დიფთერია

დიფტერია მსოფლიოს ბევრ რეგიონში ენდემურია, ხოლო აშშ-ში ჯერ კიდევ გვხვდება სპორადული შემთხვევები.

დაავადების სისტემური გამოვლინების პრევენციისათვის, რაც მოიცავს რესპირატორულ და ნევროლოგიურ სიმპტომებს, კარდიოვასკულარულ კოლაფს და სიკვდილს, მნიშვნელოვან როლს ასრულებს ანტიტოქსინით ადრეულ ეტაპზე მკურნალობა.

საჭიროა ანტიტოქსინის დაუყოვნებლივ გამოყენება, რაც შრატში არსებულ ტოქსინთან შეკავშირებისა და დეაქტივაციის საშუალებას იძლევა. ანტიტოქსინს არ შეუძლია ტოქსინის დეაქტივაცია მას შემდეგ, რაც ტოქსინი შეაღწევს უჯრედებში, რზეც მიუთითებს ლორწოვანისა და კანის სიმპტომების გაჩენა.

პაციენტებთან, რომელთაც აღენიშნებათ რესპირატორული დიფტერიის ნიშნები, უნდა გატარდეს რესპირატორული იზოლაციის ღონისძიებები (ნიღაბი და სტანდარტული უსაფრთხოების ღონისძიებები, როგორიცაა ხელის დაბანა), ხოლო პაციენტებთან, რომელთაც აღენიშნებათ დიფტერიის კანის ფორმა - კონტაქტური იზოლაციის ღონისძიებები (ხელთათმანები და ხალათი), მანამ, სანამ მკურნალობის დასრულების შემდეგ აღებული ნიმუში ბაქტერიოლოგიური კვლევით უარყოფითი არ იქნება.

დაავადების გავრცელებაში უსიმპტომო მტარებლები მნიშვნელოვან როლს ასრულებენ.

რესპირატორული დიფტერია არის ზედა სასუნთქი გზების დაავადება, რომელიც ხასიათდება ყელის ტკივილით, სუბფებრილური ცხელებით და ფსევდომემბრანული ნადებით, რომელიც შეიძლება ფარავდეს ტონზილებს და ხახის, ხორხისა და ცხვირის ლორწოვან გარსებს. იშვიათად შეიძლება დაზიანდეს თვალის, ყურის ან გენიტალიების ლორწოვანი. დაავადებას იწვევს Corynebacterium diphtheriae-ის ეგზოტოქსინის გამომყოფი შტამები. იშვიათად დაავადებას შეიძლება იწვევდეს სხვა კორინებაქტერიები, რომლებიც დიფტერიის ტოქსინს გამოიმუშავებენ, როგორიცაა C ulcerans ან C pseudotuberculosis.[1]Centers for Disease Control and Prevention. Manual for the surveillance of vaccine-preventable diseases. Chapter 1: diphtheria. May 2019 [internet publication]. https://www.cdc.gov/vaccines/pubs/surv-manual/chpt01-dip.html ტოქსინი იწვევს ქსოვილების ნეკროზს და  ფსევდომემბრანული ნადების წარმოქმნას. ასევე იწვევს ძირითად გართულებებს მიოკარდიტისა და ნევრიტების სახით.

კანის დიფტერიას იწვევს C diphtheriae-ს ტოქსიკოგენური ან არატოქსიგენური შტამები. ეს, როგორც წესი, მსუბუქი დაავადებაა, რომელიც იწვევს კანის დაზიანებას და წვრილ წყლულებს. კანის ფორმის დაავადების შემთხვევაში ტოქსიკური გართულებები იშვიათია და ვითარდება ტოქსიგენური შტამებით გამოწვეული ინფექციების შემთხვევათა 1-2%-ში.[1]Centers for Disease Control and Prevention. Manual for the surveillance of vaccine-preventable diseases. Chapter 1: diphtheria. May 2019 [internet publication]. https://www.cdc.gov/vaccines/pubs/surv-manual/chpt01-dip.html [2]Lee PL, Lemos B, O'Brien SH, et al. Cutaneous diphtheroid infection and review of other cutaneous Gram-positive Bacillus infections. Cutis. 2007 May;79(5):371-7. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17569399?tool=bestpractice.com