ექსპერიმენტული თერაპიები
ებოლას ვირუსულ ინფექციასთან დაკავშირებული ექსპერიმენტული მკურნალობები განვითარების პროცესში არიან; თუმცა ისინი სრულად არ გამოკვლეულა უსაფრთხოებასა თუ ეფექტურობაზე.[147]Bishop BM. Potential and emerging treatment options for Ebola virus disease. Ann Pharmacother. 2015;49:196-206.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25414384?tool=bestpractice.com
[148]Kouznetsova J, Sun W, Martínez-Romero C, et al. Identification of 53 compounds that block Ebola virus-like particle entry via a repurposing screen of approved drugs. Emerg Microbes Infect. 2014;3:e84.
http://www.nature.com/emi/journal/v3/n12/full/emi201488a.html
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26038505?tool=bestpractice.com
[149]Kilgore PE, Grabenstein JD, Salim AM, et al. Treatment of Ebola virus disease. Pharmacotherapy. 2015;35:43-53.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25630412?tool=bestpractice.com
იმის გამო, რომ ეს არის სწრაფად განვითარებადი სფერო, ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაციის (WHO) მიერ გამოცემული ბოლო სახელმძღვანელო მითითებები საჭიროებენ კონსულტაციას.
World Health Organization (WHO): Ebola R&D landscape of clinical candidates and trials
external link opens in a new window აშშ-ს სურსათისა და წამლის სააგენტო (FDA) მუშაობს სამედიცინო პროდუქტების განვითარების და ხელმისაწვდომობის დაჩქარებაზე.
US Food and Drug Administration: Ebola response updates from FDA
external link opens in a new window
ვაქცინა rVSV-ZEBOV
rVSV-ZEBOV (იგივე rVSV-ZEBOV-GP ან V920) არის ცოცხალი დასუსტებული ვეზიკულური სტომატიტის ვირუსი, გენებიდან ერთი შეცვლილია ებოლას ვირუსის გენით. აღნიშნული ვაქცინის უსაფრთხოება დადასტურებულია პირველი ფაზის კვლევებით, თუმცა სახსრების ტკივილი მიიჩნევა გავრცელებულ, თვითგანკურნებად არასასურველ ეფექტად.[150]Agnandji ST, Huttner A, Zinser ME, et al. Phase 1 trials of rVSV Ebola vaccine in Africa and Europe - preliminary report. N Engl J Med. 2016;374:1647-1660.
http://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa1502924#t=article
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25830326?tool=bestpractice.com
[151]Huttner A, Dayer JA, Yerly S, et al. The effect of dose on the safety and immunogenicity of the VSV Ebola candidate vaccine: a randomised double-blind, placebo-controlled phase 1/2 trial. Lancet Infect Dis. 2015;15:1156-1166.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26248510?tool=bestpractice.com
[152]Regules JA, Beigel JH, Paolino KM, et al; rVSVΔG-ZEBOV-GP Study Group. A recombinant vesicular stomatitis virus Ebola vaccine. N Engl J Med. 2017;376:330-341.
http://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa1414216#t=article
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25830322?tool=bestpractice.com
[153]Elsherif MS, Brown C, MacKinnon-Cameron D, et al; Canadian Immunization Research Network. Assessing the safety and immunogenicity of recombinant vesicular stomatitis virus Ebola vaccine in healthy adults: a randomized clinical trial. CMAJ. 2017;189:E819-E827.
http://www.cmaj.ca/content/189/24/E819.full
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28630358?tool=bestpractice.com
STRIVE (სიერა ლეონეს კვლევა ებოლას წინააღმდეგ ვაქცინის შესამუშავებლად) კვლევა, რომელიც არის მე-2 და მე-3 ფაზის კლინიკური კვლევების კომბინაცია, აფასებდა rVSV-ZEBOV-ის უსაფრთხოებასა და ეფექტიანობას. კვლევის 7998 მონაწილიდან ებოლას შემთხვევა არცერთ ვაქცინირებულ პაციენტში არ გამოვლენილა.[154]Conteh MA, Goldstein ST, Wurie HR, et al. Clinical surveillance and evaluation of suspected Ebola cases in a vaccine trial during an Ebola epidemic: the Sierra Leone trial to introduce a vaccine against Ebola. J Infect Dis. 2018 May 18;217(suppl_1):S33-S39.
https://academic.oup.com/jid/article/217/suppl_1/S33/4999147
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29788347?tool=bestpractice.com
გვინეაში ჩატარდა ღია, კლასტერულად რანდომიზებული, წრიული სტრატეგიის ვაქცინაციის კვლევა, რომლის ფარგლებში შესაძლო ებოლას შემთხვევასთან კონტაქტში მყოფი პირების იმუნიზაცია ხორციელდებოდა rVSV-ZEBOV-ის ერთი კუნთშიდა დოზით. მკურნალობის ჯგუფში შემავალი პაციენტები ვაქცინას დაუყოვნებლივ იღებდნენ, ხოლო საკონტროლო ჯგუფის პაციენტებს კი ვაქცინაცია 21 დღის დაგვიანებით მიეწოდებოდათ. კვლევის მიხედვით დადგინდა, რომ rVSV-ZEBOV-ს გააჩნია მაღალი დამცველობითი მიზნობრივი ეფექტურობა. დაუყოვნებლივი მკურნალობის ჯგუფში რანდომიზებიდან 10 დღის ან მეტის შემდეგ არცერთ იმუნიზებულ პაციენტს არ განვითარებია ებოლას ვირუსული ინფექცია.[155]Henao-Restrepo AM, Camacho A, Longini IM, et al. Efficacy and effectiveness of an rVSV-vectored vaccine in preventing Ebola virus disease: final results from the Guinea ring vaccination, open-label, cluster-randomised trial (Ebola Ça Suffit!). Lancet. 2017;389:505-518.
http://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(16)32621-6/fulltext
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28017403?tool=bestpractice.com
ვაქცინამ მიიღო PRIME სტატუსი ევროპის სამედიცინო პროდუქტების მარეგულირებელი სააგენტოს მიერ და ახალი წამყვანი თერაპიის წოდება აშშ სურსათისა და წამლის სააგენტოს მიერ. კონგოს დემოკრატიულ რესპუბლიკაში 2018 წლის ეპიდაფეთქებების დროს იყენებდნენ rVSV-ZEBOV ვაქცინას.[156]World Health Organization. Frequently asked questions on compassionate use of investigational vaccine for the Ebola virus disease outbreak in Democratic Republic of the Congo. May 2018 [internet publication].
http://www.who.int/ebola/drc-2018/faq-vaccine/en/
[157]World Health Organization. World Health Organization. Ebola virus disease – Democratic Republic of the Congo: update on ring vaccination. May 2018 [internet publication].
http://www.who.int/csr/don/21-may-2018-ebola-drc/en/
ფავიპირავირი
ფავიპირავირი, რომელიც მანამდე T-705-ის სახელით იყო ცნობილი, ექსპერიმენტული ანტივირუსული მედიკამენტია, რომელიც სელექციურად აინჰიბირებს ვირუსულ რნმ-დამოკიდებულ რნმ პოლიმერაზას. ის აქტიურია გრიპის ვირუსების, დასავლეთ ნილოსის ვირუსის, ყვითელი ცხელების ვირუსის, თურქული ვირუსის, ასევე სხვა ფლავივირუსის, არენავირუსის, ბუნიავირუსის, და ალფავირუსის წინააღმდეგ. მედიკამენტი ამ მომენტისთვის დაშვებულია იაპონიაში გრიპის პანდემიის დროს, მაგრამ ის ეფექტური აღმოჩნდა ებოლას ვირუსთან ბრძოლისთვის თაგვის მოდელებში.[158]Furuta Y, Takahashi K, Shiraki K, et al. T-705 (favipiravir) and related compounds: novel broad-spectrum inhibitors of RNA viral infections. Antiviral Res. 2009;82:95-102.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19428599?tool=bestpractice.com
გვინეაში, ადამიანებში ჩატარებულ II ფაზის კვლევებში გამოყენებული იყო უფრო მაღალი დოზა, ვიდრე გრიპის დროს. JIKI კვლევა, მულტიცენტრული, არარანდომიზებული კვლევა, რომელიც ჩატარდა გვინეაში 2014-2015 წლებში, მიუთითებს როგორც მაღალი დოზის კარგ ამტანობაზე დაბალი რესურსების პირობებში, ასევე შესაძლო სარგებელზე ვირუსის დაბალი დატვირთვის მქონე პაციენტებში.[159]Sissoko D, Laouenan C, Folkesson E, et al. Experimental treatment with favipiravir for Ebola virus disease (the JIKI trial): a historically controlled, single-arm proof-of-concept trial in Guinea. PLoS Med. 2016;13:e1001967.
http://journals.plos.org/plosmedicine/article?id=10.1371/journal.pmed.1001967
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26930627?tool=bestpractice.com
ფავიპირივირს ასევე იყენებდნენ კონგოს დემოკრატიულ რესპუბლიკაში 2018 წლის ეპიდაფეთქებების დროს.
რემდესივირი (GS-5734)
ადენინის ნუკლეოტიდის ანალოგი, მედიკამენტის წინა ფორმა (პრო-მედიკამენტი), რომელიც ხასიათდება ძლიერი აქტივობით ფილოვირუსების ოჯახის მრავალი წევრის წინააღმდეგ პრიმატების უჯრედების ინფექციურ მოდელებში. საწყისმა კვლევებმა წარმოაჩინა ბრწყინვალე ეფექტიანობა ებოლას ვირუსით დაინფიცირებული არაადამიანური პრიმატების მკურნალობაში.[160]Warren T, Jordan R, Lo M, et al. Nucleotide prodrug GS-5734 is a broad-spectrum Filovirus inhibitor that provides complete therapeutic protection against the development of Ebola Virus Disease (EVD) in infected non-human primates. Late breaker abstract 2. Presented at IDWeek. San Diego, 2015. https://idsa.confex.com/ (last accessed 19 July 2017).
https://idsa.confex.com/idsa/2015/webprogram/Paper54208.html
გაერთიანებულ სამეფოში ვაქცინა გამოიყენებოდა მენინგოენცეფალიტით მიმდინარე ებოლას ვირუსის რეციდვის დროს პაციენტი გამოკეთდა მას შემდეგ, რაც ჩაუტარდა მკურნალობა 14-დღიანი კურსით, მაღალი დოზის კორტიკოსტეროიდთან კომბინაციაში. ის აღმოჩნდა პერსპექტიულ აგენტად შემდგომი კვლევებისთვის. რემდესივირს ასევე იყენებდნენ კონგოს დემოკრატიულ რესპუბლიკაში 2018 წლის ეპიდაფეთქებების დროს.
ZMapp
3 ჰუმანიზირებული მონოკლონური ანტისხეულის ექსპერიმენტალური კომბინაცია მიმართული ებოლას ვირუსის 3 გლიკოპროტეინ ანტიგენური დეტერმინანტზე, შემუშავდა თამბაქოს ნარგავებში.[147]Bishop BM. Potential and emerging treatment options for Ebola virus disease. Ann Pharmacother. 2015;49:196-206.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25414384?tool=bestpractice.com
[161]Goodman JL. Studying "secret serums": toward safe, effective Ebola treatments. N Engl J Med. 2014;371:1086-1089.
http://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMp1409817
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25140857?tool=bestpractice.com
[162]Zhang Y, Li D, Jin X, et al. Fighting Ebola with ZMapp: spotlight on plant-made antibody. Sci China Life Sci. 2014;57:987-988.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25218825?tool=bestpractice.com
ZMapp-ს აღმოაჩნდა დამცავი ფუნქციები, არაადამიანურ პრიმატებში შეყვანისას ინფექციის წარმოშობიდან 24-დან 48 საათამდე პერიოდში. კიდევ ერთმა კვლევამ გამოავლინა, რომ მედიკამენტს შეეძლო არაადამიანური პრიმატების გადარჩენა, როდესაც მკურნალობა იწყებოდა ინფექციიდან 5 დღემდე პერიოდში.[163]Qiu X, Wong G, Audet J, et al. Reversion of advanced Ebola virus disease in nonhuman primates with ZMapp. Nature. 2014;514:47-53.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4214273/
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25171469?tool=bestpractice.com
ლიბერიაში, სიერა ლეონეში, გვინეაში და აშშ-ში 72 პაციენტზე ჩატარებული რანდომიზებული კონტროლირებული კვლევის მიხედვით, მიუხედავად იმისა, რომ ZMapp-ის და ამჟამინდელი სტანდარტული მოვლის კომბინაცია აღმოჩნდა უპირატესი მხოლოდ ამჟამინდელ სტანდარტულ მოვლასთან შედარებით, შედეგებმა არ დააკმაყოფილა წინასწარ დაკონკრეტებული ეფექტურობის სტატისტიკური ზღვარი, შესაბამისად, საჭიროა დამატებითი კვლევა.[164]Davey RT Jr, Dodd L, Proschan MA, et al; PREVAIL II Writing Group; Multi-National PREVAIL II Study Team. A randomized, controlled trial of ZMapp for Ebola virus infection. N Engl J Med. 2016;375:1448-1456.
http://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa1604330#t=article
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27732819?tool=bestpractice.com
აღნიშნულ კვლევაზე უსაფრთხოებასთან დაკავშირებული მნიშვნელოვანი პრობლემები არ გამოვლენილა, ერთადერთი სერიოზული არასასურველი ეფქეტი (ჰიპერტენნზია) აღმოჩნდა, რომ მხოლოდ თავად ინფუზიას უკავშირდებოდა. ZMapp-ს ასევე იყენებდნენ კონგოს დემოკრატიულ რესპუბლიკაში 2018 წლის ეპიდაფეთქებების დროს. REGN3470-3471-3479, რომელიც წარმოადგენს ებოლა ვირუსის გლიკოპროტეინის განსხვავებული ეპიტოპების წინააღმდეგ არსებული სამი მონოკლონური ანტისხეულის კომბინაციას, აგრეთვე დამტკიცდა უკანასკნელ ეპიდაფეთქებაში გამოსაყენებლად.
mAb114
ადამიანის IgG1 მონოკლონური ანტისხეული, რომელიც მიმართულია ზაირის ებოლავირუსის გლიკოპროტეინზე. ანტისხეული იზოლირებულია 1995 წელს კიკვიტში (კონგოს დემოკრატიული რესპუბლიკა) მომხდარი ეპიდაფეთქების დროს გადარჩენილი პაციენტისგან, ხოლო შემდგომ შემუშავებულია აშშ-ის ჯანმრთელობის ნაციონალური ინსტიტუტების მიერ, რომლის ფარგლებშიც ამჟამად მიმდინარეობს ადამიანებზე პირველად ცდის პირველი ფაზის კლინიკური კვლევა, სადაც მოწმდება ანტისხეულის უსაფრთხოება და ამტანობა.[165]ClinicalTrials.gov. Safety and pharmacokinetics of a human monoclonal antibody, VRC-EBOMAB092-00-AB (MAb114), administered intravenously to healthy adults. ClinicalTrials.gov identifier NCT03478891. July 2018 [internet publication].
https://clinicaltrials.gov/ct2/show/NCT03478891
იგი გამოიყენება ერთეული დოზის სახით; თუმცა, ადამიანებში ეფექტურობის შესახებ მონაცემები ჯერ-ჯერობით ხელმისაწვდომი არ არის mAb114 გამოიყენებოდა კონგოს დემოკრატიულ რესპუბლიკაში არსებული 2018 წლის ეპიდაფეთქებების დროს ტერმინალური პაციენტებისთვის.
სხვა ვაქცინები
გაერთიანებულ სამეფოში პირველი ფაზის კლინიკური კვლევა გაიარა კანდიდატმა ვაქცინამ, რომელიც იყენებს პრაიმ-ბუსტერის სტრატეგიას იმუნოგენურობის გასაძლიერებლად. ვაქცინა აგრეთვე მოიცავს 2 განსხვავებული ვირუსის ვექტორს, რომელიც გამოიყენება სხვადასხვა დოზით (Ad26-EBOV და MVA-EBOV).[166]Woodland DL. Jump-starting the immune system: prime-boosting comes of age. Trends Immunol. 2004;25:98-104.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15102369?tool=bestpractice.com
[167]Winslow RL, Milligan ID, Voysey M, et al. Immune responses to novel adenovirus type 26 and modified vaccinia virus ankara-vectored Ebola vaccines at 1 year. JAMA. 2017;317:1075-1077.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28291882?tool=bestpractice.com
ChAd3-ZEBOV არის შიმპანზისგან მიღებული ადენოვირუსის გადამტანი, რომელშიც განთავსებულია ებოლას ვირუსის გენი. მე-2 ფაზის რანდომიზებული, პლაცებო-კონტროლირებული კვლევის მიხედვით ანტისხულების პასუხი ChAd3-ZEBOV-ით ან rVSV-ZEBOV-ით იმუნიზაციის შედეგად გამოვლინდა აქტიური ვაქცინის მიმღები პაციენტების 71-84%-ს შორის, ხოლო პლაცებოს მიმღებ პაციენტებში იგივე მოვლენა 3%-ს აღწევდა (1 თვის ფარგლებში). ანტისხეულების რეაგირების რაოდენობა მეტწილად შენარჩუნდა 12 თვის ფარგლებშიც.[168]Kennedy SB, Bolay F, Kieh M, et al. Phase 2 placebo-controlled trial of two vaccines to prevent Ebola in Liberia. N Engl J Med. 2017 Oct 12;377(15):1438-1447.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5705229/
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29020589?tool=bestpractice.com
TKM-100802 (siRNA)
ასევე ცნობილი, როგორც "TKM-Ebola". შედგება მცირე ზომის ინტერფერირებული რნმ-ების კომბინაციისაგან, რომელთა სამიზნეა ებოლას ვირუსის რნმ პოლიმერაზა-L. კომბინაცია ფორმულირებულია ლიპიდური ნანონაწილაკოვანი ტექნოლოგიით. წარმოჩინდა, როგორც დამცავი საშუალება არაადამიანურ პრიმატებში, და ეფექტურია მარბურგის ვირუსთან მიმართებაში ზღვის გოჭებსა და მაიმუნებში.[161]Goodman JL. Studying "secret serums": toward safe, effective Ebola treatments. N Engl J Med. 2014;371:1086-1089.
http://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMp1409817
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25140857?tool=bestpractice.com
[169]Thi EP, Mire CE, Ursic-Bedoya R, et al. Marburg virus infection in nonhuman primates: therapeutic treatment by lipid-encapsulated siRNA. Sci Transl Med. 2014;6:250ra116.
http://stm.sciencemag.org/content/6/250/250ra116.full
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25143366?tool=bestpractice.com
[170]Geisbert TW, Lee AC, Robbins M, et al. Postexposure protection of non-human primates against a lethal Ebola virus challenge with RNA interference: a proof-of-concept study. Lancet. 2010;375:1896-1905.
http://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(10)60357-1/fulltext
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20511019?tool=bestpractice.com
[171]Choi JH, Croyle MA. Emerging targets and novel approaches to Ebola virus prophylaxis and treatment. BioDrugs. 2013;27:565-583.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23813435?tool=bestpractice.com
აშშ-ს სურსათისა და წამლის სააგენტომ (FDA) გასცა ამ მედიკამენტზე გაფართოვებული წვდომით სარგებლობის უფლება საგამოძიებო ახალი წამლის აპლიკაციის (IND) საფუძველზე. საგანგებო პროტოკოლების გამოყენებით, მედიკამენტი შეყვანილ იქნა მცირე რაოდენობით პაციენტებში.[136]World Health Organization. Interim guidance: potential Ebola therapies and vaccines. November 2014. http://apps.who.int/ (last accessed 19 July 2017).
http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/137590/1/WHO_EVD_HIS_EMP_14.1_eng.pdf?ua=1
[147]Bishop BM. Potential and emerging treatment options for Ebola virus disease. Ann Pharmacother. 2015;49:196-206.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25414384?tool=bestpractice.com
თუმცა, ცალმხრივი კლინიკური კვლევის მეორე ფაზა, რომელიც დაიწყო სიერა ლეონეში 2015 წლის მარტის თვეში შეჩერდა 2015 წლის ივნისში, 19 პაციენტის მიღების შემდეგ, კლინიკური სარგებელის ნაკლებობის გამო.[172]Dunning J, Sahr F, Rojek A, et al. Experimental treatment of Ebola virus disease with TKM-130803: a single-arm phase 2 clinical trial. PLoS Med. 2016;13:e1001997.
http://journals.plos.org/plosmedicine/article?id=10.1371/journal.pmed.1001997
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27093560?tool=bestpractice.com
ZMab
ექსპერიმენტალური პროდუქტი, რომელიც მოიცავს 3 მონოკლონურ ანტისხეულს, რომლებიც მიმართულია ებოლა ვირუსის გარსის გლიკოპროტეინების წინააღმდეგ. ეს მედიკამენტი განვითარდა ეროვნულ მიკრობიოლოგიურ ლაბორატორიაში (ვინიპეგი, კანადა), კანადის ჯანდაცვის სააგენტოს მიერ. რადგანაც პრეპარატი არ შემუშავებულა კარგი წარმოების პრაქტიკის (GMP) სტანდარტების დაცვით, იგი მხოლოდ გამოყენებულია მცირე რაოდენობით პაციენტებში. პრიმატებში რეზისტენტული ებოლას ვირუსის მუტანტების სწრაფი წარმოქმნის შესახებ ანგარიშებმა მრავალი შეკითხვა დაბადა, მონოკლონური ანტისხეულების პრეპარატებით მკურნალობის შემდეგ გარდაცვალების მოგვიანებით დაფიქსირებით, რამაც ხაზი გაუსვა ამ პროდუქტებით მკურნალობის მიმღები პაციენტების დეტალური მონიტორინგის მნიშვნელობას.[173]Kugelman JR, Kugelman-Tonos J, Ladner JT, et al. Emergence of Ebola virus escape variants in infected nonhuman primates treated with the MB-003 antibody cocktail. Cell Rep. 2015;12:2111-2120.
http://www.cell.com/cell-reports/fulltext/S2211-1247(15)00923-7
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26365189?tool=bestpractice.com
MIL-77
მოიცავს სამ მონოკლონურ ანტისხეულს, რომელიც მომზადებულია ჩინეთში ძუძუმწოვარი ჩინური ზაზუნას საკვერცხის უჯრედოვანი ხაზის კულტურებით. ეს ექსპერიმენტული პრეპარატი გამოყენებულ იქნა 2 ბრიტანელ პაციენტში, შერჩევის გზით. ორივე გადარჩა.[174]World Health Organization. Ebola vaccines, therapies, and diagnostics. October 2015. http://www.who.int/ (last accessed 19 July 2017).
http://www.who.int/medicines/emp_ebola_q_as/en/
BCX-4430
ექსპერიმენტული ადენოზინის ანალოგი აღმოჩნდა აქტიურ საშუალებად ებოლას ვირუსის წინააღმდეგ მღრღნელებში. მისი მოქმედების მექანიზმი ემყარება რნმ-დამოკიდებულ რნმ-პოლიმერაზას ინჰიბირებას. ის აქტიურია ფლავივირუსის, ბუნიავირუსის, არენავირუსის, და პარამიქსოვირუსის წინააღმდეგ. მედიკამენტმა წარმოჩინა, რომ კარგი დამცავი საშუალებაა არაადამიანურ პრიმატებში და მღრღნელებში, მაშინაც კი როდესაც გამოიყენება ინფექციიდან 48 საათის შემდეგ.[175]Warren TK, Wells J, Panchal RG, et al. Protection against filovirus diseases by a novel broad-spectrum nucleoside analogue BCX4430. Nature. 2014;508:402-405.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24590073?tool=bestpractice.com
ამ მომენტისათვის მიმდინარეობს 1-ლი ფაზის უსაფრთხოების კვლევა.
FX06
ერთმა მძიმე ავადმყოფმა პაციენტმა გერმანიაში წარმატებით მიიღო "FX06"-ის, ფიბრინისგან მიღებული პეპტიდის 3 დოზა, ამასთან გაიარა თირკმლის ჩანაცვლებითი თერაპია და მაღალი ხარისხის ინტენსიური მკურნალობა.[113]Wolf T, Kann G, Becker S, et al. Severe Ebola virus disease with vascular leakage and multiorgan failure: treatment of a patient in intensive care. Lancet. 2015;385:1428-1435.
http://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736%2814%2962384-9/fulltext
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25534190?tool=bestpractice.com
მედიკამენტი ამ მომენტისათვის ფასდება როგორც პოტენციური დამხმარე მკურნალობა სეფსისის დროს, სისხლძარღვთა გაჟონვის სინდრომით ცხოველურ მოდელებში. ის ასევე შეფასდა ადამიანებში, როგორც რეპერფუზიული დაზიანების აღმკვეთი პოტენციური მკურნალობის საშუალება გულის რევასკულარიზაციის შემდეგ რაიმე მნიშვნელოვანი უარყოფითი უკუჩვენებების გარეშე.[176]Hallen J, Petzelbauer P, Schwitter J, et al. Impact of time to therapy and presence of collaterals on the efficacy of FX06 in acute ST elevation myocardial infarction: a substudy of the F.I.R.E., the Efficacy of FX06 in the prevention of myocardial reperfusion injury trial. EuroIntervention. 2010;5:946-952.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20542780?tool=bestpractice.com
[177]Gröger M, Pasteiner W, Ignatyev G, et al. Peptide Bbeta(15-42) preserves endothelial barrier function in shock. PloS One. 2009;4:e5391.
http://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0005391
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19401765?tool=bestpractice.com
ის მიეცა 2 პაციენტს თანაგრძნობის საფუძველზე; თუმცა ჯერ ვერ კეთდება ვერანაირი დასკვნა.
AVI-7537
მედიკამენტი, რომელიც შედგება ანტისენსური ფოსფოროდიამიდური მორფოლინო ოლიგომერებისგან, რომლებიც მიმართულია ებოლას ვირუსის VP24 გენის წინააღმდეგ. მან გამოავლინა დაინფიცირებული არა-ადამიანური პრიმატების გადარჩენის უნარი.[178]Iversen PL, Warren TK, Wells JB, et al. Discovery and early development of AVI-7537 and AVI-7288 for the treatment of Ebola virus and Marburg virus infections. Viruses. 2012;4:2806-2830.
http://www.mdpi.com/1999-4915/4/11/2806/htm
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23202506?tool=bestpractice.com
AVI-6002 ექსპერიმენტული მედიკამენტია, რომელიც შედგება 2 PMOs-გან (AV-7537 და AV-7539, რომელთა სამიზნეა VP35 გენი). "AV-6002"-მა გაიარა კლინიკური კვლევების 1-ლი ფაზა.[136]World Health Organization. Interim guidance: potential Ebola therapies and vaccines. November 2014. http://apps.who.int/ (last accessed 19 July 2017).
http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/137590/1/WHO_EVD_HIS_EMP_14.1_eng.pdf?ua=1
[147]Bishop BM. Potential and emerging treatment options for Ebola virus disease. Ann Pharmacother. 2015;49:196-206.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25414384?tool=bestpractice.com
[179]Heald AE, Iversen PL, Saoud JB, et al. Safety and pharmacokinetic profiles of phosphorodiamidate morpholino oligomers with activity against ebola virus and marburg virus: results of two single-ascending-dose studies. Antimicrobial Agents Chemother. 2014;58:6639-6647.
http://aac.asm.org/content/58/11/6639.long
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25155593?tool=bestpractice.com
ინტერფერონები
ინტერფერონები გამოყენებულ იქნა წარსულში, მაგრამ მას დაუდასტურებელი მიზნობრივი ეფექტურობა აქვს.[136]World Health Organization. Interim guidance: potential Ebola therapies and vaccines. November 2014. http://apps.who.int/ (last accessed 19 July 2017).
http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/137590/1/WHO_EVD_HIS_EMP_14.1_eng.pdf?ua=1
მიმდინარეობს კვლევის მეორე ეტაპი პაციენტთა შეზღუდული ჩართულობით.
ბრინციდოფოვირი
ადრე ცნობილი, როგორც "CMX-001", ბრინციდოფოვირი არის ექსპერიმენტული ანტივირუსული მედიკამენტი, რომელიც ამ მომენტისთვის გადის მე-3 ეტაპის კვლევებს ციტომეგალოვირუსის და ადენოვირუსის მკურნალობისთვის. ის ასევე ავლენს მოქმედებას ებოლას ვირუსის წინააღმდეგ ინ-ვიტრო პირობებში.[136]World Health Organization. Interim guidance: potential Ebola therapies and vaccines. November 2014. http://apps.who.int/ (last accessed 19 July 2017).
http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/137590/1/WHO_EVD_HIS_EMP_14.1_eng.pdf?ua=1
[147]Bishop BM. Potential and emerging treatment options for Ebola virus disease. Ann Pharmacother. 2015;49:196-206.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25414384?tool=bestpractice.com
[180]Gulland A. Clinical trials of Ebola therapies to begin in December. BMJ. 2014;349:g6827.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25398534?tool=bestpractice.com
მწარმოებელმა გამოაცხადა, რომ ის მეტი აღარ მიიღებდა მონაწილეობას ებოლას ვირუსის წინააღმდეგ მედიკამენტების კვლევაში, რადგანაც ლიბერიაში ინფიცირების ახალმა შემთხვევებმა იკლო. მედიკამენტი გამორიცხულ იქნა ებოლასთან ბრძოლის პრიორიტეტულ მედიკამენტთა სიიდან.[181]BioSpace. Chimerix, Inc. (CMRX) abandons testing of experimental Ebola drug in Liberia. February 2015. http://www.biospace.com/ (last accessed 19 July 2017).
http://www.biospace.com/News/chimerix-inc-abandons-testing-of-experimental/362911
სხვა წამლები
თერაპიული აგენტები, რომლებიც გამოიყენება სხვა დაავადებებისთვის, როგორიც არის კლომიფენი, და ქლოროქინი, აინჰიბირებენ ებოლას ვირუსს ადამიანის უჯრედებზე მოდელებში, მაგრამ ამ მომენტისთვის არ არის რეგისტრირებული რაიმე კვლევა. ამიოდარონმა გამოავლინა ფილოვირუსის უჯრედების შეღწევადობის ინჰიბირება, და ის გამოიყენებოდა თანაგრძნობის საფუძველზე ერთ სამკურნალო დაწესებულებაში სიერა ლეონეში.[148]Kouznetsova J, Sun W, Martínez-Romero C, et al. Identification of 53 compounds that block Ebola virus-like particle entry via a repurposing screen of approved drugs. Emerg Microbes Infect. 2014;3:e84.
http://www.nature.com/emi/journal/v3/n12/full/emi201488a.html
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26038505?tool=bestpractice.com
[182]Turone F. Doctors trial amiodarone for Ebola in Sierra Leone. BMJ. 2014;349:g7198.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25429872?tool=bestpractice.com
[183]Gupta-Wright A, Lavers J, Irvine S. Response to: Doctors trial amiodarone for Ebola in Sierra Leone. BMJ. 2014;349:g7198.
http://www.bmj.com/content/349/bmj.g7198/rapid-responses
ატორვასტატინი პლუს ირბესარტანი კლომიფენით ან მის გარეშე გამოყენებულ იქნა რამოდენიმე პაციენტის სამკურნალოდ სიერა ლეონეში; თუმცა, ხელმისაწვდომი არ არის კლინიკური მონაცემები. აპტამერები (DNA ან RNA მოლეკულები, რომლებიც შერჩეულია ინ-ვიტრო პირობებში და ახასიათებთ ნუკლეური და არა-ნუკლეური მოლეკულების ფართო სპექტრის მაღალი აფინურობითა და სპეციფიკურობით დაკავშირება) კვლევის პროცესშია ებოლას ვირუსული ინფექციის მკურნალობისთვის.[184]Wandtke T, Woźniak J, Kopiński P. Aptamers in diagnostics and treatment of viral infections. Viruses. 2015;7:751-780.
http://www.mdpi.com/1999-4915/7/2/751/htm
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25690797?tool=bestpractice.com
ებოლას ვირუსის ინფექციის მცირე მოლეკულური ინჰიბიტორებიც ასევე კვლევის პროცესში არიან.[185]Picazo E, Giordanetto F. Small molecule inhibitors of Ebola virus infection. Drug Discov Today. 2015;20:277-286.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25532798?tool=bestpractice.com
WHO-მ გამოყო ანტიმალარიული მედიკამენტი - ამოდიაქინი როგორც პრიორიტეტი, არა-ადამიანურ პრიმატებში ტესტირებისათვის. სპეციალურად კონფიგურირებული, ექსპერიმენტული ნუკლეინის მჟავას რთულმა ნივთიერებამ, რინტატოლიმოდმა გამოავლინა დადებითი შედეგები ებოლას წინააღმდეგ ცხოველთა მოდელში.