იერსინიით გამოწვეული ინფექცია

იერსინიოზი შეტყობინებადი მდგომარეობაა. შავი ჭირის ფილტვის ფორმის მქონე პაციენტები ექვემდებარებიან დაუყოვნებლივ იზოლაციას და ჰაერ-წვეთოვანი გავრცელების პრევენციის ზომების მიღებას.

შავი ჭირის დიაგნოზზე შესაძლებელია ვიფიქროთ დამახასიათებელი კლინიკური ნიშნებით ენდემურ რაიონებში პოტენციური ექსპოზიციის ანამნეზთან ერთად. იერსინიოზი, ჩვეულებრივ, გასტროენტერიტით მიმდინარე თვითგანკურნებადი დაავადებაა, მაგრამ შეიძლება განვითარდეს ინვაზიური დაავადებაც. დიაგნოზის დადასტურებისათვის გამოიყენება მიკრობიოლოგიური კვლევები.

ადრეული ანტიბიოტიკოთერაპია აუცილებელია, რადგან სიმპტომების გამოვლენიდან >24 საათიანი დაგვიანება ასოცირებულია მომატებულ სიკვდილობასთან. ექსპოზიციის შემდგომი პროფილაქტიკა ანტიბიოტიკებით ნაჩვენებია იმ ადამიანებში, რომლებიც მჭიდრო კონტაქტში (2 მ ფარგლებში) იყვნენ შავი ჭირით დაავადებულ ადამიანებთან.

იერსენიოზი საჭიროებს სიმპტომურ თერაპიას. ინტრავენური ანტიბიოტიკთერაპია მიზანშეწონილია ინვაზიური ინფექციის მქონე პაციენტებში.

ადამიანებში Yersinia pestis იწვევს შავ ჭირს, ხოლო Yersinia enterocolitica იწვევს იერსინიოზს. ინფიცირება Yersinia pseudotuberculosis-ით იშვიათია და იწვევს იერსინიოზის მსგავს სიმპტომებს.

შავი ჭირის ბაცილა Y pestis ადამიანებზე უხშირესად გადადის ინფიცირებული რწყილის ნაკბენით. ინფექცია ხასიათდება ისეთი სიმპტომების უეცარი გამოვლინებით, როგორებიცაა ცხელება და ლიმფური კვანძების მტკიცნეული შეშუპება (ბუბონები) ბუბონური შავი ჭირის დროს; სისტემური ნიშნებით ბუბონების გარეშე სეპტიცემიური შავი ჭირის დროს; და გულმკერდის ტკივილით, დისპნოეთი და ჰემოფტიზით შავი ჭირის ფილტვის ფორმის შემთხვევაში.

Y enterocolitica და Y pseudotuberculosis-ით დაინფიცირება ძირითადად ხდება დაბინძურებული საკვების და წყლის მოხმარებით. როგორც წესი, სიმპტომები დაკავშირებულია კუჭნაწლავის ტრაქტთან (თვითგანკურნებადი გასტროენტერიტი), მაგრამ რეაქტიული ართრიტი ხშირი გართულებაა.

BMJ talk medicine podcast: plague - a guide to diagnosing and managing Yersinia with Dr Amesh Adalja Opens in new window