საზოგადოებაში შეძენილი პნევმონია (არა COVID-19)

ტესტი

საზოგადოებაში შეძენილ პნევმონიაზე საეჭვო დიაგნოზით ჰოსპიტალიზებულ ყველა პაციენტს რაც შეიძლება სწრაფად უნდა ჩაუტარდეს გულმკერდის რენტგენოგრაფია ,დიაგნოზის დადასტურების ან გამორიცხვის მიზნით. ზოგადად, გულმკერდის რენტგენის ჩატარება ჩვეულებრივ არ არის საჭირო CAP-ის საეჭვო დიაგნოზის მქონე ამბულატორიულ პაციენტებში .

წინა-უკანა და ლატეროლატერალური პროექციები ზრდიან პნევმონიის დიაგნოზის შესაძლებლობას და სასარგებლოა დაავადების სიმძიმის დასადგენად.[Figure caption and citation for the preceding image starts]: გულმკერდის წინა-უკანა რენტგენოგრაფიაზე ჩანს არაჰოსპიტალური პნევმონიის მქონე პაციენტის მარჯვენა ზედა წილის გამკვრივება.Durrington HJ, et al. უკანასკნელი ცვლილებები არაჰოსპიტალური პნევმონიის მართვაში მოზრდილებში. BMJ 2008;336:1429. [Citation ends].

ტესტი

კეთდება ყველა ჰოსპიტალიზებულ შემთხვევაში. თეთრი უჯრედების მომატებული რაოდენობა ინფექციურ პროცესზე მიუთითებს. ნეიტროფილების დომინირება, განსაკუთრებით თ მოუმწიფებელი ნეიტროფილები დომინირებს, მიუთითებს ბაქტერიულ ინფექციაზე მაშინაც, კი როცა უჯრედების ნორმალური ან დაბალი რაოდენობა გვაქვს. ჰემატოკრიტი გამოიყენება სიმძიმის შესაფასებელი ფაქტორის სახით.

ტესტი

კეთდება ყველა ჰოსპიტალიზებულ შემთხვევაში. ძირითადი სისხლი უნდა ავიღოთ. უზრუნველყოფს ინფორმაციას თირკმლის ფუნქციის შესახებ. ნატრიუმი და შარდოვანა გამოიყენება სიმძიმის შესაფასებლად.[89]Fine MJ, Auble TE, Yealy DM, et al. A prediction rule to identify low-risk patients with community-acquired pneumonia. N Engl J Med. 1997 Jan 23;336(4):243-50. http://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJM199701233360402#t=article http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8995086?tool=bestpractice.com [90]Lim WS, van der Eerden MM, Laing R, et al. Defining community acquired pneumonia severity on presentation to hospital: an international derivation and validation study. Thorax. 2003 May;58(5):377-82. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1746657 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12728155?tool=bestpractice.com თირკმლის ქრონიკული უკმარისობა სიკვდილობის განმსაზღვრელი მნიშვნელოვანი რისკფაქტორია CAP-ის მქონე პაციენტებში.[62]From S, Targowski T. The risk factors of death in community-acquired pneumonia [in Polish]. Pol Merkur Lekarski. 2002 Jun;12(72):455-7. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12362659?tool=bestpractice.com [63]Chidiac C, Che D, Pires-Cronenberger S, et al. Factors associated with hospital mortality in community-acquired legionellosis in France. Eur Respir J. 2012 Apr;39(4):963-70. http://erj.ersjournals.com/content/39/4/963.long http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22005914?tool=bestpractice.com

ტესტი

კეთდება ყველა ჰოსპიტალიზებულ შემთხვევაში. ძირითადი სისხლი უნდა ავიღოთ. უზრუნველყოფს ინფორმაციას ღვიძლის ფუნქციის შესახებ. პნევმონია ხშირია ღვიძლის ციროზის მქონე ჰოსპიტალიზებულ პაციენტებში ღვიძლის ქრონიკული დაავადება ფილტვისმიერი გართულებების რისკფაქტორია პაციენტებში, რომლებიც ჰოსპიტალიზებულნი არიან პნევმოკოკური პნევმონიის გამო.[65]Cillóniz C, Ewig S, Polverino E, et al. Pulmonary complications of pneumococcal community-acquired pneumonia: incidence, predictors, and outcomes. Clin Microbiol Infect. 2012 Nov;18(11):1134-42. http://www.clinicalmicrobiologyandinfection.com/article/S1198-743X%2814%2960751-5/fulltext http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22044658?tool=bestpractice.com

ტესტი

კეთდება ყველა ჰოსპიტალიზებულ შემთხვევაში. ძირითადი სისხლი უნდა ავიღოთ. სისხლში გლუკოზის დონე გამოიყენება სიმძიმის შესაფასებლად.

ტესტი

შეამოწმეთ მძიმე ან ჰოსპიტალიზებულ ყველა პაციენტში. მიუთითებს პნევმონიის სიმძიმეზე.

ოქსიმეტრია არაინვაზიურია და შესაძლოა უწყვეტად გამოვიყენოთ.

ტესტი

ჩაატარეთ მკურნალობამდელი სისხლის კულტურები პაციენტთა შემდეგ ჯგუფებში, ჰოსპიტალურ პირობებში:[19]Metlay JP, Waterer GW, Long AC, et al. Diagnosis and treatment of adults with community-acquired pneumonia. An official clinical practice guideline of the American Thoracic Society and Infectious Diseases Society of America. Am J Respir Crit Care Med. 2019 Oct 1;200(7):e45-67. https://www.atsjournals.org/doi/full/10.1164/rccm.201908-1581ST http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31573350?tool=bestpractice.com

საზოგადოებაში შეძენილი მძიმე პნევმონიის მქონე პაციენტებში (განისაზღვრება ამერიკის თორაკალური საზოგადოების/ამერიკის ინფქეციური დაავადებების საზოგადოების კრიტერიუმებით საზოგადოებაში შეძენილი მძიმე პნევმონიის შესახებ [იხ. დიაგნოსტიკური კრიტერიუმების სექცია]), განსაკუთრებით იმ შემთხვევაში, როდესაც პაციენტი ინტუბირებულია

პაციენტები, რომლებსაც ემპირიულად ვმკურნალობთ მეთიცილინ-რეზისტენტულ Staphylococcus aureus-ზე (MRSA) ან Pseudomonas aeruginosa-ზე

პაციენტები, რომლებსაც წარსულში აღენიშნებოდათ MRSA ან P aeruginosa, განსაკუთრებით სასუნთქი სისტემის ინფექციის გადატანის შემდეგ

პაციენტები, რომლებიც უკანასკნელი 90 დღის ფარგლებში იყვნენ ჰოსპიტალიზებულნი და ჩაუტარდათ მკურნალობა პარენტერული ანტიბიოტიკებით.

ტესტი

ჰოსპიტალურ პირობებში ჩაატარეთ ქვედა სასუნთქი გზების სეკრეტის გრამით შეღებვის პროცედურა პაციენტთა შემდეგ ჯგუფებში:[19]Metlay JP, Waterer GW, Long AC, et al. Diagnosis and treatment of adults with community-acquired pneumonia. An official clinical practice guideline of the American Thoracic Society and Infectious Diseases Society of America. Am J Respir Crit Care Med. 2019 Oct 1;200(7):e45-67. https://www.atsjournals.org/doi/full/10.1164/rccm.201908-1581ST http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31573350?tool=bestpractice.com

საზოგადოებაში შეძენილი მძიმე პნევმონიის მქონე პაციენტებში (განისაზღვრება ამერიკის თორაკალური საზოგადოების/ამერიკის ინფქეციური დაავადებების საზოგადოების კრიტერიუმებით საზოგადოებაში შეძენილი მძიმე პნევმონიის შესახებ [იხ. დიაგნოსტიკური კრიტერიუმების სექცია]), განსაკუთრებით იმ შემთხვევაში, როდესაც პაციენტი ინტუბირებულია

პაციენტები, რომლებსაც ემპირიულად ვმკურნალობთ მეთიცილინ-რეზისტენტულ Staphylococcus aureus-ზე (MRSA) ან Pseudomonas aeruginosa-ზე

პაციენტები, რომლებსაც წარსულში აღენიშნებოდათ MRSA ან P aeruginosa, განსაკუთრებით სასუნთქი სისტემის ინფექციის გადატანის შემდეგ

პაციენტები, რომლებიც უკანასკნელი 90 დღის ფარგლებში იყვნენ ჰოსპიტალიზებულნი და ჩაუტარდათ მკურნალობა პარენტერული ანტიბიოტიკებით.

ნახველის შეღებვა გრამის წესით მაღალმგრძნობიარე და სპეციფიკური მეთოდია საზოგადოებაში შეძენილი პნევმონიის გამომწვევი პათოგენების დასადგენად. მეტა-ანალიზის თანახმად, ეს ტესტი მაღალსპეციფიკურია Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae, S aureus, და გრამ-უარყოფითი ბაცილების დასადგენად. თუმცა, ცრუ უარყოფითი შედეგების პროპორცია ვარირებდა 22%-დან (H influenzae) 44%-მდე (S pneumoniae), რაც მიუთითებს, რომ უარყოფითი შედეგი არ გამორიცხავს პათოგენებს.[80]Del Rio-Pertuz G, Gutiérrez JF, Triana AJ, et al. Usefulness of sputum gram stain for etiologic diagnosis in community-acquired pneumonia: a systematic review and meta-analysis. BMC Infect Dis. 2019 May 10;19(1):403. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6509769 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31077143?tool=bestpractice.com

ტესტი

გაითვალისწინეთ ფილტვის ულტრაბგერითი გამოკვლევა, თუ გულმკერდის რენტგენი უარყოფითია და პაციენტი ხანდაზმული და დასუსტებულია, ან კლინიკური ეჭვი გაურკვეველია.[73]Niederman MS. Imaging for the management of community-acquired pneumonia: what to do if the chest radiograph is clear. Chest. 2018 Mar;153(3):583-5. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29519296?tool=bestpractice.com

ექიმთა ამერიკული კოლეჯი რეკომენდაციას უწევს ულტრაბგერითი გამოკვლევას, თუ მწვავე დისპნოეს მქონე პაციენტებში არსებობს დიაგნოსტიკური გაურკვევლობა.[74]Qaseem A, Etxeandia-Ikobaltzeta I, Mustafa RA, et al. Appropriate use of point-of-careultrasonography in patients with acute dyspnea in emergency department or inpatientsettings: a clinical guideline from the American College of Physicians. Ann Intern Med. 2021Jul;174(7):985-93. https://www.doi.org/10.7326/M20-7844 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/33900792?tool=bestpractice.com ფილტვების ულტრაბგერითი კვლევა საზოგადოებაში შეძენილი პნევმონიის დიაგნოსტირების მარტივ და ხელმისაწვდომ მეთოდს წარმოადგენს. ის არ იწვევს დასხივებას და მისი გამოყენება განსაკუთრებით სარგებლიანია, როცა რენტგენი არ არის ხელმისაწვდომი. CAP-ის დიაგნოზი ავადმყოფის საწოლთან ჩატარებული ფილტვის ულტრაბგერითი კვლევით ძირითადად დამოკიდებულია კონსოლოდაციის განსაზღვრაზე. თუმცა, კონსოლიდაცია ყოველთვის არ ვლინდება CAP-ის დროს, რადგან პნევმონია შესაძლოა იყოს ინტერსტიციური ან გამოვლინდეს ფილტვის დიფუზური ინფილტრაციებით.[75]Reissig A, Gramegna A, Aliberti S. The role of lung ultrasound in the diagnosis and follow-up of community-acquired pneumonia. Eur J Intern Med. 2012 Jul;23(5):391-7. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22726366?tool=bestpractice.com მტკიცებულებები გვიჩვენებს, რომ ფილტვების ულტრაბგერას შეუძლია მოზრდილებში პნევმონიის დიაგნოსტიკა მაღალი სიზუსტით, მათ შორის უბედური შემთხვევის დროს და გადაუდებელი დახმარების განყოფილებაში.[76]Llamas-Álvarez AM, Tenza-Lozano EM, Latour-Pérez J. Accuracy of lung ultrasonography in the diagnosis of pneumonia in adults: systematic review and meta-analysis. Chest. 2017 Feb;151(2):374-82. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27818332?tool=bestpractice.com [77]Orso D, Guglielmo N, Copetti R. Lung ultrasound in diagnosing pneumonia in the emergency department: a systematic review and meta-analysis. Eur J Emerg Med. 2018 Oct;25(5):312-21. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29189351?tool=bestpractice.com [78]Gartlehner G, Wagner G, Affengruber L, et al. Point-of-care ultrasonography in patients with acute dyspnea: an evidence report for a clinical practice guideline by the American College of Physicians. Ann Intern Med. 2021 Jul;174(7):967-76. https://www.doi.org/10.7326/M20-5504 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/33900798?tool=bestpractice.com

ტესტი

გულმკერდის კომპიუტერული ტომოგრაფია მოხლოდ იმ შემთხვევაში განიხილეთ, როდესაც რენტგენის და ულტრაბგერის შემდეგ დიაგნოზი გაურკვეველი რჩება.[73]Niederman MS. Imaging for the management of community-acquired pneumonia: what to do if the chest radiograph is clear. Chest. 2018 Mar;153(3):583-5. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29519296?tool=bestpractice.com

გულმკერდის რენტგენის უპირატესობა CAP -ის დიაგნოსტირებაში შესაძლოა ჩანაცვლდეს კტ სკანირებით. გულმკერდის კტ-მ შესაძლოა, გააუმჯობესოს CAP-ის დიაგნოსტირება, ვინაიდან გულმკერდის რენტგენოგრაფია ზოგჯერ არასწორ დიაგნოზს იძლევა. გულმკერდის კტ უზრუნველყოფს დეტალურ ინფორმაციას ფილტვის სპარენქიმისა და შუასაყრის შესახებ. თუმცა, პრინციპული შეზღუდვები მოიცავს რადიაციის ზემოქმედებას, მაღალ ფასს და ავადმყოფის საწოლთან ტესტირების შეუძლებლობას. ერთერთი კვლევის თანახმად, პაციენტებში, რომლებიც შემოდიან სასწრაფო და გადაუდებელი სამედიცინო დახმარების განყოფილებაში CAP-ზე ეჭვით, ადრეულ ეტაპზე კტ კვლევა გულმკერდის რენტგენთან ერთად სერიოზულ გავლენას ახდენს დიაგნოზსა და კლინიკურ მართვაზე.[79]Claessens YE, Debray MP, Tubach F, et al. Early chest computed tomography scan to assist diagnosis and guide treatment decision for suspected community-acquired pneumonia. Am J Respir Crit Care Med. 2015 Oct 15;192(8):974-82. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26168322?tool=bestpractice.com

ტესტი

შეამოწმეთ შარდი პნევმოკოკურ ანტიგენზე საზოგადოებაში შეძენილი მძიმე პნევმონიის მქონე პაციენტებში.[19]Metlay JP, Waterer GW, Long AC, et al. Diagnosis and treatment of adults with community-acquired pneumonia. An official clinical practice guideline of the American Thoracic Society and Infectious Diseases Society of America. Am J Respir Crit Care Med. 2019 Oct 1;200(7):e45-67. https://www.atsjournals.org/doi/full/10.1164/rccm.201908-1581ST http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31573350?tool=bestpractice.com

ლეგიონელას ანტიგენი შარდში შეამოწმეთ ეპიდემიოლოგიური რისკფაქტორების მქონე პაციენტებში (ასოცირება ლეგიონელას ეპიდაფეთქებასთან ან ახლახანს მოგზაურობა) მძიმე საზოგადოებაში შეძენილი პნევმონიის დროს. შეაგროვეთ ქვედა სასუნთქი გზების სეკრეტები ლეგიონელას კულტივირებისთვის ან ნუკლეინის მჟავების ამპლიფიკაციის ტესტისთვის მძიმე პნევმონიის მქონე პაციენტებში.[19]Metlay JP, Waterer GW, Long AC, et al. Diagnosis and treatment of adults with community-acquired pneumonia. An official clinical practice guideline of the American Thoracic Society and Infectious Diseases Society of America. Am J Respir Crit Care Med. 2019 Oct 1;200(7):e45-67. https://www.atsjournals.org/doi/full/10.1164/rccm.201908-1581ST http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31573350?tool=bestpractice.com

ტესტი

განიხილეთ გაკეთება. პნევმონიის პროგრესის სენსიტიური მარკერი; უნდა გაიზომოს რეგულარულად მძიმედ დაავადებულ პაციენტებში. საწყისი გამოვლინებისას მაღალი დონეები რისკფაქტორს წარმოადგენს მკურნალობაზე არადექვატური რეაქციისთვის,[81]Menéndez R, Cavalcanti M, Reyes S, et al. Markers of treatment failure in hospitalised community acquired pneumonia. Thorax. 2008 May;63(5):447-52. http://thorax.bmj.com/content/63/5/447.long http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18245147?tool=bestpractice.com ხოლო დაბალი დონეები დამცავია.[82]Woodhead M. New guidelines for the management of adult lower respiratory tract infections. Eur Respir J. 2011 Dec;38(6):1250-1. http://erj.ersjournals.com/content/38/6/1250.long http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22130759?tool=bestpractice.com

ტესტი

განიხილეთ გაკეთება. პნევმონიის პროგრესირების სენსიტიურია მარკერია. საწყისი გამოვლინებისას მაღალი დონეები რისკფაქტორს წარმოადგენს მკურნალობაზე არადექვატური რეაქციისთვის,[81]Menéndez R, Cavalcanti M, Reyes S, et al. Markers of treatment failure in hospitalised community acquired pneumonia. Thorax. 2008 May;63(5):447-52. http://thorax.bmj.com/content/63/5/447.long http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18245147?tool=bestpractice.com ხოლო დაბალი დონეები დამცავია. განსაკუთრებით მომატებულია პნევმოკოკური პნევმონიის შემთხვევების დროს.[83]Menéndez R, Sahuquillo-Arce JM, Reyes S, et al. Cytokine activation patterns and biomarkers are influenced by microorganisms in community-acquired pneumonia. Chest. 2012 Jun;141(6):1537-45. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22194589?tool=bestpractice.com [84]Ugajin M, Yamaki K, Hirasawa N, et al. Predictive values of semi-quantitative procalcitonin test and common biomarkers for the clinical outcomes of community-acquired pneumonia. Respir Care. 2014 Apr;59(4):564-73. http://rc.rcjournal.com/content/59/4/564.full http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24170911?tool=bestpractice.com

საზოგადოებაში შეძენილი პნევმონიის კლინიკურად საეჭვო და რადიოგრაფიულად დადასტურებულ შემთხვევებში, შრატში პროკალციტონინის საწყისი დონის მიუხედავად, უნდა ჩატარდეს ემპირიული ანტიბიოტიკოთერაპია.[19]Metlay JP, Waterer GW, Long AC, et al. Diagnosis and treatment of adults with community-acquired pneumonia. An official clinical practice guideline of the American Thoracic Society and Infectious Diseases Society of America. Am J Respir Crit Care Med. 2019 Oct 1;200(7):e45-67. https://www.atsjournals.org/doi/full/10.1164/rccm.201908-1581ST http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31573350?tool=bestpractice.com

ტესტი

უნდა გავითვალისწინოთ პაციენტებში, რომლებსაც აქვთ პლევრული გამონაჟონი. გრამ-დადებითი პლევრული გამონაჟონი ემპიემაზე მიუთითებს.

ტესტი

განიხილეთ ჩატარება იმუნოსუპრესირებულ პაციენტებში, საზოგადოებაში შეძენილი მძიმე პნევმონიის მქონე პაციენტებში და მკურნალობის წარუმატებლობის შემთხვევაში.

ნიმუშის აღების ყველაზე ხშირი ტექნიკა არის ბრონქოალვეოლური ლავაჟი (BAL) და ნიმუშის აღების დაცული მეთოდი (PSB).

ტესტი

ჩაატარეთ გრიპის სწრაფი მოლეკულური ტესტირება (და არა ანტიგენზე დაფუძნებული გამოვლენის ტესტები), როდესაც საზოგადოებაში გრიპის ვირუსი ცირკულირებს. ტესტირება შეიძლება განვიხილოთ გრიპის ვირუსის დაბალი აქტივობის პერიოდებშიც.[19]Metlay JP, Waterer GW, Long AC, et al. Diagnosis and treatment of adults with community-acquired pneumonia. An official clinical practice guideline of the American Thoracic Society and Infectious Diseases Society of America. Am J Respir Crit Care Med. 2019 Oct 1;200(7):e45-67. https://www.atsjournals.org/doi/full/10.1164/rccm.201908-1581ST http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31573350?tool=bestpractice.com

სწრაფი ანტიგენის ან პირდაპირი ფლუორესცენტული ანტისხეულის ანალიზი შესაძლოა გამოვიყენოთ რესპირატორული ვირუსების განსასაზღვრად და შესაძლოა დაგვეხმაროს ანტივირუსული თერაპიის შესახებ გადაწყვეტილებების მიღებაში და შეამციროს ანტიბაქტერიული პრეპარატების გამოყენება.

ტესტი

მოიცავს პოლიმერაზულ ჯაჭვურ რეაქციას. გამოიყენება ბაქტერიების (მათ შორის ატიპიური პათოგენების) და რესპირატორული ვირუსების დიაგნოსტიკაში. ეს ტესტები სწრაფია და შედეგები შესაძლოა დაგვეხმაროს ანტიმიკრობული მკურნალობის წარმართვაში. აგრეთვე, ახალი ტექნოლოგიები გვთავაზობს ანტიმიკრობული პრეპარატების მიმართ რეზისტენტობისა და ბაქტერიების რაოდენობრივ განსაზღვრას, რაც შესაძლოა დაკავშირებული იყოს ინფექციის ხარისხთან, როგორც ეს აღინიშნება პნევმოკოკური ინფექციის დროს. ამერიკის გულმკერდის საზოგადოება ნუკლეინის მჟავაზე დაფუძნებული რესპირატორული ნიმუშების ტესტირებას (ვირუსული პათოგენების გარდა, გრიპის გარდა) რეკომენდაციას უწევს , მხოლოდ CAP-ზე საეჭვო დიაგნოზით ჰოსპიტალიზირებულ პაციენტებში, რომლებსაც აქვთ მძიმე CAP ან იმუნოკომპრომეტირებული მდგომარეობა. ნუკლეინის მჟავაზე დაფუძნებული ტესტირების რუტინული გამოყენება არ არის რეკომენდებული CAP-ის დიაგნოზზე საეჭვო ამბულატორიულ პაციენტებში .[87]Evans SE, Jennerich AL, Azar MM, et al. Nucleic acid-based testing for noninfluenza viral pathogens in adults with suspected community-acquired pneumonia. An official American Thoracic Society clinical practice guideline. Am J Respir Crit Care Med. 2021 May 1;203(9):1070-87. https://www.doi.org/10.1164/rccm.202102-0498ST http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/33929301?tool=bestpractice.com