ეპიდემიოლოგია

ცელიაკია ხშირი დაავადებაა აშშ-სა და ევროპაში. შედარებით ერთგვაროვანი პრევალენტობა გამოვლინდა მრავალ ქვეყანაში, გლობალური სეროპრევალენტურობით და ბიოფსიით დადასტურებული პრევალენტობით 1.4 % და 0.7%, შესაბამისად, კარგად შემუშავებული გამოკვლევებით.[1][2][3] ამასთან, მიუხედავად იმისა, რომ სეროპრევალენტობა დაახლოებით ერთნაირია, ბიოფსიით დადასტურებული ცელიაკია ოდნავ ნაკლებად გავრცელებულია სამხრეთ ამერიკაში, შუააღმოსავლეთში, თურქეთსა და აფრიკაში საჰარისაგან სამხრეთით.[1] მალაიზიისა და ვიეტნამის გარდა, შორეულ აღმოსავლეთში, მათ შორის ჩინეთში, იაპონიასა და სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიაში, მოსახლეობაზე დაფუძნებული კვლევები არ არსებობს.[4][5]ჩრდილოეთ ამერიკაში, რამოდენიმე ათწლეულის მზარდი პრევალენტობის შემდეგ, ცელიაკიის დაავადების პრევალენტობა ბოლო წლებში სტაბილურად ჩანს.[6]

ქალებში უფრო ხშირად გვხვდება ცელიაკია.[1] კლინიკურ პრაქტიკაში პაციენტების თითქმის 2/3-ს შეადგენს ქალები. რეფრაქტორული ცელიაკიის ზუსტი ინციდენტობა უცნობია, თუმცა სავარაუდოდ 1%-ს შეადგენს. გამოვლინების პირველი პიკი ჩვილობის პერიოდია ბავშვი გლუტენთან პირველი ექსპოზიციის შემდეგ; მეორე პიკი ვლინდება 40-50 წლის ასაკში. მიუხედავად იმისა, რომ აშშ-ში ცელიაკიის დიაგნოზი ყველაზე ხშირად 40 წლის ასაკშ ხდება, დაავადება ნებისმიერ ასაკში შეიძლება დადგინდეს.[7][8]

ფარული ცელიაკია გულისხმობს ცელიაკიის სეროლოგიურ და ჰისტოლოგიურ მტკიცებულებას გამოხატული სიმპტომების, ნიშნების ან დეფიციტური დაავადებების გარეშე. ცელიაკიის ფარულ შემთხვევათა ზუსტი პროპორცია უცნობია, თუმცა, სავარაუდოდ შემთხვევათა 20%-ს შეადგენს.

რეფრაქტერული ცელიაკია არის სპეციფიკური დიაგნოზი, რომელიც შედის არამორეაგირე ცელიაკიის ქვეჯგუფში; განისაზღვრება, როგორც კლინიკური სიმპტომებისა და ჰისტოლოგიური პათოლოგიების პერსისტირება მკაცრი, გლუტენისაგან თავისუფალი დიეტის დაწყებიდან სულ მცირე 6 თვის შემდეგ და სხვა გამომწვევი მიზეზის ან გამოხატული ლიმფომის გარეშე. რეფრაქტერული ცელიაკიის ზუსტი ინციდენტობა უცნობია, თუმცა სავარაუდოდ 1%-ს შეადგენს.

აღნიშნული მასალა უნდა გამოიყენოთ disclaimer მიხედვით