B12 ვიტამინის დეფიციტი

ვიტამინი B12 დეფიციტი კლასიკურად ვლინდება მეგალობლასტური ანემიით, მაგრამ ასევე შეიძლება გამოვლინდეს ნევროლოგიური და ნეიროფსიქიატრიული ჩივილებით.

ხანდაზმული პაციენტები, პაციენტები ქრონიკული მალაბსორბციით, ანამნეზში კუჭის რეზექციით ან შუნტირებით და ისინი, ვინც იღებენ გარკვეულ მედიკამენტებს (მეტფორმინი, პროტონის ტუმბოს ინჰიბიტორები), არიან რისკის ქვეშ.

ადრეული დიაგნოსტიკა გადამწყვეტია ნევროლოგიური დარღვევების პროფილაქტიკისა და შეჩერებისთვის, როგორიცაა პერიფერიული ნეიროპათია, ზურგის ტვინის ქვემწვავე კომბინირებული დეგენერაცია და დემენცია.

მეთილმალონილ მჟავისა და ჰომოცისტეინის დონე შესაძლოა დაგვეხმაროს B12 ვიტამინის დეფიციტის დიაგნოსტირებაში ადრეულ, უსიმპტომო ეტაპზე.

B12 ვიტამინი დეფიციტის მიზეზი უნდა მოიძებნოს მას შემდეგ, რაც დიაგნოზი დადასტურდება.

მაღალი დოზით პერორული B12 ვიტამინი თერაპია შესაძლოა ისეთივე ეფექტური იყოს, როგორც ინტრამუსკულური B12 ვიტამინი თერაპია.

ვიტამინი B12 შეუცვლელი ვიტამინია და დეფიციტი ზოგადად ვლინდება შეწოვის დეფექტის ან საკვებში მისი ნაკლებობის დროს.

B12 ვიტამინის დეფიციტი ხშირი მდგომარეობაა, რომელიც შესაძლოა გამოავლინდეს ნევროლოგიური, ფსიქიატრიული და ჰემატოლოგიური დარღვევებით. მაშინ, როცა მძიმე დეფიციტმა შესაძლოა გამოიწვიოს პერმანენტული ნევროლოგიური დაზიანება, ადრეული მანიფესტაცია, როგორც წესი ბუნდოვანია ან საერთოდაც - უსიმპტომო.

B12 ვიტამინის დეფიციტის ალბათობა უნდა განისაზღვროს შრატში B 12 ვიტამინის დონით შემდეგნაირად: <148 პიკომოლ/ლ (<200 პიკოგრამ/მლ) მიუთითებს სავარუდო დეფიციტზე, 148 - 258 პიკომოლ/ლ (201 - 350 პიკოგრამ/მლ) მიუთითებს შესაძლო დეფიციტზე და >258 პიკომოლ/ლ (>350 პიკოგრამ/მლ) მიუთითებს, რომ დეფიტი ნაკლებად სავარაუდოა.[1]Devalia V, Hamilton MS, Molloy AM; British Committee for Standards in Haematology. Guidelines for the diagnosis and treatment of cobalamin and folate disorders. Br J Haematol. 2014 Aug;166(4):496-513. http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/bjh.12959/full http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24942828?tool=bestpractice.com [2]Snow CF. Laboratory diagnosis of vitamin B12 and folate deficiency: a guide for the primary care physician. Arch Intern Med. 1999 Jun 28;159(12):1289-98. http://archinte.ama-assn.org/cgi/content/full/159/12/1289 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10386505?tool=bestpractice.com

ვიტამინი B12 დონე >258 პიკომოლი/ლ (> 350 პიკოგრამი/მლ) არ გამორიცხავს ვიტამინი B12-ის დეფიციტს, განსაკუთრებით თუ ეჭვი გვაქვს პერნიციოზულ ანემიაზე. შრატში ვიტამინ B12-ის ცრუ ნორმალური ან მაღალი დონე დაფიქსირდა პერნიციოზული ანემიის მქონე პაციენტებში, რაც გამოწვეულია შიდა ფაქტორის საწინააღმდეგო ანტისხეულების (ანტი-IFAB) ხელის შემშლელი მოქმედებით ლაბორატორიულ გამოკვლევებში.[3]Tavares J, Baptista B, Gonçalves B, et al. Pernicious anaemia with normal vitamin B12. Eur J Case Rep Intern Med. 2019;6(2):001045. https://www.ejcrim.com/index.php/EJCRIM/article/view/1045 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30931271?tool=bestpractice.com [4]Shah DR, Daver N, Borthakur G, et al. Pernicious anemia with spuriously normal vitamin B12 level might be misdiagnosed as myelodysplastic syndrome. Clin Lymphoma Myeloma Leuk. 2014 Aug;14(4):e141-3. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24630920?tool=bestpractice.com [5]Yang DT, Cook RJ. Spurious elevations of vitamin B12 with pernicious anemia. N Engl J Med. 2012 May 3;366(18):1742-3. https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMc1201655 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22551146?tool=bestpractice.com [6]Mazokopakis EE. Normal serum cobalamin levels do not exclude the diagnosis of pernicious anaemia: a case report. Fam Pract. 2020 Feb 19;37(1):1-3. https://academic.oup.com/fampra/article/37/1/1/5709531 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31953947?tool=bestpractice.com