მენინგოკოკური დაავადება

მენინგოკოკური დაავადება მწვავე, გადამდები ავადმყოფობაა, რომელსაც ახასიათებს ცხელება, პეტექიური ან პურპურული ტიპის გამონაყარი და სეფსისის და/ან მენინგიტის ნიშნები.

შესაძლებელია დაავადების სწრაფი პროგრესირება და სეპტიურ შოკის განვითარება, რომელსაც თან ახლავს ჰიპოტენზია, აციდოზი და დისემინირებული სისხლძარღვშიდა კოაგულაცია.

ინვაზიური ინფექცია ყველაზე ხშირად 5 წლამდე ასაკის, განსაკუთრებით კი 1 წლამდე ასაკის ბავშვებში გვხვდება. ინფექციის სიხშირის მეორე პიკი 11-დან 22 წლამდე ასაკობრივ ჯგუფში გვხვდება, ხოლო მესამე პიკი 65 წელს გადაცილებულ პაციენტებში.

დიაგნოზი დასტურდება Neisseria meningitidis-ის იზოლირებით ჩვეულებრივ შემთხვევაში სხეულის სტერილური ნაწილიდან.

დადასტურებული მენინგოკოკური ინფექციის მკურნალობა მესამე თაობის ცეფალოსპორინებით ტარდება. იმ შემთხვევაში, თუ გარკვეული მიზეზით ცეფალოსპორინს ვერ ვიყენებთ, უპირატესი აგენტის შერჩევა ეფუძნება პაციენტის ინდივიდუალურ გარემოებებს, ანტიბიოტიკების მიმართ მგრძნობელობებს და ადგილობრივ ხელმისაწვდომობას.

ლეტალობის მაჩვენებელია 10%-დან 15%-მდე. გადარჩენილი პაციენტების 10-20%-ს აღენიშნება საშუალო ან მძიმე ნარჩენი მოვლენები, მათ შორის სმენის დაქვეითება, მოტორული და კოგნიტიური უნარების შეზღუდვა, სიბრმავე, ასევე კანის ან კიდურების იშემიური დაზიანებები.

მენინგოკოკურ ინფექციებს იწვევს Neisseria meningitidis, გრამუარყოფითი დიპლოკოკი, რომელიც იზრდება და წარმოქმნის კოლონიებს ცხვირ-ხახაში. ბაქტერია ინვაზიას განიცდის სისხლის მიმოქცევის სისტემაში ან ვრცელდება სასუნთქ გზებში. შემთხვევა დასტურდება Neisseria meningitidis-თვის სპეციფიკური ნუკლეინის მჟავის აღმოჩენით (პოლიმერაზას ჯაჭვური რეაქციის ტესტის გამოყენებით) სხეულის ჩვეულებრივ სტერილური ნაწილიდან მოპოვებულ სინჯში (მაგ. სისხლი ან თავზურგტვინის სითხე). ინფქეციის დადასტურება ასევე შესაძლებელია Neisseria meningitidis-ის ჩვეულებრივ სტერილური ადგილიდან ან პურპურული დაზიანებებიდან იზოლირებით.[1]Centers for Disease Control and Prevention. Meningococcal disease. In: Manual for the surveillance of vaccine-preventable diseases. Dec 2019 [internet publication]. https://www.cdc.gov/vaccines/pubs/surv-manual/chpt08-mening.html სავარაუდო შემთხვევების დროს Neisseria meningitidis-ის ანტიგენი ვლინდება ფორმალინით ფიქსირებული ქსოვილის იმუნოჰისტოქიმიური შეღებვის გზით ან თავზურგტვინის სითხეში ლატექს აგლუტინაციის მეთოდით.