ეპიდემიოლოგია

2019 წლის მონაცემებით ფქოდი სიკვდილის მესამე წამყვანი მიზეზია მსოფლიოში, და 2011 წელს სიკვდილის მესამე წამყვანი მიზეზი იყო შეერთებულ შტატებში.[1][3]​ ფქოდ-ით გამოწვეული სიკვდილობის მაჩვენებელი 1970-2002 წლებში 100%-ზე მეტად გაიზარდა.[4] გლობალურად, COPD პასუხისმგებელია მაღალი შემოსავლის მქონე ქვეყნებში სიკვდილის 3.8%-ზე და დაბალი შემოსავლის მქონე ქვეყნებში სიკვდილის 4.9%-ზე.[5]

ქვეყნებს შორის COPD-ის პრევალენტობის მნიშვნელოვანი ცვალებადობაა.[6][7][8]​​ ეს შეიძლება სხვადასხვა რაოდენობის თამბაქოს კვამლის და შიდა თუ პროფესიული დამაბინძურებლების ზემოქმედებით იყოს გამოწვეული.[5] წარსულში მამაკაცებს COPD-ის გამო დაავადების უფრო მაღალი მაჩვენებლები ჰქონდათ. ამ განსხვავების მიზეზად, პირველ რიგში მიჩნეულია თამბაქოს კვამლისა და ოკუპაციური დამაბინძურებლების მიმართ მეტი ექსპოზიცია. კვლევებმა აჩვენა, რომ COPD-ის პრევალენტობა უფრო თანაბრად განაწილდება მამაკაცებსა და ქალებს შორის.[7][9]​​ ფქოდ-ზე ჯანდაცვის ხარჯების მნიშვნელოვანი ტვირთი მოდის.[6] გამწვავებები პასუხისმგებელია COPD-ის მქონე ადამიანების ავადობის და სიკვდილიანობის უმეტესობაზე და საშუალო რიცხვი წელიწადში მერყეობს 1-დან 3-მდე.[10][11]​​ ცნობილია მონაცემები იმის შესახებ, რომ ფქოდ-ის მძიმე ფორმის მქონე პაციენტებთან დროთა განმავლობაში სიკვდილობის მაჩვენებელი უფრო მაღალია.[6] თუმცა სიკვდილიანობის მონაცემები შეიძლება სათანადოდ ვერ შეფასდეს, რადგან ამ მოსახლეობის სიკვდილიანობა ხშირად მიეწერება სხვა ეტიოლოგიებს, როგორიცაა სხვა რესპირატორული დარღვევები, ფილტვის კიბო და გულსისხლძარღვთა დაავადებები.[6]

ფქოდ-ის გამწვავებების გამომწვევი ფაქტორები ხშირად ბაქტერიული ან ვირუსული პათოგენები, დამაბინძურებლები, გასტროეზოფაგური რეფლუქსური დაავადება ან ტემპერატურისა და ტენიანობის ცვლილებებია და მათ ახასიათებს მწვავე დაწყება, პაციენტის რესპირატორული სიმპტომების, ფილტვის ფუნქციის, ფუნქციური მდგომარეობისა და ცხოვრების ხარისხის სტაბილური გაუარესება.[10][12][13][14][15][16][17][18][19][20][21][22] გამწვავების მაჩვენებლები და ყველა მიზეზით სიკვდილიანობა, როგორც წესი, უფრო მაღალია ზამთრის თვეებში.[23] COPD-ის გამწვავებებს, განსაკუთრებით, ზომიერიდან მძიმემდე, მნიშვნელოვანი ზემოქმედება აქვს საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის თვალსაზრისით ჯანდაცვის რესურსების გამოყენების და ჯანდაცვის ხარჯების გაზრდით და სიკვდილიანობის გაზრდით.[24][25][26][27][28] ფქოდ-ის მძიმე გამწვავებით ჰოსპიტალიზირებულ პაციენტებს შორის ადრეული სიკვდილიანობა ხშირად გამოწვეულია თანმდევი პრობლემებით, როგორიცაა ფილტვის ემბოლია, პნევმონია, ან გულის შეგუბებითი უკმარისობა.[29] პაციენტები შესაძლოა ასევე მიოკარდიუმის ინფარქტის და ინსულტის რისკის ქვეშ იყვნენ გამწვავების შემდგომ პერიოდში.[30]

ამ მასალის გამოყენება ექვემდებარება ჩვენს განცხადებას