რიკეტსიული დაავადებები

რიკეტსიული დაავადებები განსახილველია იმ პაციენტებთან, რომლთაც მწვავე პროცესი აქვთ და აღნიშნავენ<strong></strong> "რაღაცისგან კბენის" და/ან ენდემურ რეგიონებში მოგზაურობის ანამნეზს.

პაციენტებს ჩვეულებრივ უჩივიან ცხელებას, შესაძლებელია ასევე წარმოდგენილი იყოს გამონაყარი (მეტწილად მაკულოპაპულური) და ფუფხი (ექტოპარაზიტის ნაკბენი ადგილი).

ეპიდემიური ტიფი (Rickettsia prowazekii) ამჟამად იშვიათია, თუმცა შესაძლოა თავი იჩინოს მასობრივი თავშეყრის ადგილებში, სიღარიბის, შიმშილის და ომის პირობებში, როდესაც მაღალია ადამიანის სხეულის ტილით ინვაზიის რისკი.

დოქსიციკლინი არის უპირატესი სამკურნალო საშუალება თითოეული პაციენტისათვის.

რიკეტსიული ინფექციები (რიკეტსიოზები) გავრცელებულია მთელ მსოფლიოში და უკავშირდება ექტოპარაზიტებისგან, (მაგ. ტილი, ტკიპა, რწყილი ან იქსოდისებრი ტკიპა) დაკბენილ პაციენტებს. დამიანის რიკეტსიოზებს იწვევს ბაქტერიების რამოდენიმე მონათესავე სახეობა, მათ შორის რიკეტსიული სახეობები, Orientia tsutsugamushi და Orientia chuto, ანაპლაზმას სახეობები, Ehrlichia-ის და Neoehrlichia-ის სახეობები.

რიკეტსიის კლასიფიკაციისას გამოყოფენ ლაქოვანი ცხელების ჯგუფს (SFG), როდესაც პაციენტები უჩივიან ცხელებას და ლაქებს და ტიფის ჯგუფს. ზოგიერთი მეცნიერი ასევე ამატებს მემკვიდრულ ჯგუფს, თუმცა აღნიშნული ჯგუფი ჯერჯერობით ფართოდ აღიარებული არ არის.

ლაქოვანი ცხელების რიკეტსიოზები მოიცავს მრავალ სახეობას, რომელთაგან დაახლოებით 20-ს შეუძლია ადამიანის დაინფიცირება. სხვადასხვა გეოგრაფიულ ზონებში გვხვდება განსხვავებული სახეობები: მაგალითად, ხმელთაშუა ლაქოვან ცხელებას იწვევს Rickettsia conorii, ხოლო ქვინსლენდის ტკიპის ტიფს იწვევს R australis. ლაქოვანი ცხელების ჯგუფის ინფექციები, როგორც წესი, გადადის ტკიპით. იხილეთ კლდოვანი მთების ლაქოვანი ცხელების გამოყოფილი თავი ამ ინფექციაზე დეტალური ინფორმაციის მისაღებად.

ტიფის ჯგუფი შედგება ორი სახეობისგან: Rickettsia prowazekii (ტილით გამოწვეული ეპიდემიური ტიფი), რომელიც არის ადამიანის სხეულის ტილით გადამდები და R typhi (მღრღნელის ტიფი), რომელიც მღრღნელების რწყილით გადადის. Orientia-ის გვარის სახეობები ტკიპით გადადის.[1]Parola P, Paddock CD, Socolovschi C, et al. Update on tick-borne rickettsioses around the world: a geographic approach. Clin Microbiol Rev. 2013 Oct;26(4):657-702. [Erratum in: Clin Microbiol Rev. 2014 Jan;27(1):166.] https://cmr.asm.org/content/26/4/657.long http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24092850?tool=bestpractice.com

BMJ talk medicine podcast: Typhus group rickettsiae external link opens in a new window