ცხელების შეფასება ბავშვებში

ცხელება ზოგადად განისაზღვრება, როგორც ≥38.0°C (100.4°F) ტემპერატურა და ეს ერთ-ერთი ყველაზე ხშირი მიზეზია, რის გამოც ბავშვები და მათი მომვლელები მიმართავენ სამედიცინო დახმარებას. ენდოგენური ან ეგზოგენური პიროგენები იწვევს პროსტაგლანდინების გამოყოფას, ყველაზე მეტად პროსტაგლანდინს E2, რომელიც ჰიპოთალამუსს გადასცემს იმპულსს სხეულის თერმორეგულაციის საწყისი დონის ასამაღლებლად ენდოკრინოლოგიური, ავტონომიური და ქცევითი პასუხის რეგულირების გზით. ამასთან, სხეულის ნორმალური ტემპერატურა არსებითად იცვლება ისეთი ფაქტორებით როგორიცაა, დღის პერიოდი, ფიზიკური გადატვირთვის ხარისხი და გარემოს ტემპერატურა.

მაშინ, როდესაც ცხელების ფონური მიზეზი ხშირად აშკარაა ანამნეზით ან გასინჯვისას, ბევრ ბავშვს, საწყისი შეფასების მიუხედავად, აქვს აუხსნელი ცხელება. მნიშვნელოვანია პაციენტების დიფერენცირება, რომლებსაც აქვთ "უცნობი წყაროს ცხელება" და "უცნობი ეტიოლოგიის ცხელება". ბავშვთა უმრავლესობას, რომელთაც აღენიშნებათ მწვავე დაავადება უცნობი წყაროს ცხელებით (ან ცხელებით, რომლის წყარო გაურკვეველია), აქვთ ფონური ინფექციები, რომელიც ჩვეულებრივ, საჭიროებს ურგენტულ შეფასებას და ემპირიულ მკურნალობას (განსაკუთრებით, მცირეწლოვან ბავშვებში). აღნიშნულისგან განსხვავებით, უცნობი ეტიოლოგიის ცხელება კარგად არ არის განსაზღვრული ბავშვებში. ეს განსაზღვრება ისტორიულად გამოიყენებოდა, როგორც ცალკეული დაავადების ქვემწვავე გამოვლინება, რომელიც მიმდინარეობდა სულ მცირე, 3 კვირის განმავლობაში, ტემპერატურით >38.3°C (100.9°F) და დიაგნოზი გაურკვეველი რჩებოდა 1-კვირიანი ინტენსიური გამოკვლევის შემდეგ.[1]Petersdorf RG, Beeson PB. Fever of unexplained origin: report on 100 cases. Medicine (Baltimore). 1961;40:1-30. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/13734791?tool=bestpractice.com ყველაზე ხშირი გამომწვევი მიზეზებია: ინფექციები, ანთებითი/სისხლძარღვთა დაავადებები და ავთვისებიანი მდგომარეობები.[2]Chusid MJ. Fever of unknown origin in childhood. Pediatr Clin North Am. 2017;64:205-230. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27894446?tool=bestpractice.com ამ ბავშვებს ესაჭიროებათ მეტად მიზანმიმართული, კომპლექსური და ხანგრძლივი შეფასება, ხშირად არ სჭირდებათ ურგენტული ემპირიული მკურნალობა. განსაკუთრებული ყურადღება ექცევა გავრცელებული ავადმყოფობების იშვიათ გამოვლინებებსა და ფარულ მიზეზებს.

აღნიშნული თემა მოიცავს ცხელების მწვავე და ქვემწვავე მიზეზებს, რომლებიც ანამნეზისა და გასინჯვის საფუძველზე ადვილად ვერ დგინდება.