პირველადი პრევენცია
თამბაქოს კვამლის (როგორც აქტიური, ასევე პასიური მოწევის დროს)და გამონაბოლქვის ექსპოზიციის თავიდან აცილება განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია COPD-ის პირველადი პრევენციისთვის.
ყველა მწეველს უნდა შესთავაზონ ინტერვენცია, რომლის მიზანი მოწევის შეწყვეტაა, მათ შორის ფარმაკოთერაპია და კონსულტაციები.[1][53] მიუხედავად იმისა, რომ მოწევის შეწყვეტა შეიძლება ასოცირდებოდეს მცირე ხანმოკლე არასასურველ ეფექტებთან, როგორიცაა წონის მატება და ყაბზობა, მისი გრძელვადიანი სარგებელი უდავოა.[1][53][54][55]
ნიკოტინის მიწოდების ელექტრონული სისტემები
ნიკოტინის მიწოდების ელექტრონული სისტემების (ENDS), მათ შორის ელექტრონული სიგარეტის და აორთქლებადი პროდუქტების, როგორც თამბაქოს შეწყვეტის საშუალებების გამოყენება ურთიერთგამომრიცხავია. არსებული მტკიცებულებებისა და რესპირატორულ ჯანმრთელობაზე გრძელვადიანი ეფექტის შესახებ ცოდნის ნაკლებობის საფუძველზე, ფილტვების ქრონიკული ობსტრუქციული დაავადების გლობალური ინიციატივის (GOLD) გაიდლაინებმა დაასკვნა, რომ მოწევის შესაწყვეტად ENDS-ის გამოყენების რეკომენდაცია შეუძლებელია.[1] ENDS დაკავშირებულია ფილტვის დაავადებების მძიმე ფორმებთან (ელექტრონული სიგარეტის ან აორთქლებადი პროდუქტის გამოყენებასთან-ასოცირებული ფილტვის დაზიანება [EVALI]).[1][41][56][57][58] ENDS შეიძლება შეიცავდეს და გამოყოფს უამრავ პოტენციურად ტოქსიკურ ნივთიერებას (მაგ., ნიკოტინის წარმოებულებს, პოლიციკლურ არომატულ ნახშირწყალბადებს, მძიმე მეტალებს, ალდეჰიდებს).[41][57][58]
აშშ-ს პრევენციული სერვისების სამუშაო ჯგუფის (USPSTF) და 2020 წლის ზოგადი ქირურგიის ანგარიშში აღნიშნულია, რომ მოწევის შესაწყვეტად ელექტრონული სიგარეტის სარგებლისა და რისკის ბალანსის შესაფასებლად მტკიცებულებები არასაკმარისია და ურჩევს ექიმებს მათ ნაცვლად მწეველებთან გამოიყენონ სურსათისა და წამლის სააგენტოს (FDA) მიერ დამტკიცებული მოწევაზე თავის დანებების მედიკამენტები.[53][59] იხილეთ მოწევის შეწყვეტა (მართვის მიდგომა).
მავნე ზემოქმედების შემცირება
პროფესიული ექსპოზიციის შედეგად განვითარებული დაავადების პირველად პრევენციას წარმოადგენს სამუშაო გარემოში მავნე ფაქტორების ზემოქმედების შემცირება ან ელიმინაცია. ჰაერის დაბინძურებით გამოწვეული ზიანის შესამცირებლად საჭიროა საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ზომების მიღება, როგორიცაა ტრანსპორტის რეგულირება, ველოსიპედებით ან ფეხით გადაადგილების წახალისება და ა.შ.[60]
დამცავი ზომები
COVID-19 პანდემიის დროს ჩატარებული ობსერვაციული კვლევებიდან მიღებული მტკიცებულებებით ზამთრის თვეებში დამცავი ზომების გამოყენებას (მაგ., სახის ნიღბების ტარებას, სოციალური კონტაქტის შემცირებას და ხელების რეგულარულ დაბანას) შესაძლოა COPD-ით დაავადებულ ადამიანებთან გამწვავებების განვითარების რისკის შემცირების პოტენციალი ჰქონდეს.[1]
ჯანდაცვის კომუნიკაციის პროფესორი იძლევა მოტივაციური ინტერვიუს მიმოხილვას.
პაციენტთან მოტივაციური ინტერვიუს ჩატარების დემონსტრირება მოწევის შეწყვეტის შესახებ ჯანდაცვის კომუნიკაციის პროფესორთან (ნაწილი 1/2).
პაციენტთან მოტივაციური ინტერვიუს ჩატარების დემონსტრირება მოწევის შეწყვეტის შესახებ ჯანდაცვის კომუნიკაციის პროფესორთან (ნაწილი 2 / 2).
მეორეული პრევენცია
ადგილობრივი გაიდლაინებიდან გამომდინარე, პაციენტებს უნდა ჩაუტარდეთ ვაქცინაცია გრიპის ვირუსის, Streptococcus pneumoniae, ყივანახველას, ვარიცელა-ზოსტერის ვირუსის (სირსველის), რესპირატორულ-სინციტიური ვირუსის და კორონავირუსის (COVID-19) წინააღმდეგ.[1][181] COPD-ის მქონე ადამიანებს აქვთ ჰოსპიტალიზაციის, ინტენსიური თერაპიის განყოფილებაში მოხვედრისა და COVID-19-ით სიკვდილის უფრო მაღალი რისკი, ვიდრე COPD-ის გარეშე.[268][269]
მოწევის შეწყვეტისკენ უნდა მოვუწოდოთ ყველა პაციენტს. ასევე მათ უნდა მიეცეთ მითითება, რომ აირიდონ თავიდან თამბაქოს კვამლით, ოკუპაციური ან ექსპოზიცია სხვა გამღიზიანებლებთან.[1][2] მოწევის შეწყვეტა მნიშვნელოვნად ამცირებს COPD-ის პროგრესირების სიხშირეს და ავთვისებიანი სიმსივნეების რისკს. ის ასევე ამცირებს კორონარული და ცერებროვასკულური დაავადებების რისკს. იხ. Მოწევის შეწყვეტა.
ვიტამინი D ამცირებს ზომიერი/მძიმე გამწვავებების სიხშირეს პაციენტებთან, რომელთა მაჩვენებელია <25 ნანომოლი/ლ.[270][271] მაჩვენებელი უნდა შემოწმდეს პაციენტებში, რომლებიც ჰოსპიტალიზირებულნი არიან COPD-ის გამწვავებით, და კვებითი დანამატები უნდა დაინიშნოს თუ მაჩვენებელია <25 ნანომოლი/ლ.[1]
ზამთრის თვეებში COPD-ის ტრადიციულ მართვასთან ერთად განხილულ უნდა იქნას დამცავი ზომები (მაგ. ნიღბის ტარება, სოციალური კონტაქტის მინიმუმამდე შემცირება და ხელების ხშირი დაბანა) COPD-ის გამწვავების პრევენციისთვის.[1]
კალციუმისა და სხვა მედიკამენტების გამოყენება შეიძლება აუცილებელი გახდეს ოსტეოპოროზის სამკურნალოდ, განსაკუთრებით ასაკოვან ქალებში კორტიკოსტეროიდებით კორტიკოსტეროიდებით მკურნალობის დროს ძვლის სიმკვრივის სკანირება ტარდება ამ მდგომარეობის პროგრესირების დასადგენად.
COPD-ის მქონე ყველა პაციენტისთვის რეკომენდებულია ფიზიკური აქტიობა.[1]
ამ მასალის გამოყენება ექვემდებარება ჩვენს განცხადებას