თერაპიის საერთო მიზნებია: დისპნოეს სიმპტომების შემსუბუქება, რესპირატორული სტატუსის სტაბილიზაცია და გაუმჯობესება და, სადაც შესაძლებელია, მიმდინარე ტრიგერ ფაქტორის მოცილება. ხანმოკლე მოქმედების ბეტა-2 აგონისტები და ანტიქოლინერგული პრეპარატები ითვლება პირველი რიგის თერაპიად და შეიძლება უზრუნველყოს სარგებელი 15 და 30 წუთში, შესაბამისად. თუ პაციენტი სიმპტომური რჩება, შეიძლება მიეცეს განმეორებითი დოზები. ჯერჯერობით არ არსებობს კლინიკური კვლევები იმის საჩვენებლად, რომ გრძელვადიანი ბრონქოდილატატორები უნდა გაგრძელდეს მწვავე COPD გამწვავებების დროს. მიუხედავად იმისა, რომ შენარჩუნების თერაპიის შეწყვეტამ შესაძლოა პოტენციურად ხელი შეუწყოს სიმპტომების და/ან ფილტვის ფუნქციის გაუარესებას, ხანმოკლე მოქმედების ბრონქოდილატატორების რეგულარულმა ხშირმა დანიშვნამ იმავე კლასის ხანგრძლივი მოქმედების ბრონქოდილატატორებთან ერთად, შეიძლება გაზარდოს მედიკამენტებთან დაკავშირებული გვერდითი მოვლენების რისკი. შეიძლება საჭირო გახდეს დამატებითი ჟანგბადი, თუ პაციენტი ჰიპოქსიურია, თუმცა ჟანგბადი სიფრთხილით უნდა იქნას გამოყენებული შემდგომი ჰიპერკარბიის პრევენციისთვის. დამატებითი ჟანგბადის საგულდაგულო ტიტრირება საავადმყოფომდელ პირობებშიც კი (მაგ., გზად საავადმყოფოში) მნიშვნელოვანია რესპირატორული აციდოზის გაუარესების პრევენციისთვის, რამაც შეიძლება გავლენა მოახდინოს სიკვდილიანობაზე.[195]Austin MA, Wills KE, Blizzard L, et al. Effect of high flow oxygen on mortality in chronic obstructive pulmonary disease patients in prehospital setting: randomised controlled trial. BMJ. 2010;341:c5462.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2957540/
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20959284?tool=bestpractice.com
სისტემური კორტიკოსტეროიდები ამცირებს სასუნთქი გზების ანთებას და ნაჩვენებია, რომ სასარგებლოა COPD-ის გამწვავებების მქონე პაციენტებისთვის.[196]Niewoehner DE, Erbland ML, Deupree RH, et al. Effect of systemic glucocorticoids on exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease. Department of Veterans Affairs Cooperative Study Group. N Engl J Med. 1999;340:1941-1947.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10379017?tool=bestpractice.com
[197]Walters JA, Tan DJ, White CJ, et al. Systemic corticosteroids for acute exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease. Cochrane Database Syst Rev. 2014;(9):CD001288.
http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/14651858.CD001288.pub4/full
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25178099?tool=bestpractice.com
[198]Walters JA, Walters EH, Wood-Baker R. Oral corticosteroids for stable chronic obstructive pulmonary disease. Cochrane Database Syst Rev. 2005;(3):CD005374.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16034972?tool=bestpractice.com
[199]de Jong YP, Uil SM, Grotjohan HP, et al. Oral or IV prednisolone in the treatment of COPD exacerbations: a randomized, controlled, double-blind study. Chest. 2007;132:1741-1747.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17646228?tool=bestpractice.com
ისინი აძლიერებს სიმპტომებისა და ფილტვის ფუნქციის ადრეულ (3 დღის განმავლობაში)გაუმჯობესებას, ამცირებს მკურნალობის წარუმატებლობებს და ადრეულ (1 თვის განმავლობაში) რეციდივებს და ამცირებს საავადმყოფოში ყოფნის ხანგრძლივობას.[197]Walters JA, Tan DJ, White CJ, et al. Systemic corticosteroids for acute exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease. Cochrane Database Syst Rev. 2014;(9):CD001288.
http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/14651858.CD001288.pub4/full
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25178099?tool=bestpractice.com
სისტემური კორტიკოსტეროიდები უნდა დაიწყოს ხანმოკლე მოქმედების საინჰალაციო ბრონქოდილატატორებით პირველი მკურნალობის შემდეგ. თუმცა, სისტემური კორტიკოსტეროიდების როლის შემსწავლელი კვლევები პირველ რიგში ჩატარდა ადამიანებში, რომლებმაც მიმართეს გადაუდებელი სამედიცინო დახმარების განყოფილებებს და რომლებიც ჰოსპიტალიზერებულნი არიან. სისტემური კორტიკოსტეროიდების ყველაზე მოკლე ხანგრძლივობა, რომელიც კლინიკურ სარგებლობას იძლევა, უარყოფითი შედეგების მინიმიზაციისას, არ არის ნათელი.[200]Walters JA, Tan DJ, White CJ, et al. Different durations of corticosteroid therapy for exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease. Cochrane Database Syst Rev. 2014;(12):CD006897.
http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/14651858.CD006897.pub3/full
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25491891?tool=bestpractice.com
[
]
How does longer corticosteroid treatment (>7 days) compare with shorter (≤7 days) in people with exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease?/cca.html?targetUrl=nullსწორი პასუხის ჩვენება გაურკვეველია კორტიკოსტეროიდების რისკისა და სარგებლის ბალანსი სუსტი გამწვავებების მქონე ადამიანებში. უფრო მეტიც, ასევე გაურკვეველია სისტემური კორტიკოსტეროიდული თერაპიის სარგებელი COPD-ის მწვავე გამწვავების მქონე ადამიანებისთვის დაკავშირებული რესპირატორული უკმარისობით, რომლებსაც სჭირდებათ მექანიკური ვენტილალაცია. ერთ რანდომიზებულ კონტროლირებად კვლევაში არ აღმოჩნდა განსხვავებები ინტენსიური თერაპიის განყოფილებაში სიკვდილიანობის, მექანიკური ვენტილაციის ხანგრძლივობის ან ინტენსიური თერაპიის განყოფილებაში დაყოვნების ხანგრძლივობის მხრივ იმ პაციენტებს შორის, რომლებიც იღებდნენ პრედნიზოლონს, საკონტროლო ჯგუფთან შედარებით რომლებიც არ იღებდნენ, მაგრამ ისინი, ვინც იღებდნენ პრედნიზოლონს, ჰიპერგლიკემიის უფრო მაღალი რისკის ქვეშ იყვნენ.[201]Abroug F, Ouanes-Besbes L, Fkih-Hassen M, et al. Prednisone in COPD exacerbation requiring ventilatory support: an open-label randomised evaluation. Eur Respir J. 2014;43:717-724.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23794465?tool=bestpractice.com
პნევმონიის არსებობა, როგორც COPD-ის მქონე პაციენტში რესპირატორული დეკომპენსაციის მიზეზი, აუცილებლად არ ნიშნავს, თავისთავად COPD-ის გამწვავების არსებობას (ანუ, სასუნთქი გზების ანთებასთან და/ან ბრონქოკონსტრიქციასთან დაკავშირებული ჰაერის ნაკადის შეზღუდვის გაუარესების არსებობა) და სიფრთხილით უნდა გადაწყდეს, საჭიროა თუ არა სისტემური კორტიკოსტეროიდები ასეთ პაციენტებში.
საინჰალაციო კორტიკოსტეროიდები გამოყენებული იყო გარკვეული წარმატებით, მაგრამ მათი სარგებელი COPD-ის გამწვავებისას და შედარებითი ეფექტურობა სისტემურ კორტიკოსტეროიდებთან შედარებით არ არის სრულად ნათელი.[181]British Thoracic Society. BTS Guideline for oxygen use in healthcare and emergency settings. October 2017 [internet publication]
https://www.brit-thoracic.org.uk/standards-of-care/guidelines/bts-guideline-for-emergency-oxygen-use-in-adult-patients/
[202]Gaude GS, Nadagouda S. Nebulized corticosteroids in the management of acute exacerbation of COPD. Lung India. 2010;27:230-235.
http://www.lungindia.com/article.asp?issn=0970-2113;year=2010;volume=27;issue=4;spage=230;epage=235;aulast=Gaude
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21139721?tool=bestpractice.com
მიუხედავად იმისა, რომ მეთილქსანტინური მედიკამენტები შეიძლება უზრუნველყოფდეს სარგებელს COPD-ის მქონე ზოგიერთი ადამიანისთვის,[203]Ram FS. Use of theophylline in chronic obstructive pulmonary disease: examining the evidence. Curr Opin Pulm Med. 2006;12:132-139.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16456383?tool=bestpractice.com
[204]Zhou Y, Wang X, Zeng X, et al. Positive benefits of theophylline in a randomized, double-blind, parallel-group, placebo-controlled study of low-dose, slow-release theophylline in the treatment of COPD for 1 year. Respirology. 2006;11:603-610.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16916334?tool=bestpractice.com
მედიკამენტების ამ კლასს აქვს ვიწრო თერაპიული ფანჯარა და არ ჩანს მწვავე გამწვავების მქონე პაციენტებში გამოყენების მნიშვნელობა.[205]Barr RG, Rowe BH, Camargo CA, Jr. Methylxanthines for exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease: meta-analysis of randomised trials. BMJ. 2003;327:643.
http://www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pubmed&pubmedid=14500434
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14500434?tool=bestpractice.com
მუკოლიზური, ამოსახველებელი საშუალებების და/ან ნახველის ფიზიკურად მოცილების მეთოდების გამოყენება როგორც ჩანს, არ უზრუნველყოფს რაიმე ცხად დადასტურებულ სარგებელს,[206]Osadnik CR, McDonald CF, Miller BR, et al. The effect of positive expiratory pressure (PEP) therapy on symptoms, quality of life and incidence of re-exacerbation in patients with acute exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease: a multicentre, randomised controlled trial. Thorax. 2014;69:137-143.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24005444?tool=bestpractice.com
[207]Bach PB, Brown C, Gelfand SE, et al. Management of acute exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease: a summary and appraisal of published evidence. Ann Intern Med. 2001;134:600-620.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11281745?tool=bestpractice.com
თუმცა, ზოგიერთი პაციენტი განიცდის სიმპტომურ შვებას.
COPD-ის მქონე პაციენტები და მათი გამწვავებები ძლიერ ჰეტეროგენულია. მიუხედავად იმისა, რომ მათი მოვლის მრავალი ასპექტი ექვემდებარება პროტოკოლებს, ისინი, ვისაც შეიძლება დასჭირდეს ჰოსპიტალიზაცია, ისინი, ვინც შეიძლება ისარგებლოს ფილტვის რეაბილიტაციით ან ვისაც აქვს მეტად ან ნაკლებად მწვავე გამწვავება, დიდად განსხვავდებიან თანმდევი დაავადებების და ცალკეული პაციენტის სხვა მახასიათებლების მიხედვით.
ჰოსპიტალიზაცია მხედველობაში უნდა იქნას მიღებული სიმპტომების სიმძიმის გამოხატული ან უეცარი ზრდის, მძიმე ძირითადი COPD-ის ან ახალი ფიზიკური ნიშნების (როგორიცაა პერიფერიული შეშუპება ან ციანოზი) მქონე ადამიანებისთვის; მათვის, ვისაც აქვს ხშირი გამწვავებებისა ან თანმდევი დაავადებების ანამნეზი; ხანდაზმული ასაკის ადამიანებისთვის ან ვინც ვერ პასუხობს საწყის ამბულატორულ მენეჯმენტს ან აქვთ არაოპტიმალური მხარდაჭერა სახლში.[1]Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease. Global strategy for the diagnosis, management and prevention of chronic obstructive pulmonary disease. November 2017 [internet publication]
http://goldcopd.org/gold-reports/
გამწვავებები სავარაუდო ბაქტერიული ეტიოლოგიით
ბაქტერიული ინფექციები საერთო გამომწვევ ფაქტორად მიიჩნევა.[62]Sethi S, Evans N, Grant BJ, et al. New strains of bacteria and exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease. N Engl J Med. 2002;347:465-471.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12181400?tool=bestpractice.com
მრავლობითმა რანდომიზებულმა პლაცებო კონტროლირებულმა კვლევებმა აჩვენა, რომ ანტიბიოტიკები სასარგებლოა COPD-ის გამწვავების მქონე პაციენტების სამკურნალოდ.[63]Anthonisen NR, Manfreda J, Warren CP, et al. Antibiotic therapy in exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease. Ann Intern Med. 1987;106:196-204.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/3492164?tool=bestpractice.com
[208]Saint S, Bent S, Vittinghoff E, et al. Antibiotics in chronic obstructive pulmonary disease exacerbations. A meta-analysis. JAMA. 1995;273:957-960.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7884956?tool=bestpractice.com
[209]Llor C, Moragas A, Hernández S, et al. Efficacy of antibiotic therapy for acute exacerbations of mild to moderate chronic obstructive pulmonary disease. Am J Respir Crit Care Med. 2012;186:716-723.
http://www.atsjournals.org/doi/full/10.1164/rccm.201206-0996OC#.Up5bqNLdfSk
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22923662?tool=bestpractice.com
ანტიბიოტიკები უნდა მიეცეს იმ პაციენტებს, რომლებსაც, სავარაუდოდ, ბაქტერიული ტრიგერი აქვთ.[13]Rodriguez-Roisin R. COPD exacerbations.5: management. Thorax. 2006;61:535-544.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16738044?tool=bestpractice.com
ბაქტერიული ტრიგერი შესაძლოა არსებობდეს ადამიანებში, რომლებსაც აქვთ ორი ან მეტი შემდეგიდან: ნახველის მომატებული ჩირქოვანობა, ნახველის მომატებული მოცულობა, ან დისპნოეს გაუარესება.[46]Pauwels RA, Buist AS, Calverley PM, et al. Global strategy for the diagnosis, management, and prevention of chronic obstructive pulmonary disease. NHLBI/WHO Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease (GOLD) Workshop summary. Am J Respir Crit Care Med. 2001;163:1256-1276.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11316667?tool=bestpractice.com
[177]Stockley RA, O'Brien C, Pye A, et al. Relationship of sputum color to nature and outpatient management of acute exacerbations of COPD. Chest. 2000;117:1638-1645.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10858396?tool=bestpractice.com
[210]Veterans Affairs/Department of Defense. VA/DoD clinical practice guideline: the management of chronic obstructive pulmonary disease. December 2014. http://www.healthquality.va.gov/ (last accessed 28 December 2015).
http://www.healthquality.va.gov/Chronic_Obstructive_Pulmonary_Disease_COPD.asp
ქრონიკული ობსტრუქციული ფილტვის დაავადების გლობალური ინიციატივის (GOLD) გაიდლაინები ანტიბიოტიკების რეკომენდაციას იძლევა ადამიანებისთვის, რომლებსაც აქვთ მომატებული დისპნოეს, ნახველის მომატებული მოცულობის და ნახველის მომატებული ჩირქოვანობის კომბინაცია, ან მათთვის, ვისაც აქვთ ნახველის მომატებული ჩირქოვანობა ზემოთ მოყვანილი ორი კრიტერიუმიდან ერთ-ერთან კომბინაციაში.[1]Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease. Global strategy for the diagnosis, management and prevention of chronic obstructive pulmonary disease. November 2017 [internet publication]
http://goldcopd.org/gold-reports/
ნაჩვენებია, რომ უფრო მძიმე გამწვავების მქონე პაციენტები, განსაკუთრებით ისინი, ვისაც სჭირდებათ ინტენსიური თერაპიის განყოფილებაში (ICU) მკურნალობა, ანტიბიოტიკოთერაპიისგან უფრო მეტ სარგებელს იღებენ;[63]Anthonisen NR, Manfreda J, Warren CP, et al. Antibiotic therapy in exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease. Ann Intern Med. 1987;106:196-204.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/3492164?tool=bestpractice.com
[211]Vollenweider DJ, Jarrett H, Steurer-Stey CA, et al. Antibiotics for exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease. Cochrane Database Syst Rev. 2012;(12):CD010257.
http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/14651858.CD010257/full
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23235687?tool=bestpractice.com
[
]
What are the benefits and harms of antibiotics in people attending the intensive care unit or admitted to hospital with exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease?/cca.html?targetUrl=nullსწორი პასუხის ჩვენება ანტიბიოტიკები გამოიყენება მძიმე გამწვავების მქონე პაციენტებში, რომელთაც მექანიკური ვენტილაცია სჭირდებათ (ინვაზიური ან არაინვაზიური).[1]Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease. Global strategy for the diagnosis, management and prevention of chronic obstructive pulmonary disease. November 2017 [internet publication]
http://goldcopd.org/gold-reports/
თუმცა, პაციენტები, რომლებიც იღებენ ანტიბიოტიკებს, ანტიბიოტიკებთან ასოცირებული დიარეის მომატებული რისკის ქვეშ არიან.[211]Vollenweider DJ, Jarrett H, Steurer-Stey CA, et al. Antibiotics for exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease. Cochrane Database Syst Rev. 2012;(12):CD010257.
http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/14651858.CD010257/full
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23235687?tool=bestpractice.com
[
]
What are the benefits and harms of antibiotics in people attending the intensive care unit or admitted to hospital with exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease?/cca.html?targetUrl=nullსწორი პასუხის ჩვენება ანტიბიოტიკების არჩევანი და მკურნალობის ხანგრძლივობა გადაუჭრელი საკითხია, მაგრამ ზოგადად უნდა ეფუძნებოდეს ადგილობრივი რეზისტენტობის ნიმუშებსა და პაციენტთა მახასიათებლებს.[210]Veterans Affairs/Department of Defense. VA/DoD clinical practice guideline: the management of chronic obstructive pulmonary disease. December 2014. http://www.healthquality.va.gov/ (last accessed 28 December 2015).
http://www.healthquality.va.gov/Chronic_Obstructive_Pulmonary_Disease_COPD.asp
NHLBI/WHO (აშშ გულის, ფილტვის და სისხლის ეროვნული ინსტიტუტი / მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზაცია) სემინარზე რეკომენდებული იყო სპეციფიკური ანტიბიოტიკების შერჩევა გამწვავებებთან დაკავშირებული საერთო ბაქტერიების ადგილობრივი მგრძნობელობის ნიმუშებზე დაფუძნებით: Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis.[46]Pauwels RA, Buist AS, Calverley PM, et al. Global strategy for the diagnosis, management, and prevention of chronic obstructive pulmonary disease. NHLBI/WHO Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease (GOLD) Workshop summary. Am J Respir Crit Care Med. 2001;163:1256-1276.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11316667?tool=bestpractice.com
რეკომენდებულია, რომ უფრო ვიწრო სპექტრის ანტიბიოტიკები (მაგ., ამოქსიცილინი, ამოქსიცილინი/კლავულანის მჟავა, დოქსიციკლინი, ტეტრაციკლინი, მეორე თაობის ცეფალოსპორინები, მაკროლიდები, ტრიმეთოპრიმი/სულფამეტოქსაზოლი) მხედველობაში იქნეს მიღებული ცუდი შედეგის ნაკლები რისკის ქვეშ მყოფი და ნაკლები სიმძიმის გამწვავების მქონე პაციენტებისთვის. პაციენტები, რომელთაც უფრო მძიმე ფქოდი აქვთ და გამწვავებაც უფრო სერიოზულია, უფრო ხშირად ავლენენ გრამუარყოფითი ბაქტერიით კოლონიზებას, როგორიცაა Pseudomonas aeruginosa ან სხვა ენტერული გრამუარყოფითი მიკროორგანიზმები და/ან Staphylococcus aureus (მათ შორის მეთიცილინისადმი რეზისტენტული ფორმა).[61]Caramori G, Adcock IM, Papi A. Clinical definition of COPD exacerbations and classification of their severity. South Med J. 2009;102:277-282.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19204646?tool=bestpractice.com
აქედან გამომდინარე, ფართო სპექტრის ბეტა-ლაქტამის კომბინაციური პრეპარატები, ფტორქინოლონები და ვანკომიცინი განიხილება პაციენტებისთვის, რომლებიც ცუდი შედეგის უფრო მაღალი რისკის ქვეშ არიან ან აქვთ უფრო მძიმე ეპიზოდი, როგორიცაა ანტიბიოტიკების გამოყენების ბოლო დროის ანამნეზი, მკურნალობის წარუმატებლობა, ადრე არსებული რეზისტენტობა ანტიბიოტიკების მიმართ, ან ჰოსპიტალთან ასოცირებული ინფექციების რისკ-ფაქტორები, ან კრიტიკულად ავადმყოფი პაციენტები ინტენსიური თერაპიის განყოფილებაში.[210]Veterans Affairs/Department of Defense. VA/DoD clinical practice guideline: the management of chronic obstructive pulmonary disease. December 2014. http://www.healthquality.va.gov/ (last accessed 28 December 2015).
http://www.healthquality.va.gov/Chronic_Obstructive_Pulmonary_Disease_COPD.asp
კვლევებმა აჩვენა, რომ რესპირატორული ფტორქინოლონის, ამოქსიცილინის/კლავულანის მჟავის, მეორე ან მესამე თაობის ცეფალოსპორინების ან მაკროლიდების გამოყენება შეიძლება ასოცირებული იყოს მკურნალობის ნაკლებ წარუმატებლობებთან ან განმეორებით გამწვავებებთან.[212]Wilson R, Allegra L, Huchon G, et al. Short-term and long-term outcomes of moxifloxacin compared to standard antibiotic treatment in acute exacerbations of chronic bronchitis. Chest. 2004;125:953-964.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15006954?tool=bestpractice.com
[213]Wilson R, Schentag JJ, Ball P, et al. A comparison of gemifloxacin and clarithromycin in acute exacerbations of chronic bronchitis and long-term clinical outcomes. Clin Ther. 2002;24:639-652.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12017408?tool=bestpractice.com
[214]Wilson R, Jones P, Schaberg T, et al. Antibiotic treatment and factors influencing short and long term outcomes of acute exacerbations of chronic bronchitis. Thorax. 2006;61:337-342.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16449273?tool=bestpractice.com
[215]Grossman RF, Ambrusz ME, Fisher AC, et al. Levofloxacin 750 mg QD for five days versus amoxicillin/clavulanate 875 mg/125 mg BID for ten days for treatment of acute bacterial exacerbation of chronic bronchitis: a post hoc analysis of data from severely ill patients. Clin Ther. 2006;28:1175-1180.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16982294?tool=bestpractice.com
[216]Siempos II, Dimopoulos G, Korbila IP, et al. Macrolides, quinolones and amoxicillin/clavulanate for chronic bronchitis: a meta-analysis. Eur Respir J. 2007;29:1127-1137.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17301097?tool=bestpractice.com
[217]Dimopoulos G, Siempos, II, Korbila IP, et al. Comparison of first-line with second-line antibiotics for acute exacerbations of chronic bronchitis: a meta-analysis of randomized controlled trials. Chest. 2007;132:447-455.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17573508?tool=bestpractice.com
ამჟამად არ არის საკმარისი მტკიცებულებები ანტიბიოტიკების გამოყენების სახელმძღვანელოდ, შრატის პროკალციტონინის დონეებზე დაფუძნებით COPD-ის მქონე პაციენტებში.[210]Veterans Affairs/Department of Defense. VA/DoD clinical practice guideline: the management of chronic obstructive pulmonary disease. December 2014. http://www.healthquality.va.gov/ (last accessed 28 December 2015).
http://www.healthquality.va.gov/Chronic_Obstructive_Pulmonary_Disease_COPD.asp
COPD-ის მძიმე გამწვავებები
სიმძიმე დამოკიდებულია პაციენტის წინა სტატუსზე და წინა საბაზისო კვლევების რაიმე ცვლილებებზე (სიმპტომების, გასინჯვის, ფილტვის ფუნქციის, ABG საფუძველზე). დამხმარე სასუნთქი კუნთების გამოყენება, პარადოქსული სუნთქვა, ციანოზი, ახალი პერიფერიული შეშუპება, ჰემოდინამიკური არასტაბილურობა და გაუარესებული ფსიქიკური სტატუსი (მაგ., დაბნეულობა, ლეთარგია, კომა) გამწვავების სიმძიმის მნიშვნელოვანი მაჩვენებლებია.[1]Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease. Global strategy for the diagnosis, management and prevention of chronic obstructive pulmonary disease. November 2017 [internet publication]
http://goldcopd.org/gold-reports/
ზოგადი ღონისძიებების გარდა, მწვავე გამწვავებების მქონე პაციენტებისთვის, რომლებიც, როგორც ჩანს, საკმარისად არ რეაგირებენ საწყის ინტერვენციებზე, მხედველობაში უნდა იქნეს მიღებული დადებითი წნევის არაინვაზიური ვენტილაცია (NPPV). COPD-ის მწვავე გამწვავებების და რესპირატორული უკმარისობის მქონე პაციენტებისთვის NPPV-ის გამოყენებამ აჩვენა ინვაზიური მექანიკური ვენტილაციისა და სიკვდილიანობის მაჩვენებლის შემცირება.[218]Keenan SP, Kernerman PD, Cook DJ, et al. Effect of noninvasive positive pressure ventilation on mortality in patients admitted with acute respiratory failure: a meta-analysis. Crit Care Med. 1997;25:1685-1692.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9377883?tool=bestpractice.com
[219]Brochard L, Mancebo J, Wysocki M, et al. Noninvasive ventilation for acute exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease. N Engl J Med. 1995;333:817-822.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7651472?tool=bestpractice.com
[220]Kramer N, Meyer TJ, Meharg J, et al. Randomized, prospective trial of noninvasive positive pressure ventilation in acute respiratory failure. Am J Respir Crit Care Med. 1995;151:1799-1806.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7767523?tool=bestpractice.com
[221]Osadnik CR, Tee VS, Carson-Chahhoud KV, et al. Non-invasive ventilation for the management of acute hypercapnic respiratory failure due to exacerbation of chronic obstructive pulmonary disease. Cochrane Database Syst Rev. 2017 Jul 13;7:CD004104.
http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/14651858.CD004104.pub4/full
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28702957?tool=bestpractice.com
[222]Keenan SP, Sinuff T, Burns KE, et al. Clinical practice guidelines for the use of noninvasive positive-pressure ventilation and noninvasive continuous positive airway pressure in the acute care setting. CMAJ. 2011;183:E195-214.
http://www.cmaj.ca/cgi/content/full/183/3/E195
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21324867?tool=bestpractice.com
[223]McCurdy BR. Noninvasive positive pressure ventilation for acute respiratory failure patients with chronic obstructive pulmonary disease (COPD): an evidence-based analysis. Ont Health Technol Assess Ser. 2012;12:1-102.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3384377/
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23074436?tool=bestpractice.com
[
]
How does non-invasive ventilation compare with usual care in people with acute hypercapnic respiratory failure due to exacerbation of chronic obstructive pulmonary disease?/cca.html?targetUrl=nullსწორი პასუხის ჩვენებაNPPV გამოყენება უნდა განიხილებოდეს ერთი ან მეტი ნიშნის შემთხვევაში:[1]Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease. Global strategy for the diagnosis, management and prevention of chronic obstructive pulmonary disease. November 2017 [internet publication]
http://goldcopd.org/gold-reports/
რესპირატორული აციდოზი (PaCO2 ≥ 6.0 კპა ან 45 მმ.ვწყ.სვ. და არტერიული pH ≤ 7.35)
მძიმე დისპნოე რესპირატორული კუნთების დაღლილობის კლინიკური ნიშნების თანხლებით, სუნთქვის გაძნელება ან ორივე, მაგ. დამხმარე კუნთების გამოყენება, მუცლის პარადოქსული მოძრაობა ან ნეკნთაშუა სივრცეების რეტრაქცია
პერსისტენტული ჰიპოქსემია ჟანგბადის დამატებითი თერაპიის მიუხედავად.
ზოგიერთ პაციენტში NPPV შეიძლება წარუმატებელი იყოს. ინვაზიური მექანიკური ვენტილაცია ენდოტრაქეული ინტუბაციის მეშვეობით მხედველობაში უნდა იქნას მიღებული პაციენტებისთვის რომლებსაც აქვთ სრული რესპირატორული ან გულის გაჩერება, რომლებიც იმყოფებიან ან აქვთ მოსალოდნელი მწვავე რესპირატორული უკმარისობის ნიშნები NPPV მიუხედავად, აქვთ ფსიქიკური სტატუსის გაუარესება ან გულ-სისხლძარღვთა არასტაბილურობა, არიან ასპირაციის მაღალი რისკის ქვეშ ან რომელთათვისაც არ შეიძლება NPPV სათანადოდ გამოყენება (მაგ., კრანიოფაციალური ტრავმა, ბოლო დროის გასტროეზოფაგური ქირურგია, შფოთვითი აშლილობა, სახის დისკომფორტი, ან კანის მძიმე დაზიანება).[224]Koh Y. Ventilatory management in patients with chronic airflow obstruction. Crit Care Clin. 2007;23:169-181.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17368164?tool=bestpractice.com
ინვაზიური მექანიკური ვენტილაციის ფიზიოლოგიური კრიტერიუმები მოიცავს შემდეგს: მძიმე ჰიპოქსია, NPPV-ის აუტანლობა ან NPPV-ის წარუმატებლობა, რესპირატორული ან გულის გაჩერება, არარეგულარული სუნთქვა მოხრჩობით ან ცნობიერების დაკარგვით, მასიური ასპირაცია ან პერსისტენტული ღებინება, რესპირატორული სეკრეტების ამოღების უუნარობა, გულისცემის სიხშირე <50 დარტყმა წუთში , მძიმე ჰემოდინამიკური არასტაბილურობა მკურნალობაზე რეაქციის გარეშე, ან მძიმე პარკუჭოვანი ან პარკუჭზედა არითმიები.[1]Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease. Global strategy for the diagnosis, management and prevention of chronic obstructive pulmonary disease. November 2017 [internet publication]
http://goldcopd.org/gold-reports/
[225]Chandra D, Stamm JA, Taylor B, et al. Outcomes of noninvasive ventilation for acute exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease in the United States, 1998-2008. Am J Respir Crit Care Med. 2012;185:152-159.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3297087/
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22016446?tool=bestpractice.com
სიკვდილიანობის რისკი (11% to 49%) მნიშნელოვანია მძიმე დაავადების მქონე პაციენტებში, რომელთათვისაც ნაჩვენებია ინვაზიური მექანიკური ვენტილაცია.[13]Rodriguez-Roisin R. COPD exacerbations.5: management. Thorax. 2006;61:535-544.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16738044?tool=bestpractice.com
[226]Breen D, Churches T, Hawker F, et al. Acute respiratory failure secondary to chronic obstructive pulmonary disease treated in the intensive care unit: a long term follow up study. Thorax. 2002;57:29-33.
http://thorax.bmj.com/cgi/content/full/57/1/29
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11809986?tool=bestpractice.com
მექანიკური ვენტილაციის გართულებები მოიცავს, ვენტილატორ-ასოცირებულ პნევმონიასა და ბაროტრავმას. COPDის მქონე პაციენტების მექანიკური ვენტილაციიდან მოხსნა შეიძლება გაძნელდეს.[224]Koh Y. Ventilatory management in patients with chronic airflow obstruction. Crit Care Clin. 2007;23:169-181.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17368164?tool=bestpractice.com
NPPV-ის, როგორც დამხმარ მეთოდის, გამოყენებას შეუძლია შეამციროს მექანიკური ვენტილაციიდან პაციენტის მოხსნის წარუმატებელი შემთხვევბი და ნოზოკომიური ინფექციები, ასევე შესაძლებელია სიკვდილიანობის შემცირებაც.[223]McCurdy BR. Noninvasive positive pressure ventilation for acute respiratory failure patients with chronic obstructive pulmonary disease (COPD): an evidence-based analysis. Ont Health Technol Assess Ser. 2012;12:1-102.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3384377/
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23074436?tool=bestpractice.com
[227]Udwadia ZF, Santis GK, Steven MH, et al. Nasal ventilation to facilitate weaning in patients with chronic respiratory insufficiency. Thorax. 1992;47:715-718.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1440465?tool=bestpractice.com
ტრაქეის ინტუბაციის ანიმაციური დემონსტრირება
ნიღბიანი სასუნთქი ტომარა (ამბუ)- ანიმაციური დემონსტრაცია
პულმონალური რეაბილიტაცია
პულმონური რეაბილიტაცია მკურნალობის მულტიდისციპლინარული პროგრამაა, რომელიც ითვალისწინებს ფიზიკურ რეაბილიტაციას, ასევე მითითებას დაავადების მართვის, კვების, და ცხოვრების წესის სხვა საკითხებზე (მაგ., მოწევის შეწყვეტა, მედიკამენტების დაცვა და ინჰალატორის მეთოდი, დამატებითი ჟანგბადი და ფიზიკური აქტივობის შენარჩუნება).[231]Rice KL, Dewan N, Bloomfield HE, et al. Disease management program for chronic obstructive pulmonary disease: a randomized controlled trial. Am J Respir Crit Care Med. 2010;182:890-896.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20075385?tool=bestpractice.com
[232]Spruit MA, Singh SJ, Garvey C, et al. An official American Thoracic Society/European Respiratory Society statement: key concepts and advances in pulmonary rehabilitation. Am J Respir Crit Care Med. 2013;188:e13-e64.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24127811?tool=bestpractice.com
[233]British Thoracic Society. BTS guideline on pulmonary rehabilitation in adults. September 2013. https://www.brit-thoracic.org.uk (last accessed 28 December 2015).
https://www.brit-thoracic.org.uk/document-library/clinical-information/pulmonary-rehabilitation/bts-guideline-for-pulmonary-rehabilitation
COPD გამწვავების გამო ჰოსპიტალიზაციის განმავლობაში დაწყებული სავარჯიშო რეაბილიტაციის შერჩეული ფორმები, მათ შორის წინააღმდეგობის გაძლიერების ტრენინგი და კუნთების ტრანსკუტანეური ელექტრული სტიმულაცია, კარგად გადაიტანება და კუნთების ფუნქციის შემცირების ხელის შეშლის და ფუნქციონალური სტატუსის აღდგენის შესაძლებლობა აქვს.[234]Zanotti E, Felicetti G, Maini M, et al. Peripheral muscle strength training in bed-bound patients with COPD receiving mechanical ventilation: effect of electrical stimulation. Chest. 2003;124:292-296.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12853536?tool=bestpractice.com
[235]Troosters T, Probst VS, Crul T, et al. Resistance training prevents deterioration in quadriceps muscle function during acute exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease. Am J Respir Crit Care Med. 2010;181:1072-1077.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20133927?tool=bestpractice.com
[236]Reid WD, Yamabayashi C, Goodridge D, et al. Exercise prescription for hospitalized people with chronic obstructive pulmonary disease and comorbidities: a synthesis of systematic reviews. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis. 2012;7:297-320.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3363140/
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22665994?tool=bestpractice.com
გამწვავების აღდგენის ფაზაში ადრე დაწყებული პულმონური რეაბილიტაცია უსაფრთხო და ეფექტურია და იწვევს ვარჯიშის ატანის, ფიზიკური შესაძლებლობების, COPD სიმპტომების ხარისხისა და ცხოვრების ხარისხის გაუმჯობესებას.[237]Man WD, Polkey MI, Donaldson N, et al. Community pulmonary rehabilitation after hospitalisation for acute exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease: randomised controlled study. BMJ. 2004;329:1209.
http://www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pubmed&pubmedid=15504763
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15504763?tool=bestpractice.com
[238]Seymour JM, Moore L, Jolley CJ, et al. Outpatient pulmonary rehabilitation following acute exacerbations of COPD. Thorax. 2010;65:423-428.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20435864?tool=bestpractice.com
[239]Marciniuk DD, Brooks D, Butcher S, et al. Canadian Thoracic Society COPD Committee Expert Working Group. Optimizing pulmonary rehabilitation in chronic obstructive pulmonary disease practical issues: a Canadian Thoracic Society Clinical Practice Guideline. Can Respir J. 2010;17:159-168.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20808973?tool=bestpractice.com
[240]Clini EM, Crisafulli E, Costi S, et al. Effects of early inpatient rehabilitation after acute exacerbation of COPD. Respir Med. 2009;103:1526-1531.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19447015?tool=bestpractice.com
[241]Puhan MA, Gimeno-Santos E, Cates CJ, Troosters T. Pulmonary rehabilitation following exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease. Cochrane Database Syst Rev. 2016 Dec 8;12:CD005305.
http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/14651858.CD005305.pub4/full
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27930803?tool=bestpractice.com
კომპლექსური კონტროლირებული პულმონური რეაბილიტაცია ამბულატორიულ გარემოში გამწვავების შემდგომ პერიოდში, ასევე ამცირებს მომავალი ჰოსპიტალიზაციის რისკს და შეიძლება შეამციროს სიკვდილიანობა.[232]Spruit MA, Singh SJ, Garvey C, et al. An official American Thoracic Society/European Respiratory Society statement: key concepts and advances in pulmonary rehabilitation. Am J Respir Crit Care Med. 2013;188:e13-e64.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24127811?tool=bestpractice.com
[238]Seymour JM, Moore L, Jolley CJ, et al. Outpatient pulmonary rehabilitation following acute exacerbations of COPD. Thorax. 2010;65:423-428.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20435864?tool=bestpractice.com
[241]Puhan MA, Gimeno-Santos E, Cates CJ, Troosters T. Pulmonary rehabilitation following exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease. Cochrane Database Syst Rev. 2016 Dec 8;12:CD005305.
http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/14651858.CD005305.pub4/full
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27930803?tool=bestpractice.com
[242]Puhan MA, Scharplatz M, Troosters T, et al. Respiratory rehabilitation after acute exacerbation of COPD may reduce risk for readmission and mortality--a systematic review. Respir Res. 2005;6:54.
http://www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pubmed&pubmedid=15943867
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15943867?tool=bestpractice.com
არაკონტროლირებული სავარჯიშო ტრენინგი სახლში გამწვავებების შემდეგ, როგორც ჩანს, არ იძლევა იგივე სარგებელს.[243]Greening NJ, Williams JE, Hussain SF, et al. An early rehabilitation intervention to enhance recovery during hospital admission for an exacerbation of chronic respiratory disease: randomised controlled trial. BMJ. 2014;349:g4315.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4086299/
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25004917?tool=bestpractice.com