შეჯამება
განსაზღვრება
ანამნეზი და გასინჯვა
ძირითადი დიაგნოსტიკური ფაქტორები
- რისკფაქტორების არსებობა
- ტკივილ გულმკერდის არეში
- ქოშინი
- ტაქიპნოე
- პრესინკოპე ან სინკოპე
- ჰიპოტენზია (სისტოლური BP <90 მმ.ვწყ.სვ)
სხვა დიაგნოსტიკური ფაქტორები
- მღელვარების შეგრძნება.
- ხველა
- ტაქიკარდია
- ცხელება
- წვივის ცალმხრივი შეშუპება/მომატებული მგრძნობელობა
- ჰემოპტიზი
- საუღლე ვენის წნევის მომატება
- გულმკერდის არეში სიმძიმის შეგრძნება
- ფილტვის S2 კომპონენტის გამოყოფა
რისკფაქტორები
- ღრმა ვენების თრომბოზის დიაგნოსტირების ალგორითმი
- მნიშვნელოვანი ქირურგიული ჩარევა ბოლო 3 თვის განმავლობაში
- ჰოსპიტალიზაცია ბოლო 2 თვის ფარგლებში
- კიბოს აქტიური ფორმა
- ვენური თრომბოემბოლიური წინა შემთხვევა
- უახლოეს წარსულში ტრავმა ან მოტეხილობა
- ხანდაზმული ასაკი
- ორსულობა და პოსტნატალური პერიოდი
- ქვედა კიდურების პარალიზი
- V ფაქტორ ლეიდენის მუტაცია
- პროთრომბინის G20210A მუტაცია
- პროტეინ C ან S-ის დეფიციტი
- ანტითრომბინის დეფიციტი
- ანტიფოსფოლიპიდური ანტისხეულის სინდრომი
- თანმხლები დაავადებები
- სპეციფიური მედიკამენტების მოხმარება
- სიმსუქნე (სმი ≥29 კგ/მ2)
- თამბაქოს მოხმარება
- ახლო წარსულში შორ მანძილზე ავიაგადაფრენა
- ვენური თრომბოემბოლიის ოჯახური ანამნეზი
- ცენტრალური ვენური კათეტერიზაცია
დიაგნოსტიკური კვლევები
1-ად შესაკვეთი გამოკვლევები
- ველსის კრიტერიუმები/ჟენევის ქულა
- მრავლობითი-დეტექტორის მქონე კომპიუტერულ-ტომოგრაფიული ფილტვის ანგიოგრაფია
- ვენტილაციურ-პერფუზიული (V/Q) სკანირება
- კოაგულოგრამა
- შარდოვანა და კრეატინინი, ღვიძლის ფუნქციის ტესტები
- FBC
- ფილტვის ემბოლიის გამორიცხვის კრიტერიუმი (PERC)
- D-დიმერის ტესტი
გასათვალისწინებელი კვლევები
- გულმკერდის რენტგენოგრაფია (რენტგენი)
- მაგნიტურ-რეზონანსული (MR) ანგიოგრაფია
- პულმონური ანგიოგრაფია
- ელექტროკარდიოგრაფია (ეკგ)
- არტერიული სისხლის აირები
- თრომბოფილიის სკრინინგი
- ექოსკოპია
- YEARS კრიტერიუმები
- ტროპონინი
მკურნალობის ალგორითმი
მაღალი რისკი (მასიური ფილტვის ემბოლია ან ემბოლიის მაღალი კლინიკური ალბათობა შოკით ან ჰიპოტენზიით [სისტოლური წნევა <90 მმ.ვწყ.სვ]); არ არის ანტიკოაგულაციის ან თრომბოლიზის უკუჩვენება
მაღალი ან საშუალო-მაღალი რისკი, ანტიკოაგულაციის უკუჩვენება ან თრომბოლიზი
საშუალო-მაღალი რისკის ფილტვის ემბოლიის სიმძიმის ინდექსი/გამარტივებული ფილტვის ემბოლიის სიმძიმის ინდექსი (PESI/sPESI) ქულა, ანტიკოაგულაციის ან თრომბოლიზის უკუჩვენების არარსებობა
საშუალო-დაბალი რისკის ან დაბალი რისკის ფილტვის ემბოლიის სიმძიმის ინდექსი/გამარტივებული ფილტვის ემბოლიის სიმძიმის ინდექსი (PESI/sPESI) ქულა, ანტიკოაგულაციის უკუჩვენების არარსებობა
საშუალო-დაბალი რისკის ან დაბალი რისკის ფილტვის ემბოლიის სიმძიმის ინდექსი/გამარტივებული ფილტვის ემბოლიის სიმძიმის ინდექსი (PESI/sPESI) ქულა, ანტიკოაგულაციის უკუჩვენება
დადასტურებული ფილტვის ემბოლია: არ არსებობს ფონური ავთვისებიანი მდგომარეობა, არ არის ორსულობა, ანტიკოაგულაციის უკუჩვენება არ არსებობს
დადასტურებული ფილტვის ემბოლია: ავთვისებიანი დაავადება, არ არსებობს ანტიკოაგულაციის უკუჩვენება
დადასტურებული ფილტვის ემბოლია: ორსულობა, არ არსებობს ანტიკოაგულაციის უკუჩვენება
დადასტურებული ფილტვის ემბოლია: თირკმელების ფუნქციის მძიმე დარღვევა, არ არსებობს ანტიკოაგულაციის უკუჩვენება
დადასტურებული ფილტვის ემბოლია: ღვიძლის ფუნქციის დარღვევა და კოაგულოპათია, არ არსებობს ანტიკოაგულაციის უკუჩვენება
დადასტურებული ფილტვის ემბოლია: მორეციდივე ფილტვის ემბოლია
კონტრიბუტორები
ავტორები
Scott Stevens, MD
Director
Thrombosis Clinic
Intermountain Medical Center
Murray
Professor of Medicine
Department of Medicine
Intermountain Healthcare and University of Utah
Salt Lake City
UT
გაფრთხილება:
SS declares that he has no competing interests.
Scott C. Woller, MD
Director
Thrombosis Clinic
Intermountain Medical Center
Murray
Professor of Medicine
Department of Medicine
Intermountain Healthcare and University of Utah
Salt Lake City
UT
გაფრთხილება:
SCW declares that he has no competing interests.
Gabriel V. Fontaine, PharmD, MBA, BCPS
Clinical Pharmacy Manager
Critical Care and Emergency Medicine
Advanced Clinical Pharmacist
Neuroscience Critical Care
Intermountain Medical Center
Murray
UT
გაფრთხილება:
GVF has received consulting fees from AstraZeneca/Alexion/Portola, Marinus Pharmaceuticals and Chiesi, and speaking honoraria from AstraZeneca/Alexion/Portola Pharmaceuticals.
მადლიერება
Dr Scott M. Stevens, Dr Scott C. Woller, and Dr Gabriel V. Fontaine would like to gratefully acknowledge Drs Geno Merli, Luis H. Eraso, Taki Galanis, Geoffrey Ouma, Miguel Angel de Gregorio, Alicia Laborda, and Seth W. Clemens, previous contributors to this topic.
გაფრთხილება:
GM has received grants or research support from BMS, J&J, Sanofi-Aventis, Portola, and Janssen; he has served as a Scientific Consultant for BMS, J&J, and Sanofi-Aventis. LHE, TG, GO, MAG, AL, and SWC declare that they have no competing interests.
რეცენზენტები
Keith Wille, MD, MSPH
Associate Professor of Medicine
University of Alabama at Birmingham
Birmingham
AL
გაფრთხილება:
KW declares that he has no competing interests.
John R. Charpie, MD, PhD
Associate Professor of Pediatrics
Medical Director
Pediatric Cardiothoracic Intensive Care Unit
University of Michigan Congenital Heart Center
C.S. Mott Children's Hospital
Ann Arbor
MI
გაფრთხილება:
JRC declares that he has no competing interests.
Sanjeev Wasson, MD
Advanced Clinical Fellow
Cleveland Clinic Foundation
Cleveland
OH
გაფრთხილება:
SW declares that he has no competing interests.
David Jimenez, MD, PhD
Respiratory Physician and Associate Professor
Ramón y Cajal Hospital and Alcalá de Henares University
Respiratory Department and Medicine Department
Madrid
Spain
გაფრთხილება:
DJ has received consulting fees from Boehringer Ingelheim, Bayer, Leo-Pharm, and Rovi, and lecture fees from Sanofi Aventis.
წყაროები
ძირითადი სტატიები
Konstantinides SV, Meyer G, Becattini C, et al. 2019 ESC guidelines for the diagnosis and management of acute pulmonary embolism developed in collaboration with the European Respiratory Society (ERS). Eur Heart J. 2020 Jan 21;41(4):543-603.სრული ტექსტი აბსტრაქტი
Stevens SM, Woller SC, Baumann Kreuziger L, et al. Antithrombotic therapy for VTE disease: second update of the CHEST guideline and expert panel report. 2021 Dec;160(6):e545-608.სრული ტექსტი აბსტრაქტი
American College of Radiology. ACR Appropriateness Criteria®: suspected pulmonary embolism. 2022 [internet publication].სრული ტექსტი
Lyman GH, Carrier M, Ay C, et al. American Society of Hematology 2021 guidelines for management of venous thromboembolism: prevention and treatment in patients with cancer. Blood Adv. 2021 Feb 23;5(4):927-74.სრული ტექსტი აბსტრაქტი
Bates SM, Rajasekhar A, Middeldorp S, et al. American Society of Hematology 2018 guidelines for management of venous thromboembolism: venous thromboembolism in the context of pregnancy. Blood Adv. 2018 Nov 27;2(22):3317-59.სრული ტექსტი აბსტრაქტი
გამოყენებული სტატიები
ამ თემაში მოხსენიებული წყაროების სრული სია ხელმისაწვდომია მომხმარებლებისთვის, რომლებსაც აქვთ წვდომა BMJ Best Practice-ის ყველა ნაწილზე.
დიფერენციული დიაგნოზები
- სტენოკარდია, არასტაბილური
- მიოკარდიუმის ინფარქტი ST სეგმენტის ელევაციის გარეშე (NSTEMI)
- მიოკარდიუმის ინფარქტი, ST სეგმენტის ელევაციით მიმდინარე (STEMI)
მეტი დიფერენციული დიაგნოზებიგაიდლაინები
- NCCN clinical practice guidelines in oncology: cancer-associated venous thromboembolic disease
- Venous thromboembolism prophylaxis and treatment in patients with cancer
მეტი გაიდლაინებიპაციენტის ბროშურები
Pulmonary embolism: what is it?
Pulmonary embolism: what treatments work?
მეტი პაციენტის ბროშურებიკალკულატორები
ფილტვის ემბოლიის უელსის ქულა
ჟენევის შესწორებული ქულა მოზრდილებში ფილტვის ემბოლიის კლინიკური ალბათობის შესაფასებლად
მეტი კალკულატორებიVideos
ტრაქეის ინტუბაციის ანიმაციური დემონსტრირება
ნიღბიანი სასუნთქი ტომარა (ამბუ)- ანიმაციური დემონსტრაცია
მეტი ვიდეოები
შედით სისტემაში ან გამოიწერეთ BMJ Best Practice
ამ მასალის გამოყენება ექვემდებარება ჩვენს განცხადებას