ზურგის ტკივილის შეფასება

ზურგის ტკივილი უნარშეზღუდულობის მთავარი მიზეზია 50 წლამდე ასაკის პოპულაციაში. მოზრდილებში ყოველწლიური ინციდენტობა 10-15% შეადგენს, მომენტალური პრევალენტობა განვითარებულ ქვეყნებში დაახლოებით 30%-ია. წელის ტკივილი (LBP) ექიმთან ყოველწლიური ვიზიტის მიზეზების ჩამონათვალში, ზედა სასუნთქი გზების პრობლემების შემდეგ მეორე ადგილზეა. სიცოცხლის განმავლობაში ამ სიმპტომის პრევალენტობა 70-85%. ფართო გავრცელების მიუხედავად, ზოგადი პროგნოზი ზურგის მწვავე ტკივილის შემთხვევაში დადებითია. პაციენტების 90% გამოჯანმრთელდება გართულებების გარეშე.[1]Spitzer WO, LeBlanc FE, Dupuis M, et al. Scientific approach to the assessment and management of activity-related spinal disorders: a monograph for clinicians. Report of the Quebec Task Force on Spinal Disorders. Spine. 1987 Sep;12(7 Suppl):S1-59. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2961086?tool=bestpractice.com განმეორებითი გამოვლინება ხშირია, მაგრამ რეციდივები არ იწვევს უნარშეზღუდულობას. პოპულაციის მცირე ქვეჯგუფს შეიძლება აღენიშნოს წელის ქრონიკული ტკივილისგან გამოწვეული უნარშეზღუდულობა. ეს მდგომარეობა განისაზღვრება, როგორც 6 თვეზე მეტი ხანგრძლივობის პერსისტენტული ტკივილი. დეპრესია, უკმაყოფილება სამსახურში და ფინანსურ კომპენსაციასთან დაკავშირებული სამედიცინო-იურიდიული საკითხები წინასწარგანაწყობს პაციენტს მდგომარეობის გახანგრძლივებისკენ.[2]Bigos SJ, Battie MC, Spengler DM, et al. A prospective study of work perceptions and psychosocial factors affecting the report of back injury. Spine. 1991 Jan;16(1):1-6. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1825891?tool=bestpractice.com [3]Burton AK, Tillotson KM, Main CJ, et al. Psychosocial predictors of outcome in acute and subacute low back trouble. Spine. 1995 Mar 15;20(6):722-8. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7604349?tool=bestpractice.com [4]Carragee EJ, Alamin TF, Miller JL, et al. Discographic, MRI and psychosocial determinants of low back pain disability and remission: a prospective study in subjects with benign persistent back pain. Spine J. 2005 Jan-Feb;5(1):24-35. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15653082?tool=bestpractice.com [5]Boos N, Semmer N, Elfering A, et al. Natural history of individuals with asymptomatic disc abnormalities in magnetic resonance imaging: predictors of low back pain-related medical consultation and work incapacity. Spine. 2000 Jun 15;25(12):1484-92. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10851096?tool=bestpractice.com რამდენიმე კვლევამ აჩვენა, რომ რაც უფრო დიდხანს აცდენს ადამიანი სამსახურს, მით უფრო ნაკლები იქნება სამსახურში მისი დაბრუნების შანსი.[6]Bergquist-Ullman M, Larsson U. Acute low back pain in industry. A controlled prospective study with special reference to therapy and confounding factors. Acta Orthop Scand. 1977;(170):1-117. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/146394?tool=bestpractice.com უფრო მეტიც, პაციენტების მცირე ნაწილს უვითარდება წელის პერსისტენტული, უნარშემზღუდველი ტკივილი, რაც საზოგადოებას ძალიან დიდი ხარჯს აკისრებს. გამოთვლილი დანახარჯი აშშ-ში ყოველწლიურად დაახლოებით $50 მილიარდ დოლარს აღწევს.[7]Cypress BK. Characteristics of physician visits for back symptoms: a national perspective. Am J Public Health. 1983 Apr;73(4):389-95. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1650784/pdf/amjph00639-0037.pdf http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/6219588?tool=bestpractice.com [8]Coste J, Delecoeuillerie G, Cohen de Lara A, et al. Clinical course and prognostic factors in acute low back pain: an inception cohort study in primary care practice. BMJ. 1994 Feb 26;308(6928):577-80. http://www.bmj.com/cgi/content/full/308/6928/577 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8148683?tool=bestpractice.com [9]Waddell G. Low back pain: a twentieth century health care enigma. Spine. 1996 Dec 15;21(24):2820-5. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9112705?tool=bestpractice.com [10]Pauza KJ, Howell S, Dreyfuss P, et al. A randomized, placebo-controlled trial of intradiscal electrothermal therapy for the treatment of discogenic low back pain. Spine J. 2004 Jan-Feb;4(1):27-35. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14749191?tool=bestpractice.com

ზოგიერთი ფაქტორი ზრდის წელის უნარშეზღუდულობის გამოწვევი ტკივილის განვითარების რისკს. აღნიშნული მოიცავს შეუსაბამო ტკივილთან შეგუების ქცევას, არაორგანულ ნიშნებს, ფუნქციურ დარღვევებს, ცუდ ზოგად ჯანმრთელობას და ფსიქიატრიულ თანმხლებ მდგომარეობებს.[11]Chou R, Shekelle P. Will this patient develop persistent disabling low back pain? JAMA. 2010 Apr 7;303(13):1295-302. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20371789?tool=bestpractice.com კლინიცისტმა უნდა გააცნობიეროს აღნიშნული რისკფაქტორები პაციენტებთან კონსულტირებისა და მათი მკურნალობის დროს.