2019 წლის კორონავირუსით გამოწვეული დაავადება (COVID-19)

ანამნეზი და გასინჯვა

ძირითადი დიაგნოსტიკური ფაქტორები

ხშირი

ცხელება

ფიქსირდება პაციენტთა დაახლოებით 64.6%-ში.[426] შეიძლება იყოს ხანგრძლივი და ხანგამოშვებითი; ზოგიერთ პაციენტს აწუხებს ჟრჟოლა/კანკალი. ბავშვებში ცხელება შეიძლება არ გამოვლინდეს ან ხანმოკლე იყოს.[561][562]​ გაერთიანებული სამეფოს COVID-ის სიმპტომების კვლევის მონაცემები იუწყება, რომ ცხელება ახლა ბევრად უფრო იშვიათია, SARS-CoV-2-ის ადრეულ ვარიანტებთან შედარებით.[563]

ხველა

ვლინდება პაციენტთა დაახლოებით 53.6%-ში.[426] ხველა, ძირითადად, მშრალი ხასიათისაა; თუმცა ზოგიერთ პაციენტს უვლინდება პროდუქტიული ხველაც. შესაძლოა გაგრძელდეს კვირების ან თვეების განმავლობაში ინფექციიდან.[564] გაერთიანებული სამეფოს COVID სიმპტომების კვლევის მონაცემები იუწყება, რომ ხველა (ნახველით ან მის გარეშე) ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული სიმპტომია.[563]

ქოშინი

ფიქსირდება პაციენტთა დაახლოებით 19.8%-ში.[426] ასოცირებულია დაავადების დამძიმებასთან.[565] მსტვინავი სუნთქვა ფიქსირდება პაციენტთა 16.9%-ში.[426]

ყნოსვის/გემოს შეცვლა

ანოსმია დაფიქსირდა პაციენტთა დაახლოებით 18.7%-ში და აგეუზია პაციენტების 17.4%-ში.[426] პათოგნომონურია ადრე მოცირკულირე SARS-CoV-2 ვარიანტებისთვის, მაგრამ ნაკლებად გავრცელებულია ომიკრონის ვარიანტით ინფიცირებულ ადამიანებში.​[438][566][567]​ შეიძლება იყოს ადრეული სიმპტომი სხვა სიმპტომების დაწყებამდე, ან შეიძლება იყოს ერთადერთი სიმპტომი.[568] პაციენტების უმეტესობა გამოჯანმრთელდება 30 დღის განმავლობაში.[569] თუმცა, ყნოსვის ან გემოს მუდმივი დისფუნქცია შეიძლება განვითარდეს პაციენტების დაახლოებით 5%-ში.[570] პაციენტების უმეტესობა გამოჯანმრთელდება 1-დან 2 წლამდე პერიოდში.[571][572]​ პაროსმია (სუნის არასწორი აღქმა) აღწერილია, როგორც გვიან დაწყებული სიმპტომი.[573] არაერთი მედიკამენტის გამოყენება იწვევს გემოვნებისა და ყნოსვის ცვლილებებს (მაგ. ანტიბიოტიეკბი, ანგოტენზინგარდამქმნელი ენზიმის ინჰიბიტორები), რაც გასათვალისწინებელია დიფერენციულ დიაგნოზებში.[574]​ გაერთიანებული სამეფოს COVID-ის სიმპტომების კვლევის მონაცემები იუწყება, რომ ყნოსვის შეცვლა ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული სიმპტომია.[563]

სხვა დიაგნოსტიკური ფაქტორები

ხშირი

დაღლილობა

ვლინდება პაციენტთა დაახლოებით 23.7%-ში.[426] დაღლილობა/მძიმე დაღლა შეიძლება იყოს გამოხატული, მსუბუქი ავადმყოფობის მქონე პაციენტებშიც კი.

მიალგია ან ართრალგია

მიალგია დაფიქსირდა პაციენტთა დაახლოებით 18.7%-ში და ართრალგია პაციენტების 7.5%-ში.[426] ართრიტი იშვიათად ფიქსირდება.[575]​ გაერთიანებული სამეფოს COVID სიმპტომების კვლევის მონაცემები იუწყება, რომ მიალგია ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული სიმპტომია.[563]

ყელის ტკივილი

ფიქსირდება პაციენტთა დაახლოებით 11.6%-ში.[426] როგორც წესი, ვლინდება დაავადების ადრეულ ეტაპზე. გაერთიანებული სამეფოს COVID სიმპტომების კვლევის მონაცემები იუწყება, რომ ყელის ტკივილი ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული სიმპტომია.[563]

თავის ტკივილი

ფიქსირდება პაციენტთა დაახლოებით 11%-ში.[426] გაერთიანებული სამეფოს COVID სიმპტომების კვლევის მონაცემები იუწყება, რომ თავის ტკივილი ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული სიმპტომია.[563]

რინორეა ან ცხვირის დახშობა

რინორეა დაფიქსირდა პაციენტების დაახლოებით 7%-ში და ცხვირის დახშობა პაციენტების 5.1%-ში.[426] გაერთიანებული სამეფოს COVID სიმპტომების კვლევის მონაცემები იუწყება, რომ რინორეა და ცხვირის დახშობა ორი ყველაზე გავრცელებული სიმპტომია.[563]

ცემინება

ფიქსირდება პაციენტთა დაახლოებით 64.6%-ში.[426] გაერთიანებული სამეფოს COVID სიმპტომების კვლევის მონაცემები იუწყება, რომ ყელის ტკივილი ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული სიმპტომია.[563]

ამოხველება

ვლინდება პაციენტთა დაახლოებით 23.7%-ში.[426]

ტკივილი ან შებოჭილობა გულმკერდის არეში

გულმკერდის სიმპტომები დაფიქსირდა პაციენტთა დაახლოებით 12.7%-ში, ხოლო გულმკერდის ტკივილი პაციენტთა 5.8%-ში.[426] შესაძლოა ასახავდეს პნევმონიის არსებობას.

საერთო სისუსტე

ფიქსირდება პაციენტთა დაახლოებით 12.1%-ში.[426]

თავბრუსხვევა

ფიქსირდება პაციენტთა დაახლოებით 7%-ში.[426] შეიძლება იყოს ვირუსის პირდაპირი შედეგი, რომელიც გავლენას ახდენს ვესტიბულურ ფუნქციაზე, ან შეიძლება იყოს ჰიპოქსიის, დეჰიდრატაციის ან ცხელების არაპირდაპირი ეფექტი.[576]

კონფუზია ან დელირიუმი

კონფუზია აღინიშნა პაციენტების დაახლოებით 6.4%-ში და დელირიუმი პაციენტების 17.5%-ში.[426] დელირიუმი ასოცირდება სიკვდილობის რისკის 3-ჯერ ზრდასთან და 65 წელზე უფროსი ასაკის ადამიანებში ფიქსირდება მაღალი პრევალენტობა.[577] დელირიუმის რისკის ფაქტორები მოიცავს ბენზოდიაზეპინების გამოყენებას და სოციალური კონტაქტის სიმცირეს.[578]

გასტროინტესტინური სიმპტომები

ფიქსირდება პაციენტთა 20%-ში. ანორექსია აღინიშნა პაციენტთა 12.9%-ში, დიარეა პაციენტთა 8.1%-ში, გულისრევა პაციენტთა 6.7%-ში, ღებინება პაციენტთა 5.5%-ში და მუცლის ტკივილი პაციენტთა 3.7%-ში. სხვა ნაკლებად გავრცელებული სიმპტომებია ყაბზობა, გულძმარვა, ჰემატემეზი, მელენა და ჰემატოქეზია.[426] უფრო ხშირად გვხვდება ბავშვებში.[427] ასოცირებულია დაავადების სიმძიმის მატებასთან.[579][580][581] პაციენტები, რომლებიც გამოყოფენ ფეკალურ ვირუსულ რნმ-ს დიდი ხნის განმავლობაში, შეიძლება უჩიოდნენ კუჭ-ნაწლავის სიმპტომებს.[582]

სიმპტომები კანზე

ფიქსირდება პაციენტთა <20%-ში. გამონაყარი აღინიშნა პაციენტების 14%-ში, ჩილბლაინის მსგავსი დაზიანებები პაციენტების 24.6%-ში, ჭინჭრის ციება პაციენტთა 16.8%-ში, ჩუტყვავილას მსგავსი ვეზიკულები პაციენტების 16.2%-ში და livedo reticularis პაციენტთა 4.6%-ში. დაზიანებები შეიძლება იყოს ერითემატოზული, ბუშტუკოვანი, პუსტულური, წყლულოვანი, შეშუპებული, პეტექიური ან იწვევდეს ქავილს.[426] შეიძლება იყოს ერთადერთი ან პირველი ნიშანი ბავშვებში ან ზრდასრულებში.[583][584][585] აღწერილია მძიმე და პოტენციურად სიცოცხლისთვის საშიში გმაოვლინებები კანსა და ლორწოვანზე.[586] საჭიროა დამატებითი მონაცემები კანის ჩართულობის უკეთ გასაგებად და არის თუ არა მიზეზობრივი კავშირი, რადგან არსებობს ურთიერთსაწინააღმდეგო მტკიცებულებები.[587][588][589]

British Association of Dermatologists: Covid-19 skin patterns Opens in new window

თვალისმიერი სიმპტომები

ფიქსირდება პაციენტთა 5-20%-ში. თვალის სიმშრალე აღინიშნა პაციენტთა 14.5%-ში, ცრემლდენა პაციენტთა 12.8%-ში, ქავილი პაციენტთა 9.2%-ში, თვალის ტკივილი პაციენტთა 6.9%-ში და კონიუნქტივიტი პაციენტთა 5.5%-ში. სხვა ნაკლებად გავრცელებული სიმპტომებია: ფოტოფობია, ქემოზი, კონიუნქტივის შეშუპება, ბუნდოვანი ხედვა და ქუთუთოების შეშუპება. შედარებით იშვიათია ბავშვებსა და ორსულ ქალებში.[426] შეიძლება იყოს თავდაპირველი სიმპტომი. როგორც წესი, მსუბუქია და გართულებები არ ვითარდება.[590] თუმცა, დაფიქსირებულია ბადურის გართულებები.[591][592][593] ასოცირებულია დაავადების სიმძიმის მატებასთან.[594]

იშვიათი

პნევმონიის ან მწვავე რესპირატორული დისტრესის ნიშნები

ბრონქული სუნთქვა შეიძლება მიუთითებდეს პნევმონიაზე. მწვავე რესპირატორული დისტრესით დაავადებულ პაციენტებში შეიძლება გამოვლინდეს ტაქიპნოე, ტაქიკარდია, ხიხინი (აუსკულტაციაზე) ან ციანოზი.

ჰემოპტიზი

ფიქსირდება პაციენტთა დაახლოებით 1.8%-ში.[426] შესაძლოა იყოს ფილტვის ემბოლიის სიმპტომი.[595]

აუდიო-ვესტიბულური სიმპტომები

უეცარი სენსორულ-ნერვული სმენის დაკარგვა, ტინიტუსი და ვერტიგო დაფიქსირდა პაციენტების 7.6%-ში, 14.8% და 7.2% -ში. აღწერილია აგრეთვე ოტალგიაც. აღწერილია აგრეთვე ოტალგიაც.[596] მონაცემები სმენის დაკარგვაზე COVID-19-ით დაავადებულ პაციენტებში არათანმიმდევრული და წინააღმდეგობრივია. ამიტომ, უცნობი რჩება, ხელს უწყობს თუ არა COVID-19 სმენის დაქვეითების სიხშირეს.[597]

პირის ღრუს ლორწოვანის დაზიანებები

აფთოზური, ჰემორაგიული და ნეკროზული წყლულები აღწერილია პაციენტების 36.3%-ში. სხვა დაზიანებები მოიცავს პუსტულებს, მაკულებს, ბულებს, მაკულოპაპულურ ენანთემას და მულტიფორმული ერითემის მსგავს დაზიანებებს.[598] ასევე დაფიქსირებულია SARS-CoV-2-თან დაკავშირებული რეაქტიული ინფექციური გამონაყარი.[599] გაურკვეველია, რა არის პირის ღრუს დაზიანებების გამომწვევი მიზეზი - ვირუსული ინფექცია, ინფექციის სისტემური შედეგები, თანმხლები დაავადებები თუ წამლები, რომელსაც შესაძლოა პაციენტი იღებდეს.[600]

ამ მასალის გამოყენება ექვემდებარება ჩვენს განცხადებას