Treatment algorithm

Please note that formulations/routes and doses may differ between drug names and brands, drug formularies, or locations. Treatment recommendations are specific to patient groups: see disclaimer

ONGOING

სიმპტომური HF: LVEF ≤40%

1st line – რენინ-ანგიოტენზინის სისტემის ინჰიბიტორების გამოყენება

Back
ONGOING
|
სიმპტომური HF: LVEF ≤40%
1st line – 

რენინ-ანგიოტენზინის სისტემის ინჰიბიტორების გამოყენება

რენინ-ანგიოტენზინის სისტემის ინჰიბიტორები (ანგიოტენზინ-რეცეპტორ-ნეპრილიზინის ინჰიბიტორი [ARNi], აგფ ინჰიბიტორი ან ანგიოტენზინ-II რეცეპტორის ანტაგონისტი)

ამერიკის გულის ასოციაციის/ამერიკის კარდიოლოგთა კოლეგიის/ამერიკის გულის უკმარისობის საზოგადოების(AHA/ACC/HFSA) გაიდლაინების მიხედვით,NYHA-ს II ან III კლასის გულის უკმარისობის მქონე პაციენტებში, რომლებიც კარგად იტანენ აგფ ინჰიბიტორს ან ანგიოტენზინ-II რეცეპტორის ანტაგონისტს, რეკომენდებულია ეს პრეპარატები ჩანაცვლდეს ანგიოტენზინ-II რეცეპტორის ანტაგონისტისა და ნეპრილიზინის ინჰიბიტორის კომბინაციით, რაც კიდევ უფრო შეამცირებს ავადობისა და სიკვდილობის რისკს.[7] აგფ ინჰიბიტორი რეკომენდებულია, როდესაც ARNi-ს გამოყენება შეუძლებელია.[7]

ევროპული და დიდი ბრიტანეთის გაიდლაინები რეკომენდაციას უწევენ აგფ ინჰიბიტორებს ყველა პაციენტში, გარდა იმ შემთხვევებისა, როდესაც უკუნაჩვენებია ან არ არის ტოლერანტული.[8]​[117]​​​​​ევროპული გაიდლაინები რეკომენდაციას უწევენ საკუბიტრილს/ვალსარტანს, როგორც აგფ ინჰიბიტორის შემცვლელს HFrEF-ის მქონე პაციენტებში, რომლებსაც გამოვლენილი აქვთ სიმპტომები ოპტიმალური მკურნალობის მიუხედავად,რათა შემცირდეს სიკვდილიანობის და გართულებების რისკი.[8]

არ არის რეკომენდებული ARNi-ს ერთდროული მიღება აგფ ინჰიბიტორთან ან აგფ ინჰიბიტორის ბოლო დოზის მიღებიდან 36 საათის განმავლობაში.[7]

ანგიოტენზინ-II რეცეპტორის ანტაგონისტები აგფ ინჰიბიტორების შემცვლელად ითვლება შენარჩუნებული ან დაქვეითებული LVEF-ის მქონე პაციენტებში, რომლებსაც აგფ ინჰიბიტორების მიმართ დაბალი ამტანობა აქვთ ხველების ან ანგიოშეშუპების გამო..​[7][8][117]​​[147]

Primary options

საკუბიტრილ/ვალსარტანი: პირველადი მკურნალობა ან მკურნალობის გამოცდილება დაბალი დოზით: 24 მგ (საკუბიტრილი)/26 მგ (ვალსარტანი) პერორალურად ორჯერ დღეში თავდაპირველად, თანდათან იზრდება პასუხის მიხედვით, მაქსიმუმ 97 მგ (საკუბიტრილი)/103 მგ (ვალსარტანი) ორჯერ დღეში; მკურნალობა-გამოცდილი ჩვეულებრივი დოზით: 49 მგ (საკუბიტრილი)/51 მგ (ვალსარტანი) პერორალურად ორჯერ დღეში თავდაპირველად, თანდათან იზრდება პასუხის მიხედვით, მაქსიმუმ 97 მგ (საკუბიტრილი)/103 მგ (ვალსარტანი) ორჯერ დღეში

More

OR

კაპტოპრილი: 6.25-დან 50 მგ/მდე პერორულად სამჯერ დრეში

OR

ენელაპრილი: 2.5 მგ-დან 20მგ-მდე პერორულად დღეში ორჯერ

OR

ფოსინოპრილი: 5-40 მგ პერორულად, დღეში ერთხელ

OR

ლიზინოპრილი: 2.5 - 40 მგ პერორულად დღეში ერთხელ

OR

პერინდოპრილი: 2-16 მგ პერორულად, დღეში ერთხელ

OR

ქინაპრილი: 5-20 მგ პერორულად, დღეში ორჯერ

OR

რამიპრილი: 1.5დან-10მგ მდე პერორულად დღეში ერთხელ

OR

ტრანდოლაპრილი: 1-4 მგ პერორულად, დღეში ერთხელ

Secondary options

კანდესარტანი: 4-32 მგ პერორულად დღეში ერთხელ

OR

ლოზარტანი: 25-150 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ

OR

ვალსარტანი: 40-160 მგ პერორულად დღეში ორჯერ

Plus – ბეტა ბლოკერები

Back
ONGOING
|
სიმპტომური HF: LVEF ≤40%
Plus – 

ბეტა ბლოკერები

Treatment recommended for ALL patients in selected patient group

გულის ქრონიკული უკმარისობის მქონე ყველა პაციენტი იღებს ბეტა-ბლოკერს, თუ არ არსებობს უკუჩვენება, როგორიცაა ბრადიკარდია, სასუნთქი გზების მწვავე დაავადება ან გულის არასტაბილური უკმარისობა დაბალი დარტყმითი მოცულობით..​[7][8][117]​

AHA/ACC/HFSA გაიდლაინებით რეკომენდებულია ბისოპროლოლი, კარვედილოლი ან მეტოპროლოლის სუქცინატის მდგრადი გამოთავისუფლება; ევროპის კარდიოლოგთა საზოგადოების (ESC) გაიდლაინები ასევე ურჩევენ ნებივოლოლს.[7][8]

კარვედილოლი, როგორც ჩანს, აღემატება მეტოპროლოლს, თუმცა სხვა ბეტა-ბლოკატორებთან უპირატესობის მტკიცებულება არ არსებობს.[239] SENIORS კვლევაში დადგინდა, რომ ნებივოლოლი, კარდიოსელექტიური ბეტა-ბლოკატორი აზოტის ოქსიდით განპირობებული ვაზოდილატაციური ეფექტით, ეფექტური და კარგად ასატანი იყო გულის უკმარისობის მქონე 70 და მეტი ასაკის პაციენტებში.[240] არსებობს მონაცემები, რომ ნებივოლოლის საშუალო დოზებით დაწყება არ უკავშირდება რაიმე უარყოფით ჰემოდინამიკურ ეფექტს, რომელსაც ადგილი აქვს გულის უკმარისობის მქონე პაციენტებში სხვა ბეტა-ბლოკერების მიღებისას; შესაბამისად, ნებივოლოლის შემთხვევაში დოზის ხანგრძლივი ტიტრაცია შეიძლება საჭირო არ იყოს.[241]

ბეტა-ბლოკერები ასევე ამცირებს გულის უკმარისობასთან დაკავშირებულ ავადობას და სიკვდილობას..​[7][8][117]​​​​ ისინი თავდაპირველად დაბალი დოზით ინიშნება და შემდეგ თანდათონობით იზრდება მიზნობრივ მაჩვენებლამდე;​[7][8][117]​[144]​​​​​ [ Cochrane Clinical Answers logo ] ​​​​​​ ერთ-ერთი მეტა-ანალიზით დადგინდა, რომ მიუხედავად მკურნალობამდე არსებული გულისცემის სიხშირისა, ბეტა-ბლოკერები ამცირებს სიკვდილობას გულის უკმარისობის მქონე პაციენტებში შემცირებული განდევნის ფრაქციით (HFrEF), სინუსური რითმის პირობებში.[145]

Primary options

კარვედილოლი: დასაწყისში 3.125 მგ პერორულად (სწრაფი გამოთავისუფლების) ორჯერ დღეში, რეაქციის მიხედვით დოზის გაზრდით, მაქსიმუმ 50 მგ-მდე დღეში (სხეულის წონა ≤85 კგ) ან 100 მგ-მდე დღეში (სხეულის წონა > 85 კგ)

Secondary options

მეტოპროლოლი: 12.5-200 მგ პერორულად (გახანგრძლივებული გამოთავისუფლების) ერთჯერ დღეში

OR

ბისოპროლოლი: დასაწყისში 1.25 მგ ერთჯერ დღეში, გავზარდოთ დოზირება შედეგიანობის მიხედვით, მაქსიმალურად 10 მგ-მდე დღეში

OR

ნებივოლოლი: დასაწყისში 1.25 მგ ერთჯერ დღეში, გავზარდოთ დოზირება შედეგიანობის მიხედვით, მაქსიმალურად 10 მგ-მდე დღეში

Plus – ალდოსტერონის ანტაგონისტი

Back
ONGOING
|
სიმპტომური HF: LVEF ≤40%
Plus – 

ალდოსტერონის ანტაგონისტი

Treatment recommended for ALL patients in selected patient group

ალდოსტერონის ანტაგონისტები (მაგ., სპირონოლაქტონი, ეპლერენონი) რეკომენდებულია გულის უკმარისობის მქონე პაციენტებში შემცირებული განდევნის ფრაქციის (HFrEF) სიკვდილიანობის და ავადობის შესამცირებლად.[7][8]

ეს პრეპარატები სიფრთხილით უნდა გამოვიყენოთ თირკმლის დისფუნქციისა და ჰიპერკალემიის მქონე პაციენტებში. აშშ-ს გაიდლაინები გვირჩევენ, რომ მათი დაწყება მხოლოდ პაციენტებში გლომერულური ფილტრაციის სავარაუდო სიჩქარით (eGFR) >30მლ/წთ/1.73მ² და შრატის კალიუმით <5.0 mEq/L.[7] ევროპის კარდიოლოგთა საზოგადოების (ESC) გაიდლაინები რეკომენდაციას უწევს ამ პაციენტებს სპეციალისტის რჩევის მოძიებას.[8]

სპირონოლაქტონი და ეპლერენონი შესაძლებელია იწვევდეს ჰიპერკალიემიას, ამიტომ ამ რისკის შესამცირებლად გამაფრთხილებელი ზომების მიღებაა საჭირო.რეკომენდებულია შრატში კალიუმის და თირკმელების ფუნქციის რეგულარული მონიტორინგი.[7][8]​​EPHESUS-ის კვლევაში სტანდარტულ მკურნალობაზე ელპერენონის დამატებას არ გამოუწვევია ჰიპერკალემიის რისკი, როდესაც კალიუმს რეგულარულად აკონტროლებდნენ.[149]​ აშშ-ის გაიდლაინები გვირჩევენ, რომ თუ შრატში კალიუმი ვერ შენარჩუნდება 5,5 მეკვ/ლ-ზე ქვემოთ, ალდოსტერონის ანტაგონისტის მიღება უნდა შეწყდეს.[7]

Primary options

სპირონოლაქტონი: 12.5 - 50 მგ პერორალურად, დღეში ერთხელ

OR

ეპლერენონი: 25-50 მგ პერორულად დრეში ერთხელ

Plus – ნატირუმ-გლუკოზას კოტრანსპორტერ 2-ის (SGLT2) ინჰიბიტორები

Back
ONGOING
|
სიმპტომური HF: LVEF ≤40%
Plus – 

ნატირუმ-გლუკოზას კოტრანსპორტერ 2-ის (SGLT2) ინჰიბიტორები

Treatment recommended for ALL patients in selected patient group

SGLT2 ინჰიბიტორი (მაგ., დაპაგლიფლოზინი, ემპაგლიფლოზინი) რეკომენდებულია რენინ-ანგიოტენზინის სისტემის ინჰიბიტორით, ბეტა-ბლოკატორით და ალდოსტერონის ანტაგონისტით ოპტიმალური სამედიცინო თერაპიის გარდა, HFrEF-ის მქონე პაციენტებისთვის დიაბეტის სტატუსის მიუხედავად.[7][8][150][151][152]

არსებობს შეზღუდული მტკიცებულება თირკმელების უკმარისობის მქონე პაციენტებში გამოყენების შესახებ. გაიარეთ კონსულტაცია სპეციალისტთან თირკმლის უკმარისობის მქონე პაციენტებში გამოყენების შესახებ.

Primary options

დაპაგლიფლოზინი: 10 მგ პერორულად დღეში ერთხელ

OR

ემპაგლიფლოზინი: 10 მგ პერორულად დღეში ერთხელ

Plus – ცხოვრების წესის ცვლილებები

Back
ONGOING
|
სიმპტომური HF: LVEF ≤40%
Plus – 

ცხოვრების წესის ცვლილებები

Treatment recommended for ALL patients in selected patient group

ფარმაკოლოგიური თერაპიის წარმატება მჭიდროდ არის დაკავშირებული და მკვეთრად იმატებს, როცა პაციენტი და მისი ოჯახი მიჰყვება სხვადასხვა დამხმარე არაფარმაკოლოგიურ სტრატეგიებს. ეს მეტწილად მოიცავს ცხოვრების წესის ცვლილებებს, დიეტას, ნუტრიციულ ცვლილებებს, ვარჯიშს და ჯანმრთელობის შენარჩუნებას.[118]

HF-ის მქონე პაციენტებში, გულის რეაბილიტაცია და ვარჯიში აუმჯობესებს ფუნქციურ სტატუსს, ვარჯიშის ტოლერანტობას და ცხოვრების ხარისხს, ავადობისა და სიკვდილიანობის შემცირებით.[119][120][121]​​​​[122][123][124][125][126][127]​​​ [ Cochrane Clinical Answers logo ] ​​​​ სტაბილური გულის უკმარისობის მქონე პაციენტებს, რომლებსაც შეუძლიათ მონაწილეობა მიიღონ რეაბილიტაციის პროგრამაში, რეკომენდირებულია რეგულარულად განახორციელონ ვარჯიში და ჩაირიცხონ გულის რეაბილიტაციის პროგრამაში.[7][8]​​​​ [ Cochrane Clinical Answers logo ] ​​​არსებობს სულ უფრო მეტი მტკიცებულება სახლის პირობებში კარდიორეაბილიტაციის სასარგებლოდ,ვიდრე სარეაბილიტაციო ცენტრებში.[128][129][130]

დიეტური ნატრიუმის მიღება არის ადვილად მოდიფიცირებადი რისკ ფაქტორი, რომელიც ავსებს HF-ის ფარმაკოლოგიურ თერაპიას. არსებობს შეზღუდული მტკიცებულება ნატრიუმის შეზღუდვის შესახებ პაციენტებში HF; თუმცა, გაიდლაინები გვირჩევენ, რომ თავიდან იქნას აცილებული ნატრიუმის ჭარბი მიღება.​[7][8][117]​​​[131]

HF-ის მქონე პაციენტებს სჭირდებათ მათი ჯანმრთელობის მუდმივი და მჭიდრო მონიტორინგი. ამ კონტექსტში მრავალმა პროგრამამ აჩვენა ავადობისა და რეჰოსპიტალიზაციის მაჩვენებლის შემცირება, მათ შორის სახლში მოვლის, სატელეფონო კონსულტაციის/სორტირების, ტელემედიცინის და გულის უკმარისობის სპეციალიზებული მომსახურების პროგრამები.[242] [ Cochrane Clinical Answers logo ]

Consider – დიურეტიკი

Back
ONGOING
|
სიმპტომური HF: LVEF ≤40%
Consider – 

დიურეტიკი

Treatment recommended for SOME patients in selected patient group

ყველა პაციენტმა შეგუბების სიმპტომებითა და ნიშნებით სასურველია, მიიღოს შარდმდენები, მიუხედავად მარცხენა პარკუჭის განდევნის ფრაქციის მაჩვენებლისა (LVEF). შემცირებული LVEF-ის მქონე პაციენტებში, დიურეზულები უნდა გამოიყენონ სხვა გაიდლაინებით მიმართულ სამედიცინო თერაპიასთან ერთად (მაგ., რენინ-ანგიოტენზინის სისტემის ინჰიბიტორი, ბეტა-ბლოკატორი და ალდოსტერონის ანტაგონისტი).[7][8]

მარყუჟის დიურეზულები, რომლებიც გამოიყენება გულის უკმარისობის და შეშუპების სამკურნალოდ, მოიცავს ფუროსემიდს, ბუმეტანიდს და ტორასემიდს. ყველაზე ხშირად გამოყენებადი პრეპარატია ფუროსემიდი, თუმცა ზოგიერთ პაციენტს შეიძლება უკეთესი რეაქცია სხვა მარყუჟოვან დიურეტიკებზე ჰქონდეს. რეზისტენტულ შემთხვევებში შესაძლებელია მარყოჟოვანი დიურეტიკების კომბინირება თიაზიდურ შარდმდენებთან (მაგ. ქლორთიაზიდთან, ჰიდროქლორტთიაზიდთან) ან თიაზიდისმაგვარ დიურეტიკებთან (მაგ. მეტოზალონი, ინდაპამიდი). ასეთ პაციენტებში მნიშვნელოვანია თირკმლის ფუნქციისა და ელექტროლიტების შემცველობის საგულდაგულო მონიტორინგი.

შეგუბების შესამცირებლად, სიმპტომების შესამსუბუქებლად და მშრალი წონის შესანარჩუნებლად უნდა გამოვიყენოთ დიურეტიკების მინიმალური დოზები. სტაბილური შეგუბებითი გულის უკმარისობის მქონე პაციენტებში, მარყუჟოვანი დიურეტიკების გამოყენებაა მიზანშეწონილი. ჰიპერტენზიისა და სითხის მსუბუქი შეკავების შემთხვევაში უნდა გამოვიყენოთ თიაზიდური შარდმდენები.

დიურეზულები უფრო სწრაფად გამოიმუშავებენ სიმპტომურ სარგებელს, ვიდრე ნებისმიერი სხვა პრეპარატი HF-სთვის. საათებსა და დღეებში არის შესაძლებელი მათი გამოყენებისას ფილტვისა და პერიფერიული შეშუპების მოხსნა. ზოგიერთ პაციენტს, რომლებსაც აქვთ გულის უკმარისობა და სითხის შეკავება, შეუძლიათ შეინარჩუნონ ნატრიუმის ბალანსი დიურეზული საშუალებების გამოყენების გარეშე.[243]

პაციენტებში გულის უკმარისობით, საშუალო ხანგრძლივობის კვლევების მიხედვით, შარდმდენები აუმჯობესებს გულის ფუნქციას, სიმპტომებს და ფიზიკური დატვირთვის ამტანობას.[243][244]​​​არ ყოფილა დიურეზული თერაპიის გრძელვადიანი კვლევები HF-ში და, შესაბამისად, მათი გავლენა ავადობაზე და სიკვდილიანობაზე ცნობილი არ არის.

Primary options

ფუროსემიდი: დასაწყისში 20-80 მგ/დოზა პერორულად, რეაქციის მიხედვით ყოველ 6-8 საათში ერთხელ 20-40 მგ/დოზის დისკრეტული მატებით, მაქსიმუმ 600 მგ/დღეში.

OR

ბუმეთანიდი: 0,5-დან 2 მგ-მდე პერორალურად დღეში ერთხელ თავდაპირველად, შეიძლება განმეორდეს ყოველ 4-5 საათში ერთხელ, სანამ პასუხს არ მიიღებთ, მაქსიმუმ 10 მგ/დღეში მიცემული 1-2 გაყოფილი დოზით.

OR

ტორესამიდი: დასაწყისში 5 - 20 მგ პერორულად დღეში ერთხელ, რეაქციის მიხედვით დოზის მატებით, მაქსიმუმ 40 მგ/დღეში

OR

ჰიდროქლოროთიაზიდი: 25 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ, დოზის გაზრდა ხდება მდგომარეობის მიხედვით, მაქსიმუმ 200 მგ/დღეში

OR

ინდაპამიდი: 2.5-5 მგ პერორულად ერთჯერ დღეში

OR

მეთოლაზონი: 5-20 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ

Consider – იზოსორბიდის დინიტრატი/ჰიდრალაზინი

Back
ONGOING
|
სიმპტომური HF: LVEF ≤40%
Consider – 

იზოსორბიდის დინიტრატი/ჰიდრალაზინი

Treatment recommended for SOME patients in selected patient group

ჰიდრალაზინისა და ნიტრატის კომბინაციის დამატება მიზანშეწონილია პაციენტებისთვის, რომლებსაც აქვთ შემცირებული LVEFდა აქვთ მუდმივი სიმპტომები, მიუხედავად იმისა, რომ ჩაუტარდათ ოპტიმალური სამედიცინო მკურნალობა,ამ კომბინაციამ აჩვენა სარგებელი შავკანიან პაციენტებში, რომლებსაც აქვთ გულის უკმარისობა.[199][200]

გაიდლაინები რეკომენდაციას უწევენ ჰიდრალაზინის და იზოსორბიდის დინიტრატის კომბინაციის განხილვას შავკანიანი პაციენტებისთვის NYHA კლასის III-IV HFrEF-ით, რომლებიც იღებენ ოპტიმალურ სამედიცინო თერაპიას სიმპტომების გასაუმჯობესებლად და ავადობისა და სიკვდილიანობის შესამცირებლად .​[7][8][117]​

ჰიდრალაზინის და იზოსორბიდ დინიტრატის ერთობლივი გამოყენება ასევე შეიძლება ჩაითვალოს თერაპიულ ვარიანტად სიმპტომურ პაციენტებში, რომლებიც ვერ იღებენ რენინ-ანგიოტენზინის სისტემის ინჰიბიტორებს აუტანლობის ან უკუჩვენებების გამო; რეკომენდებულია სპეციალისტთან კონსულტაცია.[7][8]

კომბინირებული ფორმულირება, რომელიც შეიცავს ჰიდრალაზინს და იზოსორბიდ დინიტრატს, ხელმისაწვდომია ზოგიერთ ქვეყანაში და დამტკიცებულია სპეციალურად თვითიდენტიფიცირებული შავკანიანი პაციენტებისთვის ქრონიკული გულის უკმარისობით.

Primary options

იზოსორბიდ დინიტრატი: 20-40 მგ პერორულად (დაუყოვნებელი გამოთავისუფლების ფორმა) დღეში სამჯერ

and

ჰიდრალაზინს: 25-100 მგ პერორულად დღეში სამჯერ

OR

იზოსორბიდის დინიტრატი/ჰიდრალაზინი: დასაწყისში 20 მგ(იზოსორბიდის დინიტრატი)/37.5 მგ (ჰიდრალაზინი) პერორალურად სამჯერ დღეში, გავზარდოთ დოზა შედეგის მიხედვით, მაქსიმუმი 40 მგ (იზოსორბიდის დინიტრატი)/75 მგ (ჰიდრალაზინი) სამჯერ დღეში

Consider – ივაბრადინი

Back
ONGOING
|
სიმპტომური HF: LVEF ≤40%
Consider – 

ივაბრადინი

Treatment recommended for SOME patients in selected patient group

ივაბრადინი შეიძლება ჩაითვალოს საჭიროდ სტაბილური, სიმპტომატური ქრონიკული გულის უკმარისობის მქონე პაციენტებისთვის, მარცხენა პარკუჭის განდევნის ფრაქციით (LVEF) ≤35%, რომლებიც იმყოფებიან სინუსურ რიტმში დასვენების დროს გულისცემის სიხშირით ≥70 წუთში (გაერთიანებული სამეფოს ჯანმრთელობისა და მოვლის ბრწყინვალების ინსტიტუტი [NICE ] გაიდლაინები გვირჩევენ ≥75 დარტყმას წუთში) და არის ბეტა-ბლოკატორების მაქსიმალურ დოზაზე ან აქვს უკუჩვენება ბეტა-ბლოკერებზე..​[7][8][117]​​

უნდა დანიშნოს კარდიოლოგმა და მხოლოდ ოპტიმალური სტანდარტული თერაპიის ფონზე სტაბილიზაციის 4-კვირიანი პერიოდის შემდეგ.[245]​ დასაწყისში პაციენტებმა უნდა მიიღონ ბეტა-ბლოკერის მაქსიმალური ტოლერანტული დოზა.

Primary options

ივაბრადინი: 2,5-დან 5 მგ-მდე პერორალურად ორჯერ დღეში 2 კვირის განმავლობაში თავდაპირველად, დოზის კორექტირება პასუხისა და გულისცემის მიხედვით, მაქსიმუმ 15 მგ/დღეში

Consider – დიგოქსინი

Back
ONGOING
|
სიმპტომური HF: LVEF ≤40%
Consider – 

დიგოქსინი

Additional treatment recommended for SOME patients in selected patient group

დიგოქსინი სარგებლიანია მარცხენა პარკუჭის დაქვეითებული განდევნის ფრაქციის (LVEF) შემთხვევაში, განსაკუთრებით წინაგულების ფიბრილაციის დროს.

აგფ-ინჰიბიტორებთან, ბეტა ბლოკატორებთან და შარდმდენებთან კომბინაციაში დიგოქსინს შეუძლია სიმპტომების შემცირება, ჰოსპიტალიზაციის თავიდან აცილება, რითმის კონტროლი და ფიზიკური დატვირთვის მიმართ ამტანობის გაზრდა.[203]

დიგოქსინი ამცირებს სიკვდილობისა და ჰოსპიტალიზაციის რისკს, ნიუ იორკის გულის ასოციაციის III ან IV კლასის გულის უკმარისობის მქონე ამბულატორულ პაციენტებში, რომელთაც LVEF < 25%, ან კარდიოთორაკალური ფარდობა > 55%, და სასურველია, მხედველობაში ვიქონიოთ ამგვარი პაციენტების სამკურნალოდ.[204]

დიგოქსინი ამცირებს სიკვდილობისა და ჰოსპიტალიზაციის მაჩვენებელს, მაგრამ არ ამცირებს ნებისმიერი მიზეზით გამოწვეულ სიკვდილობას.[204] დიგოქსინი უნდა გამოვიყენოთ ფრთხილად, პლაზმაში მისი დონის კონტროლის ქვეშ. ერთ-ერთი მეტა-ანალიზის თანახმად, გულის უკმარისობის მქონე პაციენტებში დიგოქსინი დაკავშირებულია ყველა მიზეზით გამოწვეული სიკვდილობის უფრო მაღალ მაჩვენებელთან.[205]

გამოხატული დიგიტალური ინტოქსიკაცია დაკავშირებულია შრატში დიგოქსინის დონესთან >2,6 ნანომოლი/ლ (2 ნანოგრამი/მლ). თუმცა, ინტოქსიკაცია შეიძლება უფრო დაბალ დონეზეც განვითარდეს, განსაკუთრებით თანდართული ჰიპოკალემიის, ჰიპომაგნემიის ან ჰიპოთირეოზის დროს.[246][247]

უფრო დაბალი დოზები უნდა იქნას გამოყენებული თავდაპირველად, თუ პაციენტი არის 70 წელზე მეტი ასაკის, აქვს თირკმელების ფუნქციის დარღვევა ან აქვს დაბალი სხეულის მასის ინდექსი[248]​ უფრო მაღალი დოზები იშვიათად გამოიყენება თუ საჭიროა. თერაპიის დაწყებისას დიგოქსინის დარტყმითი დოზით დანიშვნის მიზეზი არ არსებობს.

Primary options

დიგოქსინი: 62,5-დან 250 მიკროგრამამდე პერორალურად დღეში ერთხელ

Consider – ვერისიგუატი

Back
ONGOING
|
სიმპტომური HF: LVEF ≤40%
Consider – 

ვერისიგუატი

Additional treatment recommended for SOME patients in selected patient group

ვერიციგუატი, პერორალურად ხსნადი გუანილატციკლაზას სტიმულატორი, შეიძლება ჩაითვალოს შერჩეულ მაღალი რისკის მქონე პაციენტებში HFrEF და NYHA კლასის II-IV სიმპტომებით, რომლებსაც აღენიშნებოდათ HF გაუარესება აგფ ინჰიბიტორით ან ARNi, ბეტა-ბლოკატორით და ალდოსტერონით მკურნალობის მიუხედავად. ანტაგონისტი, გულ-სისხლძარღვთა სიკვდილიანობის ან HF ჰოსპიტალიზაციის რისკის შესამცირებლად.[7][8]

Primary options

ვერისიგუატი: დასაწყისში 2.5 მგ ერთჯერ დღეში, გავზარდოთ დოზირება შედეგიანობის მიხედვით, მაქსიმალურად 10 მგ-მდე დღეში

Consider – ომეგა -3 პოლიუჯერი ცხიმოვანი მჟავების დამატება

Back
ONGOING
|
სიმპტომური HF: LVEF ≤40%
Consider – 

ომეგა -3 პოლიუჯერი ცხიმოვანი მჟავების დამატება

Additional treatment recommended for SOME patients in selected patient group

პაციენტებში NYHA კლასიფიკაციით II-IVსტადიის სიმპტომებით და გულის უკმარისობის მქონე პაციენტებში, რომლებიც უკვე იღებენ GDMT-ს და სხვა მტკიცებულებებზე დაფუძნებულ თერაპიას, ომეგა-3 PUFA-ს დანამატი შეიძლება იყოს გონივრული გამოსაყენებლად, როგორც დამხმარე თერაპია სიკვდილიანობის და გულ-სისხლძარღვთა ჰოსპიტალიზაციის შესამცირებლად.[7]

Consider – ვაზოპრესინის ანტაგონისტი

Back
ONGOING
|
სიმპტომური HF: LVEF ≤40%
Consider – 

ვაზოპრესინის ანტაგონისტი

Additional treatment recommended for SOME patients in selected patient group

გამოიყენება სიმპტომური ან მძიმე ჰიპონატრემიის (<130 მმოლი/ლ) და სტანდარტული თერაპიის მიუხედავად, მუდმივი შეგუბების მქონე პაციენტებში, ჰიპონატრიემიისა და მასთან დაკავშირებული სიმპტომების მოსახსნელად..​[7][8]

Primary options

ტოლვაპტანი: დასაწყისში 15 მგ პერორულად დღეში ერთხელ, რეაქციის მიხედვით დოზის თანდათანობითი მომატებით, მაქსიმუმ 60 მგ/დღეში 30 დღემდე ხანგრძლივობით

Consider – იმპლანტირებული მოწყობილობით თერაპია

Back
ONGOING
|
სიმპტომური HF: LVEF ≤40%
Consider – 

იმპლანტირებული მოწყობილობით თერაპია

Additional treatment recommended for SOME patients in selected patient group

აღჭურვილობით თერაპია იმპლანტირებული კარდიოვერტერ-დეფიბრილატორით (ICD) ან გულის ხელახალი სინქრონიზაციის თერაპიით (CRT) უნდა განიხილებოდეს შერჩეულ პაციენტებში, რათა შემცირდეს სიკვდილიანობა და ავადობა.

ICD რეკომენდირებულია გულის უეცარი სიკვდილის და სიკვდილიანობის შესამცირებლად შერჩეულ პაციენტებში, როდესაც არსებობს მნიშვნელოვანი გადარჩენის გონივრული მოლოდინი მინიმუმ 1 წლის განმავლობაში, (LVEF) არის ≤35% (NYHA კლასი II-III) ან ≤30% (NYHA კლასი I) მიუხედავად GDMT და პაციენტი მიოკარდიუმის ინფარქტიდან მინიმუმ 40 დღის შემდეგ.[7][8] სხვადასხვა ქვეყნებს შეიძლება ჰქონდეს განსხვავებული რეკომენდაციები, შესაბამისად, გამოიყენება ადგილობრივი გაიდლაინები.

CRT რეკომენდებულია შერჩეულ პაციენტებში ავადობისა და სიკვდილიანობის შესამცირებლად და სიმპტომების გასაუმჯობესებლად. ის შეიძლება გამოყენებულ იქნას როგორც კარდიოსტიმულატორი მარტო (CRT-P) ან კომბინირებული ICD-თან (CRT-D). ზოგადად, CRT რეკომენდირებულია პაციენტებში LVEF ≤35% GDMT-ის მიუხედავად, რომლებიც არიან სინუსურ რიტმში, LBBB და QRS ≥150 ms.[7][8][233]​​ CRT ასევე უნდა იყოს გათვალისწინებული მათში LBBB და QRS ≥120-149 ms ან არა-LBBB ნიმუშით და QRS ≥150 ms. ასევე,სხვადასხვა ქვეყნებს შეიძლება ჰქონდეს განსხვავებული რეკომენდაციები, შესაბამისად, გამოიყენება ადგილობრივი გაიდლაინები.

1st line – ნატირუმ-გლუკოზას კოტრანსპორტერ 2-ის (SGLT2) ინჰიბიტორები

Back
ONGOING
|
სიმპტომური HF: LVEF ≤40%
1st line – 

ნატირუმ-გლუკოზას კოტრანსპორტერ 2-ის (SGLT2) ინჰიბიტორები

SGLT2 ინჰიბიტორები ასევე რეკომენდებულია HFmrEF-ის მქონე პაციენტებისთვის, რათა შეამცირონ HF ჰოსპიტალიზაცია და გულ-სისხლძარღვთა სიკვდილიანობა.[7][132][153][154]

Primary options

დაპაგლიფლოზინი: 10 მგ პერორულად დღეში ერთხელ

OR

ემპაგლიფლოზინი: 10 მგ პერორულად დღეში ერთხელ

Plus – ცხოვრების წესის ცვლილებები

Back
ONGOING
|
სიმპტომური HF: LVEF ≤40%
Plus – 

ცხოვრების წესის ცვლილებები

Treatment recommended for ALL patients in selected patient group

ფარმაკოლოგიური თერაპიის წარმატება მჭიდროდ არის დაკავშირებული და მკვეთრად იმატებს, როცა პაციენტი და მისი ოჯახი მიჰყვება სხვადასხვა დამხმარე არაფარმაკოლოგიურ სტრატეგიებს. ეს მეტწილად მოიცავს ცხოვრების წესის ცვლილებებს, დიეტას, ნუტრიციულ ცვლილებებს, ვარჯიშს და ჯანმრთელობის შენარჩუნებას.[118]

HF-ის მქონე პაციენტებში, გულის რეაბილიტაცია და ვარჯიში აუმჯობესებს ფუნქციურ სტატუსს, ვარჯიშის ტოლერანტობას და ცხოვრების ხარისხს, ავადობისა და სიკვდილიანობის შემცირებით.[119][120][121]​​​​[122][123][124][125][126][127]​​​ [ Cochrane Clinical Answers logo ] ​​​​ სტაბილური გულის უკმარისობის მქონე პაციენტებს, რომლებსაც შეუძლიათ მონაწილეობა მიიღონ რეაბილიტაციის პროგრამაში, რეკომენდირებულია რეგულარულად განახორციელონ ვარჯიში და ჩაირიცხონ გულის რეაბილიტაციის პროგრამაში.[7][8]​​​​ [ Cochrane Clinical Answers logo ] ​​​არსებობს სულ უფრო მეტი მტკიცებულება სახლის პირობებში კარდიორეაბილიტაციის სასარგებლოდ,ვიდრე სარეაბილიტაციო ცენტრებში.[128][129][130]

დიეტური ნატრიუმის მიღება არის ადვილად მოდიფიცირებადი რისკ ფაქტორი, რომელიც ავსებს HF-ის ფარმაკოლოგიურ თერაპიას. არსებობს შეზღუდული მტკიცებულება ნატრიუმის შეზღუდვის შესახებ პაციენტებში HF; თუმცა, გაიდლაინები გვირჩევენ, რომ თავიდან იქნას აცილებული ნატრიუმის ჭარბი მიღება.​[7][8][117]​​​[131]

HF-ის მქონე პაციენტებს სჭირდებათ მათი ჯანმრთელობის მუდმივი და მჭიდრო მონიტორინგი. ამ კონტექსტში მრავალმა პროგრამამ აჩვენა ავადობისა და რეჰოსპიტალიზაციის მაჩვენებლის შემცირება, მათ შორის სახლში მოვლის, სატელეფონო კონსულტაციის/სორტირების, ტელემედიცინის და გულის უკმარისობის სპეციალიზებული მომსახურების პროგრამები.[242] [ Cochrane Clinical Answers logo ]

Consider – დიურეტიკი

Back
ONGOING
|
სიმპტომური HF: LVEF ≤40%
Consider – 

დიურეტიკი

Additional treatment recommended for SOME patients in selected patient group

ყველა პაციენტმა შეგუბების სიმპტომებითა და ნიშნებით სასურველია, მიიღოს შარდმდენები, მიუხედავად მარცხენა პარკუჭის განდევნის ფრაქციის მაჩვენებლისა (LVEF).

მარყუჟის დიურეზულები, რომლებიც გამოიყენება გულის უკმარისობის და შეშუპების სამკურნალოდ, მოიცავს ფუროსემიდს, ბუმეტანიდს და ტორასემიდს. ყველაზე ხშირად გამოყენებადი პრეპარატია ფუროსემიდი, თუმცა ზოგიერთ პაციენტს შეიძლება უკეთესი რეაქცია სხვა მარყუჟოვან დიურეტიკებზე ჰქონდეს. რეზისტენტულ შემთხვევებში შესაძლებელია მარყოჟოვანი დიურეტიკების კომბინირება თიაზიდურ შარდმდენებთან (მაგ. ქლორთიაზიდთან, ჰიდროქლორტთიაზიდთან) ან თიაზიდისმაგვარ დიურეტიკებთან (მაგ. მეტოზალონი, ინდაპამიდი). ასეთ პაციენტებში მნიშვნელოვანია თირკმლის ფუნქციისა და ელექტროლიტების შემცველობის საგულდაგულო მონიტორინგი.

შეგუბების შესამცირებლად, სიმპტომების შესამსუბუქებლად და მშრალი წონის შესანარჩუნებლად უნდა გამოვიყენოთ დიურეტიკების მინიმალური დოზები. სტაბილური შეგუბებითი გულის უკმარისობის მქონე პაციენტებში, მარყუჟოვანი დიურეტიკების გამოყენებაა მიზანშეწონილი. ჰიპერტენზიისა და სითხის მსუბუქი შეკავების შემთხვევაში უნდა გამოვიყენოთ თიაზიდური შარდმდენები.

დიურეზულები უფრო სწრაფად გამოიმუშავებენ სიმპტომურ სარგებელს, ვიდრე ნებისმიერი სხვა პრეპარატი HF-სთვის. საათებსა და დღეებში არის შესაძლებელი მათი გამოყენებისას ფილტვისა და პერიფერიული შეშუპების მოხსნა. ზოგიერთ პაციენტს, რომლებსაც აქვთ გულის უკმარისობა და სითხის შეკავება, შეუძლიათ შეინარჩუნონ ნატრიუმის ბალანსი დიურეზული საშუალებების გამოყენების გარეშე.[243]

პაციენტებში გულის უკმარისობით, საშუალო ხანგრძლივობის კვლევების მიხედვით, შარდმდენები აუმჯობესებს გულის ფუნქციას, სიმპტომებს და ფიზიკური დატვირთვის ამტანობას.[243][244]​​​არ ყოფილა დიურეზული თერაპიის გრძელვადიანი კვლევები HF-ში და, შესაბამისად, მათი გავლენა ავადობაზე და სიკვდილიანობაზე ცნობილი არ არის.

Primary options

ფუროსემიდი: დასაწყისში 20-80 მგ/დოზა პერორულად, რეაქციის მიხედვით ყოველ 6-8 საათში ერთხელ 20-40 მგ/დოზის დისკრეტული მატებით, მაქსიმუმ 600 მგ/დღეში.

OR

ბუმეთანიდი: 0,5-დან 2 მგ-მდე პერორალურად დღეში ერთხელ თავდაპირველად, შეიძლება განმეორდეს ყოველ 4-5 საათში ერთხელ, სანამ პასუხს არ მიიღებთ, მაქსიმუმ 10 მგ/დღეში მიცემული 1-2 გაყოფილი დოზით.

OR

ტორესამიდი: დასაწყისში 5 - 20 მგ პერორულად დღეში ერთხელ, რეაქციის მიხედვით დოზის მატებით, მაქსიმუმ 40 მგ/დღეში

OR

ჰიდროქლოროთიაზიდი: 25 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ, დოზის გაზრდა ხდება მდგომარეობის მიხედვით, მაქსიმუმ 200 მგ/დღეში

OR

ინდაპამიდი: 2.5-5 მგ პერორულად ერთჯერ დღეში

OR

მეთოლაზონი: 5-20 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ

Consider – რენინ-ანგიოტენზინის სისტემის ინჰიბიტორების გამოყენება

Back
ONGOING
|
სიმპტომური HF: LVEF ≤40%
Consider – 

რენინ-ანგიოტენზინის სისტემის ინჰიბიტორების გამოყენება

Additional treatment recommended for SOME patients in selected patient group

გაიდლაინები გვირჩევენ, რომ ანგიოტენზინ-II რეცეპტორის ანტაგონისტის გამოყენება შეიძლება ჩაითვალოს HFmrEF-ის მქონე პაციენტებში, რათა შემცირდეს HF ჰოსპიტალიზაციისა და გულ-სისხლძარღვთა სიკვდილიანობის რისკი. [7][8][132]

Primary options

საკუბიტრილ/ვალსარტანი: პირველადი მკურნალობა ან მკურნალობის გამოცდილება დაბალი დოზით: 24 მგ (საკუბიტრილი)/26 მგ (ვალსარტანი) პერორალურად ორჯერ დღეში თავდაპირველად, თანდათან იზრდება პასუხის მიხედვით, მაქსიმუმ 97 მგ (საკუბიტრილი)/103 მგ (ვალსარტანი) ორჯერ დღეში; მკურნალობა-გამოცდილი ჩვეულებრივი დოზით: 49 მგ (საკუბიტრილი)/51 მგ (ვალსარტანი) პერორალურად ორჯერ დღეში თავდაპირველად, თანდათან იზრდება პასუხის მიხედვით, მაქსიმუმ 97 მგ (საკუბიტრილი)/103 მგ (ვალსარტანი) ორჯერ დღეში

More

OR

კაპტოპრილი: 6.25-დან 50 მგ/მდე პერორულად სამჯერ დრეში

OR

ენელაპრილი: 2.5 მგ-დან 20მგ-მდე პერორულად დღეში ორჯერ

OR

ფოსინოპრილი: 5-40 მგ პერორულად, დღეში ერთხელ

OR

ლიზინოპრილი: 2.5 - 40 მგ პერორულად დღეში ერთხელ

OR

პერინდოპრილი: 2-16 მგ პერორულად, დღეში ერთხელ

OR

ქინაპრილი: 5-20 მგ პერორულად, დღეში ორჯერ

OR

რამიპრილი: 1.5დან-10მგ მდე პერორულად დღეში ერთხელ

OR

ტრანდოლაპრილი: 1-4 მგ პერორულად, დღეში ერთხელ

Secondary options

კანდესარტანი: 4-32 მგ პერორულად დღეში ერთხელ

OR

ლოზარტანი: 25-150 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ

OR

ვალსარტანი: 40-160 მგ პერორულად დღეში ორჯერ

Consider – ალდოსტერონის ანტაგონისტი

Back
ONGOING
|
სიმპტომური HF: LVEF ≤40%
Consider – 

ალდოსტერონის ანტაგონისტი

Additional treatment recommended for SOME patients in selected patient group

აიდლაინები გვირჩევენ, რომ ანგიოტენზინ-II რეცეპტორის ანტაგონისტის გამოყენება შეიძლება ჩაითვალოს HFmrEF-ის მქონე პაციენტებში, რათა შემცირდეს HF ჰოსპიტალიზაციისა და გულ-სისხლძარღვთა სიკვდილიანობის რისკი.[7][8][132]

Primary options

სპირონოლაქტონი: 12.5 - 50 მგ პერორალურად, დღეში ერთხელ

OR

ეპლერენონი: 25-50 მგ პერორულად დრეში ერთხელ

Consider – ბეტა ბლოკერები

Back
ONGOING
|
სიმპტომური HF: LVEF ≤40%
Consider – 

ბეტა ბლოკერები

Additional treatment recommended for SOME patients in selected patient group

გაიდლაინები გვირჩევენ, რომ ბეტა-ბლოკერები შეიძლება განიხილებოდეს HFmrEF-ის მქონე პაციენტებში, რათა შემცირდეს HF ჰოსპიტალიზაციისა და გულ-სისხლძარღვთა სიკვდილიანობის რისკი[7][8][132]​​

Primary options

კარვედილოლი: დასაწყისში 3.125 მგ პერორულად (სწრაფი გამოთავისუფლების) ორჯერ დღეში, რეაქციის მიხედვით დოზის გაზრდით, მაქსიმუმ 50 მგ-მდე დღეში (სხეულის წონა ≤85 კგ) ან 100 მგ-მდე დღეში (სხეულის წონა > 85 კგ)

Secondary options

მეტოპროლოლი: 12.5-200 მგ პერორულად (გახანგრძლივებული გამოთავისუფლების) ერთჯერ დღეში

OR

ბისოპროლოლი: დასაწყისში 1.25 მგ ერთჯერ დღეში, გავზარდოთ დოზირება შედეგიანობის მიხედვით, მაქსიმალურად 10 მგ-მდე დღეში

OR

ნებივოლოლი: დასაწყისში 1.25 მგ ერთჯერ დღეში, გავზარდოთ დოზირება შედეგიანობის მიხედვით, მაქსიმალურად 10 მგ-მდე დღეში

განვითარებული HF

1st line – რეფერალი განვიტარებული HF სპეციალიზებულ დაწესებულებაში.

Back
ONGOING
|
განვითარებული HF
1st line – 

რეფერალი განვიტარებული HF სპეციალიზებულ დაწესებულებაში.

პაციენტები მკვეთრად გამოხატულიგულის უკმარისობის ინდიკატორებით საჭიროებენ დროულ მიმართვას სპეციალისტთან, რათა შეფასდეს საჭირო მართვის ვარიანტები, რომლებიც შეიძლება მოიცავდეს გულის ტრანსპლანტაციას, მექანიკურ სისხლის მიმოქცევის მხარდაჭერას და პალიატიურ მზრუნველობას.[7][8]

ინოტროპული მხარდაჭერა: პაციენტებს,გულის უკმარისობის გამოხატული სიმპტომებით,ვინც რეფრაქტერულია მედიკამენტოზური და აპარატული მკურნალობის მიმართ, ინტრავენური ინოტროპული მკურნალობა შესაძლოა გამოვიყენოთ,როგორც დამაკავშირებელი რგოლი ხანგრძლივი მექანიკური სისხლის მიმოქცევის მხარდაჭერისთვის ან გულის ტრანსპლანტაციისთვის.[7] უწყვეტი ინტრავენური ინოტროპული მხარდაჭერა ასევე შეიძლება ჩაითვალოს პალიატიურ თერაპიად სიმპტომების შესამსუბუქებლად პაციენტებში მკურნალობის სხვა ვარიანტების გარეშე.[7][8]

MCS ხელს უწყობს გულის კუნთის საკმარისი პერფუზიის შენარჩუნებას,-რითაც განტვირთავს გულს. დროებითი MCS, როგორიცაა პერკუტანული და ექსტრაკორპორალური პარკუჭის დამხმარე მოწყობილობები, შეიძლება გამოყენებულ იქნას პაციენტებში გამოხატული გულის უკმარისობით HF და ჰემოდინამიკური დარღვევებით ან შოკით, როგორც გამოჯანმრთელების საშუალება ან საშუალება შემდგომი მკურნალობის ტაქტიკის შემუშავებისთის.[7][8] გრძელვადიანი MCS, როგორიცაა გრძელვადიანი მარცხენა პარკუჭის დამხმარე მოწყობილობა (LVAD), განიხილება გულდასმით შერჩეულ პაციენტებში, რომლებსაც აქვთ ბოლო სტადიის HF, მიუხედავად ოპტიმალური სამედიცინო და მოწყობილობითი თერაპიისა, ან დამოკიდებულება ინტრავენურ ინოტროპებზე ან დროებით MCS-ზე, როგორც ხიდი ტრანსპლანტაციისთვის ან დანიშნულების თერაპიის სახით (მუდმივი ტუმბოს იმპლანტაცია იმ პაციენტებში, რომლებსაც არ აქვთ გულის ტრანსპლანტაცია).[7][8]​[236][237]

გულის ტრანსპლანტაცია მნიშვნელოვნად აუმჯობესებს ცხოვრების ხარისხს და ფუნქციურ სტატუსს და წარმოადგენს დამკვიდრებულ მკურნალობას მოწინავე HF რეფრაქტერული პაციენტებისთვის ოპტიმალური სამედიცინო და მოწყობილობით თერაპიისთვის.[7][8]

პალიატიური და დამხმარე მზრუნველობა უნდა ჩაუტარდეს ყველა პაციენტს, რომლებსაც აქვთ გულის უკმარისობა, ცხოვრების ხარისხის გასაუმჯობესებლად და ეს მზრუნველობა ძლიერდება, როგორც კი დაავადება პროგრესირებს სიცოცხლის ბოლომდე.[7][8] პალიატიური და დამხმარე მზრუნველობა არის მულტიდისციპლინარული მიდგომა, რომელიც მოიცავს მაღალი ხარისხის კომუნიკაციას, პროგნოზის განხილვას, საერთო გადაწყვეტილების მიღებას, წინასწარ მოვლის დაგეგმვას, ტკივილისა და სხვა შემაშფოთებელი სიმპტომებისგან განთავისუფლებას, მოვლის ემოციურ, ფსიქოლოგიურ და სულიერ ასპექტებზე ყურადღებას და მხარდაჭერას ოჯახებისთვის და მზრუნველებისთვის ავადმყოფობისა და გაჭირვების დროს.[7][8]

back arrow

Choose a patient group to see our recommendations

Please note that formulations/routes and doses may differ between drug names and brands, drug formularies, or locations. Treatment recommendations are specific to patient groups. See disclaimer

Use of this content is subject to our disclaimer