შეჯამება
მკვეთრი ჰიპერკალიემია განსაზღვრულია, როგორც შრატში კალიუმის რაოდენობა >6.0 მმოლ/ლ (>6.0 მეკვ/ლ). ზომიერი ჰიპერკალემია განსაზღვრულია, როგორც კალიუმის დონე 5.0 - 6.0 მმოლ/ლ (5.0 - 6.0 მ.ექვ/ლ) ფარგლებში მერყეობს. მკვეთრი ჰიპერკალემიის დროს, შრატში კალიუმის კონცენტრაციის მცირე ცვლილებასაც კი შესაძლოა მნიშვნელოვანი გავლენა ჰქონდეს კუნთებსა და გულზე.
ჰიპერკალიემია ყველაზე ხშირად გამოწვეულია კალიუმის დიდი რაოდენობით მიღებით თირკმლის ექსკრეტორული ფუნქციის დაქვეითების ფონზე ან კალიუმის რედისტრიბუციით უჯრედშიდა სივრციდან უჯრედს გარეთ. კორელაცია სუსტია შრატში კალიუმის დონის მატებასა და ორგანიზმში კალიუმის რეზერვების ჯამურ სიჭარბეს შორის. ჰიპერკალიემიის კლინიკური გამოვლინება იშვიათია <6.0 მმოლ/ლ (<6.0 მ.ექვ/ლ) დონემდე.
მნიშვნელოვანი ჰიპერკალიემიის ხშირი მწავე გამოვლინებებია: კუნთების სისუსტე და ეკგ-ს ცვლილებები, რაც შეიძლება სიცოცხლისათვის საშიში არითმიით გართულდეს.[1] მკვეთრი ჰიპერკალიემია სასწრაფო სამედიცინო მდგომარეობაა საჭიროა ეკგ-ს გადაღება, რათა გამოვლინდეს შესაძლო კარდიოტოქსიკურობა. საჭიროა მუდმივი ეკგ მონიტორინგი მანამდე, სანამ კალიუმის დონე უსაფრთხო ფარგლებში არ იქნება და სანამ არ მოიხსნება კარდიოტოქსიკურობა.
მნიშვნელოვანი ჰიპერკალიემიის მკურნალობა ელექტროკარდიოგრაფიული ცვლილებების გარეშე პრევენციულია, ხოლო ეკგ-ს ცვლილებების ფონზე მდგომარეობა გადაუდებელია და საჭიროებს კალიუმის კონცენტრაციის შემამცირებელი ზომების დაუყოვნებლივ მიღებას.[Figure caption and citation for the preceding image starts]: ეკგ-ს ცვლილებები ჰიპერკალიემიის მქონე პაციენტშიBMJ 2009; 339:b4114. Copyright ©2009 by the BMJ Publishing Group [Citation ends].
დიფერენციული დიაგნოზები
ხშირი
- თირკმლის ქრონიკული დაავადება
- დიაბეტური კეტოაციდოზი/ჰიპეროსმოლარული ჰიპერგლიკემიური მდგომარეობა
- კალიუმის უჯრედული მიმოცვლის (შესვლა ან გადინება) მედიკამენტური ცვლილება
- კალიუმის მიღება ფონური თირკმლის დისფუნქციისას
- კალიუმის შარდში ექსკრეციის დაქვეითება მედიკამენტის ფონზე
იშვიათია
- თირკმლის მწვავე დაზიანება
- თირკმლის მილაკების აციდოზი
- მეტაბოლური აციდოზი
- თირკმელზედა ჯირკვლის თანდაყოლილი ჰიპერპლაზია
- ადისონის დაავადება
- ფსევდოჰიპოალდოსტერონიზმი
- ჰიპერკალიემიური პერიოდული პარალიზი
- სიმსივნის ლიზისის სინდრომი
- რაბდომიოლიზი
- ფსევდოჰიპერკალიემია
- ურეთეროიეიუნოსტომია
კონტრიბუტორები
ავტორები
Sri G. Yarlagadda, MD
Associate Professor
Kidney Institute
The University of Kansas Medical Center
Kansas City
KS
გაფრთხილება:
SGY declares that she has no competing interests.
მადლიერება
Dr Sri G. Yarlagadda would like to gratefully acknowledge Dr Domenic Sica, a previous contributor to this topic. DS declares that he has no competing interests.
რეცენზენტები
Manish Suneja, MD
Assistant Professor
Department of Internal Medicine
Division of Nephrology
University of Iowa Hospital and Clinics
Iowa City
IA
გაფრთხილება:
MS declares that he has no competing interests.
Raj Thuraisingham, MBBS, MRCP, FRCP, MD
Consultant Nephrologist
Royal London Hospital
London
UK
გაფრთხილება:
RT declares that he has no competing interests.
წყაროები
ძირითადი სტატიები
Lott C, Truhlář A, Alfonzo A, et al. European Resuscitation Council guidelines 2021: cardiac arrest in special circumstances. Resuscitation. 2021 Apr;161:152-219.სრული ტექსტი აბსტრაქტი
Panchal AR, Bartos JA, Cabañas JG, et al. Part 3: adult basic and advanced life support: 2020 American Heart Association guidelines for cardiopulmonary resuscitation and emergency cardiovascular care. Circulation. 2020 Oct 20;142(16_suppl_2):S366-468.სრული ტექსტი აბსტრაქტი
Deakin C, Soar J, Davies R. Resuscitation Council UK. Special circumstances guidelines. May 2021 [internet publication].სრული ტექსტი
Rafique Z, Peacock F, Armstead T, et al. Hyperkalemia management in the emergency department: an expert panel consensus. J Am Coll Emerg Physicians Open. 2021 Oct 1;2(5):e12572.სრული ტექსტი აბსტრაქტი
Rossignol P, Legrand M, Kosiborod M, et al. Emergency management of severe hyperkalemia: guideline for best practice and opportunities for the future. Pharmacol Res. 2016 Nov;113(pt a):585-91. აბსტრაქტი
გამოყენებული სტატიები
ამ თემაში მოხსენიებული წყაროების სრული სია ხელმისაწვდომია მომხმარებლებისთვის, რომლებსაც აქვთ წვდომა BMJ Best Practice-ის ყველა ნაწილზე.
გაიდლაინები
- Treatment of acute hyperkalaemia in adults
- European Resuscitation Council guidelines for resuscitation 2021: section 6. Cardiac arrest in special circumstances
მეტი გაიდლაინები
შედით სისტემაში ან გამოიწერეთ BMJ Best Practice
ამ მასალის გამოყენება ექვემდებარება ჩვენს განცხადებას