Videos

Hoạt ảnh minh họa cách chọc động mạch đùi

Trang thiết bị cần thiết

Trang thiết bị để chọc động mạch đùi bao gồm:

  • Bông tẩm cồn

  • Găng tay vô trùng, kính bảo vệ và tạp dề

  • Bông gòn hoặc gạc

  • Ống tiêm khí máu động mạch 3mL bơm sẵn heparin, miếng chặn bằng cao su và nắp

  • Kim cỡ 21.

Chống chỉ định

Chống chỉ định tuyệt đối bao gồm:

  • Có thể không sờ thấy ở bệnh nhân tỉnh táo

  • Bắc cầu động mạch tạo hoặc stent ở vị trí định chọc kim

  • Rò động tĩnh mạch (sử dụng cầu nối động tĩnh mạch để lấy mẫu máu có thể gây rủi ro cho sự lưu thông của đoạn nối)

  • Phình động mạch ở vị trí định chọc kim

  • Viêm mô tế bào hoặc các nhiễm trùng khác tại vùng mô trên động mạch đùi (đặc biệt là khi có thể chọc tại vị trí khác).

Chống chỉ định tương đối bao gồm:

  • Rối loạn đông máu

  • Mạch sờ thấy yếu

Chỉ định

Mẫu khí máu động mạch được sử dụng cùng với đánh giá lâm sàng, mẫu máu tĩnh mạch, chiếu chụp và xét nghiệm sinh lý để giúp chẩn đoán, điều trị và theo dõi đáp ứng điều trị ở nhiều trường hợp lâm sàng khác nhau. Khi không thể chọc động mạch quay, có thể thay thế bằng chọc động mạch đùi – ví dụ: trong trường hợp trước và sau ngừng tuần hoàn hoặc khi bệnh nhân bị chống chỉ định chọc động mạch quay.

Đo các thông số máu động mạch từ mẫu bệnh phẩm, bao gồm:

  • Nồng độ oxy

  • Nồng độ cacbon dioxit

  • Nồng độ bicacbonat

  • pH, kiềm dư, cân bằng kiềm toan

  • Nồng độ cacbon monoxit.

Các biến chứng

Các biến chứng bao gồm:

  • Chảy máu, bầm tím và hình thành khối máu tụ

  • Nhiễm trùng hoặc viêm mô tế bào tại chỗ

  • Tổn thương thần kinh

  • Hình thành phình mạch giả

  • Co thắt mạch, nghẽn mạch hoặc thuyên tắc, gây ra chứng thiếu máu cục bộ thoáng qua hoặc đáng kể tới đầu chi (hiếm gặp)

  • Tổn thương do kim đâm nếu không cẩn thận khi đẩy kim vào miếng chặn bằng cao su trước khi vứt bỏ.

Chăm sóc điều trị sau khi ra viện

Tiếp tục ép lên vị trí chọc vào động mạch trong vài phút. Người hỗ trợ có thể thực hiện điều này trong khi người thực hiện thủ thuật vứt bỏ các vật sắc nhọn, dán nhãn bệnh phẩm và chuẩn bị đưa mẫu đi phân tích.

Sau khi thực hiện thủ thuật được vài phút, kiểm tra bệnh nhân để đảm bảo tưới máu đủ tới đầu chi và vị trí chọc động mạch không bị chảy máu hoặc hình thành khối máu tụ.

Gửi mẫu đi phân tích ngay, dán nhãn và ghi chép rõ ràng nồng độ oxy hít vào.

Các giá trị bình thường đối với máu động mạch khác nhau đôi chút tùy từng phòng thí nghiệm và máy móc, và nên tham chiếu chéo những giá trị này khi diễn giải kết quả phân tích khí máu động mạch. Một số máy phân tích khí máu cũng cần đến nhiệt độ của bệnh nhân.

Kết quả ngoài dự kiến hoặc rất bất thường có thể cho biết tình trạng bệnh lý nghiêm trọng hoặc là đã lấy mẫu máu tĩnh mạch.