კვლევები
1-ად შესაკვეთი გამოკვლევები
ტესტიდადასტურება განმეორებითი HbA1c (სასურველია) ან სხვა დიაგნოსტიკური ტესტით.[2]American Diabetes Association. Standards of medical care in diabetes - 2018. Diabetes Care. 2018 Jan; 41(suppl 1): S1-159.
http://care.diabetesjournals.org/content/41/Supplement_1/S1
ასევე გამოიყენება გლიკემიური კონტროლის მონიტორინგისთვის, როგორც წესი, 3 თვეში ერთხელ.
შედეგი48 მმოლ/მოლ (6.5%) ან მეტი
ტესტიშეუკვეთეთ საკვების ბოლო მიღებიდან მინიმუმ 8 საათის შემდეგ. დიაგნოზის ვერიფიკაცია უნდა მოხდეს განმეორებითი ტესტირებით, სასურველია იმავე დიაგნოსტიკური ტესტის მეშვეობით, მაგრამ 2 სხვადასხვა კრიტერიუმის დიაგნოსტიკური დონეები ასევე მისაღებია (მაგ. მომატებული HbA1c და FPG-ს კომბინაცია).
დიაგნოზის დასასმელად, ტესტი უნდა დადასტურდეს 7 დღის ვადაში. შეიძლება ასევე გამოყენებულ იქნას გლუკოზის სხვა ტესტებთან კომბინაციაში, გლუკოზის შემდგომი კონტროლის მონიტორინგისთვის.[2]American Diabetes Association. Standards of medical care in diabetes - 2018. Diabetes Care. 2018 Jan; 41(suppl 1): S1-159.
http://care.diabetesjournals.org/content/41/Supplement_1/S1
შედეგი>6.9 მმოლ/ლ (>125 mg/dL)
ტესტიტესტი არა-უზმოზე. მოსახერხებელია, მაგრამ ნაკლებდ ზუსტი, ვიდრე უზმოზე პლაზმის გლუკოზის ან 75 გ პერორალური გლუკოზის მიმართ ტოლერანტობის ტესტი.[2]American Diabetes Association. Standards of medical care in diabetes - 2018. Diabetes Care. 2018 Jan; 41(suppl 1): S1-159.
http://care.diabetesjournals.org/content/41/Supplement_1/S1
გამოიყენება, თუ არსებობს სიმპტომები, როგორიცაა პოლიურია, პოლიდიფსია ან წონაში კლება.
შედეგი>11.1 მმოლ/ლ (≥200 მგ/დლ)
ტესტიუფრო ძვირია და მოუხერხებელი, ვიდრე უზმოზე პლაზმის გლუკოზის ან HbA1c ტესტი. დიაბეტის დადასტურება უნდა განხორციელდეს სხვადასხვა დროს სხვა დიაგნოსტიკური ტესტის ჩატარების მეშვეობით.[2]American Diabetes Association. Standards of medical care in diabetes - 2018. Diabetes Care. 2018 Jan; 41(suppl 1): S1-159.
http://care.diabetesjournals.org/content/41/Supplement_1/S1
შედეგი>11.1 მმოლ/ლ (≥200 მგ/დლ)
გასათვალისწინებელი კვლევები
ტესტიმე-2 ტიპის დიაბეტის დროს ხშირია დისლიპიდემია.
შედეგიშეიძლება გამოავლინოს მაღალი LDL, დაბალი HDL, ან/და ტრიგლიცერიდების მაღალი დონე.
ტესტიშარდში კეტონების რაოდენობა უნდა შემოწმდეს თუ პაციენტს ჰიპერგლიკემიის სიმპტომები აქვს (პოლიურია, პოლიდიფსია, სისუსტე) და სითხის მოცულობის შემცირება აღენიშნება (მშრალი ლორწოვანი, კანის ტურგორის დაქვეითება, ტაქიკარდია, ჰიპოტენზია და მძიმე შემთხვევებში შოკი) დიაგნოზის დასმისას ან დაავადების მიმდინარეობის პერიოდში. კეტოაციდოზი ხშირია 1-ლი ტიპის დიაბეტის დროს, თუმცა შეიძლება გამოვლინდეს მე-2 ტიპის დიაბეტის მქონე პაციენტებშიც.[29]Dabelea D, Rewers A, Stafford JM, et al; SEARCH for Diabetes in Youth Study Group. Trends in the prevalence of ketoacidosis at diabetes diagnosis: the SEARCH for diabetes in youth study. Pediatrics. 2014 Apr;133(4):e938-45.
http://pediatrics.aappublications.org/content/133/4/e938.long
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24685959?tool=bestpractice.com
[30]Newton CA, Raskin P. Diabetic ketoacidosis in type 1 and type 2 diabetes mellitus: clinical and biochemical differences. Arch Intern Med. 2004 Sep 27;164(17):1925-31.
https://jamanetwork.com/journals/jamainternalmedicine/fullarticle/217393
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15451769?tool=bestpractice.com
[31]Umpierrez GE, Kitabchi AE. Diabetic ketoacidosis: risk factors and management strategies. Treat Endocrinol. 2003;2(2):95-108.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15871546?tool=bestpractice.com
შედეგიდადებითია კეტოაციდოზის შემთხვევებში
ტესტირუტინული ტესტირება დიაგნოზის დასმისას არ კეთდება, მაგრამ 1-ლი და მე-2 ტიპის დიაბეტის დიფერენცირებაში შეიძლება დაგვეხმაროს.[32]Sacks DB, Arnold M, Bakris GL, et al; National Academy of Clinical Biochemistry. Position statement executive summary: guidelines and recommendations for laboratory analysis in the diagnosis and management of diabetes mellitus. Diabetes Care. 2011 Jun;34(6):1419-23.
http://care.diabetesjournals.org/content/34/6/1419.long
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21617111?tool=bestpractice.com
[33]Jones AG, Hattersley AT. The clinical utility of C-peptide measurement in the care of patients with diabetes. Diabet Med. 2013 Jul;30(7):803-17.
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/dme.12159
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23413806?tool=bestpractice.com
ინსულინის აბსოლუტური დეფიციტის განვითარება 1-ლი ტიპის დიაბეტის ძირითადი ნიშანია, რომელიც იწვევს პლაზმაში C-პეპტიდის დაბალ (<0.2 ნანომოლ/ლ) ან აღმოუჩენად დონეებს.[2]American Diabetes Association. Standards of medical care in diabetes - 2018. Diabetes Care. 2018 Jan; 41(suppl 1): S1-159.
http://care.diabetesjournals.org/content/41/Supplement_1/S1
[33]Jones AG, Hattersley AT. The clinical utility of C-peptide measurement in the care of patients with diabetes. Diabet Med. 2013 Jul;30(7):803-17.
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/dme.12159
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23413806?tool=bestpractice.com
C-პეპტიდის შედეგები უნდა განვიხილოთ დაავადების ხანგრძლივობის კლინიკურ კონტექსტში. გასათვალისწინებელია თანმხლები დაავადებები და ოჯახური ანამნეზი.[34]Leighton E, Sainsbury CA, Jones GC. A practical review of C-peptide testing in diabetes. Diabetes Ther. 2017 Jun;8(3):475-87.
https://link.springer.com/article/10.1007%2Fs13300-017-0265-4
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28484968?tool=bestpractice.com
ტესტიმიუთითებს ნეფროპათიაზე და სხვა შესაძლო მიკროსისხლძარღვოვან დაზიანებაზე. ტარდება ყოველწლიური მონიტორინგი.
შეიძლება შეფასდეს ალბუმინის-კრეატინინთან თანაფარდობით, შარდის რანდომულ ნიმუშში.[2]American Diabetes Association. Standards of medical care in diabetes - 2018. Diabetes Care. 2018 Jan; 41(suppl 1): S1-159.
http://care.diabetesjournals.org/content/41/Supplement_1/S1
შედეგიშესაძლოა იყოს მომატებული
ტესტიGFR გამოითვლება თირკმლის ქრონიკული დაავადების ეპიდემიოლოგიის თანამშრომლობის (CKD-EPI) ან თირკმლის დაავადების დროს დიეტის მოდიფიკციის (MDRD) ფორმულების მიხედვით CKD-EPI ფორმულა ამჟამად რეკომენდირებულია თირკმლის დაავადების შედეგების ხარისხის ინიციატივის (KDOQI) მიერ, რამდენადაც ის არ უშვებს ცდომილებას უფრო მაღალი დონეების შემთხვევაში, რაც სრული სპექტრის ფარგლებში ანგარიშგების საშუალებას იძლევა.[
Glomerular Filtration Rate Estimate by CKD-EPI Equation
]
შედეგიშეიძლება უჩვენოს თირკმლის უკმარისობა
ტესტისაწყისი (ბაზისური) შეფასება. ნორმალური ეკგ არ გამორიცხავს კორონარული არტერიების დაავადებას. მოსვენებისას პათოლოგიური ეკგ შეიძლება საჭიროებდეს გულის დამატებით გამოკვლევებს.[2]American Diabetes Association. Standards of medical care in diabetes - 2018. Diabetes Care. 2018 Jan; 41(suppl 1): S1-159.
http://care.diabetesjournals.org/content/41/Supplement_1/S1
შედეგიშეიძლება მიანიშნებდეს ადრე არსებულ იშემიაზე
ტესტიარა-ინვაზიური ინსტრუმენტი, პერიფერიული არტერიული დაავადების (PAD) დასაფიქსირებლად, რომელიც ხასიათდება მაღალი პრევალენტობით დიაბეტიან პაციენტებში. ამერიკის დიაბეტის ასოციაციის რეკომენდაციით ABI უნდა ჩაუტარდეთ პაციენტებს, რომლებსაც აქვთ PAD სიმპტომები.[2]American Diabetes Association. Standards of medical care in diabetes - 2018. Diabetes Care. 2018 Jan; 41(suppl 1): S1-159.
http://care.diabetesjournals.org/content/41/Supplement_1/S1
შეიძლება გამოიყენებოდეს PAD სკრინინგისთვის.
შედეგი≤0.9 არ არის ნორმაში
ტესტიმე-2 ტიპის დიაგნოზის დასმისას პაციენტი უნდა გაგზავნოთ ოფთალმოლოგთან.[2]American Diabetes Association. Standards of medical care in diabetes - 2018. Diabetes Care. 2018 Jan; 41(suppl 1): S1-159.
http://care.diabetesjournals.org/content/41/Supplement_1/S1
შედეგიშეიძლება უჩვენოს რეტინოპათია
ამ მასალის გამოყენება ექვემდებარება ჩვენს წესებს