პაციენტთა უმეტესობა პირველადი სამედიცინო მომსახურების ცენტრს მიმართავს, ხშირად არა ქირურგიული ჩარევის დათქმულ დროს.[1]Rossi T, Boccassini B, Iossa M, et al. Triaging and coding ophthalmic emergency: the Rome Eye Scoring System for Urgency and Emergency (RESCUE): a pilot study of 1,000 eye-dedicated emergency room patients. Eur J Ophthalmol. 2007 May-Jun;17(3):413-7.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17534826?tool=bestpractice.com
[2]Fea A, Bosone A, Rolle T, et al. Eye injuries in an Italian urban population: report of 10,620 cases admitted to an eye emergency department in Torino. Graefes Arch Clin Exp Ophthalmol. 2008 Feb;246(2):175-9.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18183412?tool=bestpractice.com
მხედველობის დაკარგვა შესაძლოა მხედველობის სისტემის ნებისმიერი კომპონენტის დაზიანების შედეგად განვითარდეს, დაწყებული ცრემლის გამომუშავებელი აპარტით და დამთავრებული კეფის წილით. ყველაზე მნიშვნელოვანი ფაქტორი, რომელიც მყისიერად უნდა შეფასდეს, არის სიმპტომების განვითარების სისწრაფე. ასოცირებული სიმპტომების, როგორებიცაა ტკივილი, გაორმაგებული მხედველობა, მხედველობის ველში მკაფიო შუქისა და/ან მოლივლივე წერტილების პერიოდული გამოვლინების არსებობა/არარსებობის ადრეული შეფასება, აგრეთვე ძალიან მნიშვნელოვანია. აღნიშნული მიდგომა აადვილებს სიცოცხლისთვის საშიში დაავადებების მქონე პირების დროულ იდენტიფიცირებას და გამოარჩევს პაციენტებს, რომელთაც ოფთალმოლოგის მყისიერი კონცულტაცია ესაჭიროებათ[1]Rossi T, Boccassini B, Iossa M, et al. Triaging and coding ophthalmic emergency: the Rome Eye Scoring System for Urgency and Emergency (RESCUE): a pilot study of 1,000 eye-dedicated emergency room patients. Eur J Ophthalmol. 2007 May-Jun;17(3):413-7.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17534826?tool=bestpractice.com
ან ქირურგიული ჩარევა ესაჭიროებათ.[3]Ramos M, Kruger EF, Lashkari K. Biostatistical analysis of pseudophakic and aphakic retinal detachments. Semin Ophthalmol. 2002 Sep-Dec;17(3-4):206-13.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12759852?tool=bestpractice.com
მხეველობის დაკარგვის მწვავე შემთხვევები უეცრად ვითარდება ან რამდენიმე წუთის ან საათის განმავლობაში და, როგორც წესი, ოფთალმოლოგის სასწრაფო კონსულტაციას საჭიროებს. ქვემწვავე ან ქრონიკული მიმდინარეობის (როდესაც მხედველობის დაქვეითება ვითარდება რამდენიმე კვირის, თვის ან წლის განმავლობაში) დროს, სპეციალისტის კონსულტაცია შეიძლება მაინც გახდეს საჭირო, თუმცა ეს გადაუდებელ შემთხვევას არ წარმოადგენს.
მხედველობის ნებისმიერი სიმძიმის დაქვეითება ოფთალმოლოგთან გასაუბრების და გადამისამართების დროის შერჩევის ჩვენებას წარმოადგენს.
მხეველობის დაკარგვა შეიძლება რამდენიმე სისტემური დაავადების საწყისი გამოვლინება იყოს, ამიტომ საჭიროა შესაბამისი დიაგნოსტიკური გამოკვლევების ჩატარება.[4]Klig JE. Ophthalmologic complications of systemic disease. Emerg Med Clin North Am. 2008 Feb;26(1):217-31.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18249264?tool=bestpractice.com
მხედველობის დაკარგვის მწვავე ფორმა
ბადურის ან მხედველობის ნერვის დაავადება, როგორც წესი, მწვავე მიმდინარეობით ხასიათდება. მხედველობის დაქვეითების გამომწვევი სხვა, მწვავე ფორმები მოიცავს დახურულ კუთხიან მწვავე გლაუკომას, ბადურის სისხლძარღვების დახშობას და ტრავმას.
პაციენტის ასაკი და სამედიცინო ანამნეზი ხელს უწყოს დიაგნოზის დასმას.
მხედველობის დაკარგვის ქრონიკული ფორმა
ქრონიკულად მიმდინარე დაავადების მქონე პირებმა შეიძლება გამოვლენილი სიმპტომები 'მწვავედ' აღიქვან და ხშირად ასეთი პაციენტები მხედველობის ქრონიკული დაქვეითებით ტრავმატოლოგიური და სასწრაფო დახმარების განყოფილებაში ხვდებიან, რაც კიდევ უფრო ართულებს დიაგნოზის დასმას.
დაკავშირებული სიმპტომების შეფასება ამარტივებს სასწრაფო და ქრონიკული შემთხვევების დიფერენცირებას და ოფთალმოლოგთან შესაბამისი კონსულტაციის დადგეგმვის საშუალებას იძლევა.
სისტემური გამოვლინებები
დეტალური ანამნეზის შეკრება აუცილებელია, განსაკუთრებით ვასკულური და ნევროლოგიური პროცესების, ისევე, როგორც მხედველობის სისტემის შესახებ.
დიაბეტური რეტინოპათია სისტემური დიაბეტის დიაგნოსტირებამდე ვლინდება, ამიტომ მხედველობის მწვავე დაქვეითების მქონე ყველა პაციენტში აუცილებელია სისხლში გლუკოზის კონტროლი, ისევე, როგორც დიაბეტის ახალი დიაგნოზის შემთხვევაში რუტინული ოფთალმოლოგიური გასინჯვა.
სხვა სერიოზული სისტემური დაავადებები (მათ შორის გრანულომატოზი მიმდინარე პოლიანგიიტით [ვეგენერის გრანულომატოზი], ბაქტერიული მენინგიტი ან დისემინირებული ავთვისებიანი სიმსივნეები) სასწრაფო დახმარების დეპარტამენტში მართვას ან ჰოსპიტალიზაციას საჭიროებს.[5]Mitra A, Chavan R, Gunda M. Occult giant cell arteritis and steroid therapy: how urgent is urgent? Ann Ophthalmol (Skokie). 2006 Winter;38(4):343-5.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17726223?tool=bestpractice.com
