ქრონიკული ხველის შეფასება

ხველა ერთ-ერთი ყველაზე ხშირი პირველი სიმპტომია პირველად ჯანდაცვაში.[1]Hermer L, Kang K, Rui P, et al. National ambulatory medical care survey - community health centers: 2014 state and national summary tables. 2019 [internet publication]. https://www.cdc.gov/nchs/data/ahcd/namcs_summary/2014_namcs_chc_web_tables-508.pdf ქვემწვავე ხველა განისაზღვრება, როგორც ხველა, რომელიც 3-8 კვირა გასტანს, ხოლო ქრონიკული ხველა 8 კვირაზე მეტხანს გრძელდება ზრდასრულებში.[2]Irwin RS, French CL, Chang AB, et al. Classification of cough as a symptom in adults and management algorithms: CHEST guideline and expert panel report. Chest. 2018 Jan;153(1):196-209. http://journal.chestnet.org/article/S0012-3692(17)32918-5/fulltext http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29080708?tool=bestpractice.com [3]Morice AH, Millqvist E, Bieksiene K, et al. ERS guidelines on the diagnosis and treatment of chronic cough in adults and children. Eur Respir J. 2020 Jan;55(1):1901136. https://erj.ersjournals.com/content/55/1/1901136.long http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31515408?tool=bestpractice.com ბავშვებში ქრონიკული ხველა განისაზღვრება, როგორც ხველის არსებობა ყოველდღე 4 კვირის ან მეტი ხნის განმავლობაში.[4]Chang AB, Oppenheimer JJ, Irwin RS, et al. Managing Chronic Cough as a Symptom in Children and Management Algorithms: CHEST Guideline and Expert Panel Report. Chest. 2020 Jul;158(1):303-329. https://www.doi.org/10.1016/j.chest.2020.01.042 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/32179109?tool=bestpractice.com ქვემწვავე ხველა უმეტესად თვითგანკურნებადია, მაგრამ ქრონიკულმა ხველამ შეიძლება გამოიწვიოს მნიშვნელოვანი პრობლემები, რომლებიც საჭიროებს ეფექტურ შეფასებასა და მართვას. პრობლემის სირთულე მდგომარეობს ქრონიკული ხველის მიზეზების გარკვევაში, რადგან ქრონიკული ხველის ზოგიერთი მიზეზი არის სინდრომი, რომელსაც არ აქვს ზუსტი სადიაგნოსტიკო ტესტი. ქრონიკული ხველის მიზეზი დგინდება: ანამნეზური მონაცემებით, ალტერნატიული მიზეზების გამორიცხვით და საცდელ მკურნალობაზე პასუხით (საცდელი მკურნალობა, ამ შემთხვევაში, განიხილება, როგორც სადიგნოსტიკო ტესტი). თუმცა, დეტალურად შეკრებილი ანამნეზი და გასინჯვა, საცდელი თერაპიის და/ან დიაგნოსტიკური შეფასების შემდეგ, შეიძლება საკმარისი იყოს შემთხვევათა 90%-ში ხველის სამკურნალოდ.

თუმცა, 14 წლამდე ასაკის ბავშვებში ქრონიკული ხველის საერთო მიზეზები შეიძლება განსხვავდებოდეს მოზრდილებისგან; მხედველობაში უნდა იქნას მიღებული ბავშვის ასაკი, ხველის მახასიათებლები, კლინიკური ისტორია და გეოგრაფიული მდებარეობა.[4]Chang AB, Oppenheimer JJ, Irwin RS, et al. Managing Chronic Cough as a Symptom in Children and Management Algorithms: CHEST Guideline and Expert Panel Report. Chest. 2020 Jul;158(1):303-329. https://www.doi.org/10.1016/j.chest.2020.01.042 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/32179109?tool=bestpractice.com დეტალური რეკომენდაციები სადიაგნოსტიკო ალგორითმებთან და თერაპიულ კვლევებთან დაკავშირებით ბავშვებისთვის შეიძლება ასევე განსხვავდებოდეს მოზრდილთაგან.[4]Chang AB, Oppenheimer JJ, Irwin RS, et al. Managing Chronic Cough as a Symptom in Children and Management Algorithms: CHEST Guideline and Expert Panel Report. Chest. 2020 Jul;158(1):303-329. https://www.doi.org/10.1016/j.chest.2020.01.042 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/32179109?tool=bestpractice.com

მკურნალობა, მიმართული მხოლოდ ხველის ჩახშობისაკენ, იშვიათად არის ეფექტური.