის ანამნეზი. ტუბერკულოზი საერთოა არაენდემური ქვეყნის იმიგრანტებისა ენდემური ქვეყნების მოსახლეობისათვის.

დიაგნოზი უნდა დადასტურდეს ბაქტერიოლოგიურად. ინფილტრატები, ფიბროზი ან გრანულომა, რომელიც ვლინდება გულმკერდის რენტგენოლოგიური კვლევით ან კომპიუტერული ტომოგრაფიით, შეიძლება მეტყველებდეს ტუბერკულოზზე. ტუბერკულოზზე კანის ტესტი, როგორც წესი, დადებითია.

ბრონქიოლიტი დამახასიათებელია მცირე ასაკის პაციენტებისათვის. პაციენტს შეიძლება ჰქონდეს შემაერთებელი ქსოვილის დაავადებების, განსაკუთრებით რევმატოიდური ართრიტის ანამნეზი, ან კვამლთან ექსპოზირება. ზოგიერთი შემთხვევა პოსტ-ინფექციურია

ბრონქიოლიტის დროს ფილტვის ფუნქციური ტესტები შეიძლება იყოს ობსტრუქციული, რესტრიქციული ან შერეული. გულმკერდის რენტგენზე ვლინდება ჰიპერინფლაცია. გულმკერდის ღრუს ორგანოებიის მაღალ-რეზოლუციური კომპიუტერული ტომოგრაფიით შეიძლება გამოვლინდეს დიფუზური, მცირე ზომის ნოდულური ჩრდილები ცენტრალურ წილებში, თუმცა ბავშვებში რადიაციული რისკის გამო იშვიათად ტარდება.

შეიძლება გამოვლინდეს ყველა ასაკში. ტრავმის ან ინტუბაციის ანამნეზი გვეხმარება დიაგნოსტიკაში. ფილტვი გასინჯვით ჩვეულებრივ ნორმის ფარგლებშია, თუმცა შეიძლება გამოვლინდეს ზედა სასუნთქი გზების რესტრიქციის სიმპტომები, როგორიცაა მაგ: მსტვინავი სუნთქვა ან სტრიდორი. თუ პროცესში ხმის იოგია ჩართული, პაციენტს შეიძლება აღენიშნებოდეს დისფონია.

ფილტვის ფუნქციური ტესტის ჩატარებისას ნაკდის მოცულობის მრუდი შეიძლება შეესაბამებოდეს ჩასუნთქვის ან ამოსუნთქვის დამახასიათებელ პლატოს, ან ორივეს. დიაგნოზის დადასტურება ხდება ენდოსკოპიის გზით დაზიანებული სასუნთქი გზების პირდაპირი ვიზუალიზაციით.

ქრონიკული სინუსიტი/რინიტი ქრონიკული ხველის ხშირი მიზეზია. პაციენტი შიძლება უჩიოდეს ზეწოლის შეგრძნებას სინუსების საპროექციო არეში, არაპროდუქტიულ ხველას და/ან თავის ტკივილს.

ნაზალური ენდოსკოპია, სინუსების კომპიუტერული ტომოგრაფია ან/და ანტიჰისტამინებით ემპირიული მკურნალობა ჩვეულებრივ გამოიყენება დიაგნოსტირებისათვის.

GORD-ის(გასტრო-ეზოფაგური რეფლუქსური დაავადება) მქონე პაციენტს აწუხებს დისპეფსია და ხშირი ბოყინი და შიძლება აღენიშნებოდეს ქრონიკული ხველა, რომელიც ძლიერდება ღამით ზურგზე წოლის დროს.

დიაგნოზი ხშირად ეფუძნება პროტონის ტუმბოს ინჰიბიტორებით ემპირიულ მკურნალობაზე პასუხს.

ACE(ანგიოტენზინ გარდამქმნელი ენზიმი) ინჰიბიტორებმა შიძლება გამიწვიოს ქრონიკული ხველა, თუმცა ხველა, როგორც წესი, არაპროდუქტიულია.

დიაგნოზი ხშირად ზუსტდება ემპირიულად ACE ინჰიბიტორების მოხსნის შემდეგ სიმპტომების გაუმჯობესებით.

პაციენტს შეიძლება აღენიშნებოდეს წონის კლება, ღამის ოფლიანობა, სისხლიანი ნახველი და/ან გულმკერდის ან გვერდის ტკივილი.

ფქოდ-ის მქონე პირებში აღინიშნება ფილტვის კიბოს მომატებული რისკი.

რადიოგრაფია მნიშვნელოვანია ფილტვის კიბოს შესაფასებლად. თუ ენდობრონქიალურ სიმსივნეზე ეჭვი საფუძვლიანია შესაძლოა საჭირო გახდე ბრონქოსკოპია.